Kultura

Svečani koncert pod nazivom “Miloš & Avi”, sinoć u Bogorodičinoj crkvi na Prčanju, zajedno sa nedavnim resitalom briljantnog Kemala Gekića u Samostanskom kompleksu crkve Sv. Nikole i spektakularnim koncertom hora Collegium Musicum od prije neko veče u istoj crkvi,  predstavljao je veliko finale izuzetno bogatog XXI izdanja  Medjunarodnog festivala KotorArt.

Dva svjetski afirmisana umjetnika, gitarista Miloš Karadaglić i mandolinista Avi Avital predstavili su se djelima Baha, de Falje, Glasa i Diplesija.  U njihovim rukama, zvuci mandoline i  gitare  bili su savršen i moćan spoj, izazivajući snažne emocije. Maestralno izvodjenje, pažljivo odabrani program muzičkog putovanja svijetom,  publika je  nagradila burnim i dugotrajnim aplauzima.

Program Međunarodnog festivala KotorArt, izvodio se  na preko 20 lokacija u Starom gradu Kotoru, Boki i Crnoj Gori. Više od 500 umjetnika, na  više od 30 glavnih programa i 100 raznovrnih pratećih programa, zainteresovali su brojnu publiku i medije. Ovogodišnje izdanje KotorArt festivala  2022. godine bilo je  jedno  od najkompleksnijih i najatraktivnijih, podrazumjevalo realizaciju  visoko kvalitetnog repertoara klasične umjetničke  muzike, uz  bravurozna izvođenja renomiranih i svjetski uglednih umjetnika, sve do prilike aktivnog učešća  u  dinamičnim razgovorima  koje su vodili  stručnjaci iz različitih oblasti važnih savremenom društvu.

Nesvakidašnje otvaranje KotorArt festivala, pod nazivom Crna Gora i Evropa: muzika zajedništva, simbolično se održalo 1. jula, kada je predsjedavanja Savjetom Evropske Unije Francuska ustupila Republici Češkoj. Uz Simfonijski orkestar Narodnog pozorišta Opere i Baleta Albanije, pod upravom maestra Mladena Tarbuka, nastupili su sopranistkinja Olivera Tičević i tenor Ermin Ašćerić. Na programu, posebno sačinjenom za ovu priliku,  predstavljene su odabrane numere iz dvije, davno izvedene i potpuno zaboravljene opere istog naziva Crnogorci – Les Montenegrins Armanda Limnandera i Černohorci Karela Bendla.

Tokom trajanja cijelog Festivala bili su zastupljeni veći vokalni i instrumentalni sastavi. Od vokalnih ansambala, nastupila su  dva vodeća akademska hora u regionu – Ivan Goran Kovačić iz Zagreba i Collegium Musicum iz Beograda, čiji je koncert bio omaž dugogodišnjoj dirigentkinji hora Darinki Matić Marović. Od instrumentalnih ansambala nastupili su Camerata Balkanica iz Beograda, Accademia  Bizantina, svjetski poznat italijanski sastav specijalizovan za muziku baroka, Austrijska i Crnogorska vojna muzika, kao i Omladinski simfonijski orkestar Bremena, muzičkim performansom u Kotoru i koncertima u Risnu i Cetinju u okviru ciklusa KotorArt u gostima. Orkestar mladih Zapadnog Balkana sačinjen od mladih umjetnika iz različitih država regiona, pokazao je da se na koncertima klasične umjetničke muzike  govori istim jezikom.  U okviru serijala KotorArt u gostima, muzičari čuvene Berlinske filharmonije - koncert-majstor i prvi klarinetista ovog vodećeg svjetskog orkestra, Daišin Kašimoto i Andreas Otenzamer su uz pijanistu Hozea Galjarda u Porto Montenegru predstavili izuzetno atraktivan program na najvišem umjetničkom nivou, a jedan od najprestižnijih koloraturnih soprana Mađarske i Evrope, Erika Mikloša, sa džez ansamblom u Kotoru i Luštici Bay, opravdala je epitet dive.

Među solističkim nastupima koje je festival pripremio za ovu godinu izdvojio se nastup briljantnog pijaniste Kemala Gekića, koji se već više puta rado vraćao KotorArtu i Kotoru.

