Kultura

Srpsko pjevačko društvo “Jedinstvo” iz Kotora, danas regostrovano kao NVO od posebnog značaja za opštinu Kotor, zvanično je osnovano 1839. godine, mada je zabilježeno da je grupa kotorskih pjevača organizovano ispratila do vječne kuće Svetog Petra Cetinjskog (u oktobru 1830), odnosno da se djelovalo i desetak godina prije zvanične registracije.  O pozivu da se učestvuje na ustoličenju mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija i o tome kako je protekao jučerašnji dan, te o istorijkim vezama “Jedinstva” sa svetorodnom lozom Petrovića, za Radio Kotor priča član uprave hora  Dragan Đurčić:

 „U protokolu uvođenja njegovog visokopreosveštenstva mitropolita Joanikija u tron sv. Petra Cetinjskog, tron cetinjskih mitropolita, bilo je predviđeno da na svetoj arhijerejskoj liturgiji i na samoj „inštalaciji“, kako bi kazali naši preci, na Cetinju, pjeva i Srpsko pjevačko društvo „Jedinstvo“ iz Kotora.

 Iz poznatih razloga mi nismo bili u mogućnosti da dođemo do Cetinja, već smo nastavili do hrama Hristovog Vaskrsenja u Podgorici gdje smo, zajedno sa horom Sveti Marko, pjevali na svetoj arhijerejskoj liturgiji, na kojoj su služili 40 arhijereja iz raznih pomjesnih crkava i sveštenstvo Mitropolije crnogorsko-primorske, uz mnogobrojno prisustvo vjernog naroda.

Nakon liturgije u hramu, sa Cetinja su došli njegova svetost patrijarh srpski gospodin Porfirije i njegovo visokopreosveštenstvo mitropolit crnogorsko-primorski gospodin Joanikije.

 Naš hor je zajedno sa narodom nastavio da kliče „dostojan“, odnosno na grčkom „aksios“ i kasnije, nakon kompletnog pozdrava novopostavljenom mitropolitu crnogorsko-primorskom, pjevao „mnogoljestvija“, poželjevši mu „mnogaja ljeta“ i da bude dostojan trona sv. Petra Cetinjskog.

 SPD Jedinstvo je dobilo to zaduženje zahvaljujući sadašnjem djelovanju i kvalitetu.

 Nakon pomenutih događanja dobili smo dozvolu da u kripti hrama, nad grobom našeg počasnog člana, blaženopočivšeg mitropolita Amfilohija, koji je dao blagoslov 1994. godine da se obnovi rad SPD „Jedinstvo“, odslužimo smo mali pomen i otpjevali mu „Vječnaja pamjat“ i „Hristos voskrese“.

 Nakon toga smo bili prisutni i učestvovali na svečanom ručku povodom intronizacije našeg mitropolita.

 Međutim, nikako nije zaboravljena ni 182-godišnja aktivnost našeg društva, kao ni veza sa svetorodnom lozom Petrovića, počevši od našeg pjevanja na sahrani blaženopočivšeg mitropolita Petra I, kasnije kanonizovanog za sv. Petra Cetinjskog, preko prisustva na krštenju knjaževića Danila, nasljednika knjaza Nikole, na sahrani princeze Marije i mnogim događanjima, naročito prilikom dolaženja crnogorskih  mitropolita u Kotor, iako u tom periodu pravoslavni Bokelji nijesu bili u njihovoj ingerenciji.

Podsjećam da su 1810. godine Francuzi ukinuli ingerneciju cetinjskih mitropolita nad bokeškim pravoslavcima i prenijeli je na Bukovinsku eparhiju sa sjedištem u Zadru i konzistorijumom u Kotoru. Od 1874. sve do 1932. u Kotoru je centar Episkopije bokokotorsko – dubrovačke. Zajedno sa Episkopijom bokoktorsko-dubrovačkom, bokeški pravoslavci su ušli 1920. godine u Srpsku pravoslavnu crkvu koja je došla u redovno stanje, kako se tada nazivalo.

Da napomenemo, Kotor je tada, uz unutrašnji dio zaliva Boke Kotorske, nije bio u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca (SHS), već je bio u privremenoj okupatorskoj zoni Engleske, Francuske i Italije. Nakon Rapalskog sporazuma, tek je 1921. pripao Kraljevini SHS. Godinu prije toga, u smislu crkve, pripao je Srpskoj pravoslavnoj crkvi.

To su sve te naše veze i mi i nadalje njegujemo i smatramo da smo dio jedne svete, saborne i apostolske crkve, koja je oličena u našem slučaju, u Mitropoliji crnogorsko-primorskoj sa sjedištem na Cetinju.

Naši preci su to podržavali, kad god su mogli, a mi to nastavljamo i dalje, tako da smo njegovom visokopreosveštenstvu poželjeli da dugo vodi Mitropoliju i mi ćemo biti njegovi vjerni sljedbenici“, kazao je Đurčić.