Istaknuti rumunski duo Sara i Emo Pađin održali su koncertno veče u okviru ciklusa Dani Rumunije, sa selekcijom rumunskih melodija i poznatih arija evropskih kompozitora. Dugogodišnji ciklus China Stage sadržao je nastup pijanistkinje Čen Juenjen i koncertnu večer violiniste Dan Džua sa pijanistom Mišel Dalbertom.

Koncert pod nazivom Crna Gora  i Sjedinjrne Američke Države: muzika prijateljstva održan je kao dio projekta Kulturna preplitanja, u cilju  jačanja crnogorsko-američkih veza koji podrazumijeva nastupe gudačkog kvarteta sastavljenog od mladih crnogorskih i američkih muzičara u Kotoru i Santa Barbari. Premijerno su se čule četiri nove kompozicije, KotorArt narudžbe za ovu godinu Guslar i Jelly Roll Blues, kompozitorke Slobodanke Dabović Đurić, kao i (D)evolution i obrada klapske pjesme Boko, moja mila, kompozitora iz SAD-a Dariuša Darakšanija. 

Podršku mladim profesionalnim muzičarima kroz serijal KotorArt talenti, Festival  je ove godine nastavio realizacijom tri koncerta: na Svjetski dan muzike 21. juna, kao uvod u festival, nastupom najboljih učenika škole Vida Matjan, koncertom studenata Muzičke Akademije Cetinje i koncertom tria “Iskra”, mladih crnogorskih muzičara koji studiraju u inostranstvu.

Mladima je bio namijenjen i program KotorArt akademija, sa svojim majstorskim radionicama  različitih instrumenata, istaknutih umjetnika i pedagoga: Stefana Milenkovića (violina), Janoša Balinta (flauta), Kemala Gekića (klavir).

Osamnaest različitih sastava u okviru KotorArt serijala Luke umjetnosti, izvodeći svakodnevno  popularna  djela umjetničke muzike i poznatih melodija, obojali su  posebnom atmosferom pjace Starog grada.

Svake nedjelje tokom trajanja Festivala realizovala se i Pjaca od džeza, serijal koncerata džez muzike domaćih i međunarodnih muzičara, medju kojima su nastupili džez kvartet Jailhouse, Schime & Muzikon, Paula i Đelo Jusić.

Program Pjace od filozofa se ove godine realizovao kroz dva značajna projekta.

Održana je četvorodnevna konferencija regionalnog projekta Savremene tvrđave kulture: Boka, Trebinje, Novi Sad.  Projekat je  fokusiran na prakse zaštite i valorizacije austrougarskih fortifikacija, kao i na njihovu promociju i popularizaciju. Pored debatnog djela,  u  okviru programa združeno su nastupili   Vojni orkestar Crne Gore i Vojni orkestar Gornje Austrije, crnogorski muzičari nastanjeni u Beču i     projektovan je film Tvrđava Boka, u produkciji NVO KOD.  KotorArt kao lider ovog projekta će slične programe realizovati u Trebinju i Novom Sadu tokom avgusta i septembra.

Referišući se na grešku u komunikaciji računarske mreže, međunarodni projekat Modifying Error 404: ka zelenim, digitalnim i inkluzivnim društvima ukazuje na značaj i podiže svijest o tri važna stuba savremenih društava – digitalnim i manjinskim pravima i zelenoj agendi.

KotorArt je nastavio sa izdavačkom djelatnošću, održala se  promocija kapitalnog izdanja knjige Istorija Bokeljske mornarice autora dr Antuna Sbutege.  Ko-izdavač je Pomorski muzej Crne Gore u Kotoru.

Pored ove promocije, priredjene su još tri prezentacije: veče Ide Verone, čuvene rumunske književnice i slikarke porijeklom iz Boke sa promocijom knjige Istorija porodice Verona,  kao i dvije večeri kompozitora Tomislava Olivera i Matije Krečića u sklopu trogodišnjeg evropskog projekta #Synergy.

Pred kraj Festivala izvedena je premijerno u Crnoj Gori pozorišna predstava Balkan Bordello, suštinski antiratna predstava u koprodukciji Teatra LaMama sa Brodveja, Ateljea 212 i Quendra Multimedija iz Beograda.

Međunarodni festival KotorArt ovog ljeta  se održao pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i medija i Opštine Kotor, uz podršku Evropske unije, Fonda za Zapadni Balkan, Fondacije za otvoreno društvo, brojnih ambasada u Crnoj Gori i drugih značajnih partnera i sponzora.

Sektor za marketing i komunikacije

Međunarodni festival KotorArt