Kultura

Dio epizoda dokumentarne serije “Boka pomorska” emitovan na TV CG 2 u kasnom večernjem terminu nedeljom u 22:00 izazvao je veoma jaku pozitivnu reakciju gledalaca na ovaj moderni format koji se bavi pomorskom istorijom i kulturnom baštinom Boke Kotorske. Uredništvo RTCG odlučilo je da zbog izuzetnog javnog odijuma prvu sezonu serije “Boka pomorska” emituje na TV CG 1 svakog radnog dana od danas (utorka 3. 1. 2023. godine) u 18:10 časova. Novogodišnji praznici i poetika prirodne i kulturne ljepote “nevjeste Jadrana” povezane sa sudbinama i karijerama istorijski važnih ličnosti našega porekla odlukom uredništva javnog servisa Crne Gore biće vidljive i dostupne životnim navikama većeg broja građana, obavještava autorski tim.

Dokumentarna TV serija „Boka pomorska“ u produkciji NVO Matica Boke i Udruženja „Šta hoćeš“ iz Beograda, sadrži jedanaest 45-minutnih epizoda posvećenih nekim od najznamenitijih pomoraca, brodovlasnika, pomorskih ratnika ili pomorskih preduzetnika, rodom ili djelom iz Boke. U savremenoj kinematografskoj formi gledaoci se upoznaju sa životom velikana koji su uticali na tokove svjetske istorije od 17. do 20. veka. Kapetani Stevan Vukotić i Ivo Visin oplovili su, prvi među Južnim Slovenima, cijelu planetu Zemlju. Kapetan Petar Želalić uzdigao se od turskog roba do kapetana koji otima najveći bojni brod Otomanskog carstva. Kapetana Marka Martinovića Mletačka republika angažuje kao vrhunskog pedagoga da obučava ruske plemiće pomorskim vještinama. Admirali Ruske carske flote Matija Zmajević, pa Marko Vojnović, presudno utiču na razvoj flote i donose ključne pobede svojim suverenima. Kapetan Spiridon Gopčević, proglašen kraljem žita u Trstu, postaje jedan od najvećih brodovlasnika jedrenjaka Austro-Ugarske. Kapetan Bogdan Tripković, specijalizovan za uvoz-izvoz drveta, osniva flotilu parobroda u Trstu, i preuzima primat na evropskom tržištu firmom koja i danas predstavlja uzor za multinacionale Evropske Unije. U Argentini kapetan Miloš Vukasović presudno utiče na razvoj trgovačke mornarice, vodeći projekte od državnog značaja poput La Platense. Kapetan Ilija Damjanović u Argentini priskače u pomoć saveznicima i pronalazi flotu admirala fon Špea, utičući tako na tok Prvog svjetskog rata. Kapetan Vlado Ivelić, koji je iskusio pola vijeka plovidbe od jedrenjaka do parobroda, ostavio je najvredniji literarni autobiografski zapis o životu na moru. Kapetan Miroslav Štumberger bio je uspješan mornar, hidroavijatičar, podmorničar, komandant, pronalazač, modelar, slikar, dizajner, a svojoj Boki je ostavio cijeli muzej na poklon.

Serija “Boka pomorska” gledaoca vodi na uzbudljiv, dinamičan i interesantnan put kroz bokeške muzeje, arhive, mjesta istorijskih dešavanja, kroz duhovnu i prirodnu zaostavštinu Boke Kotorske. Putem sačuvanih starih dokumenata, slika, karti, fotografija i raznih artefakata, serija priča o dijelu prebogate pomorske baštine jedinog fjorda na Mediteranu. O istoriji svjedoči više od 50 relevantnih sagovornika – od istoričara, arheologa, muzejskih eksperata, književnika, istoričara umjetnosti, sveštenika, etnologa, samih pomoraca ili potomaka nekih od slavnih bokeljskih kapetana. Sve to bilježi i spektakularno kadriranje kinematografskog snimateljskog tria pod palicom veterana Časlava Petrovića, te direktora fotografije Aleksandra Kalezića i Marka Ristića. U modernom dizajnerskom ruhu, djelu akademskog slikara Zorana Mujbegovića sa Bjelila, uz animiranu kompjuterski generisanu info-grafiku, obilje arhivske građe i ilustracija iz prošlih vremena dobija pitkost i simbolizam svojstvenu internet generaciji. Autorska posebno komponovana muzika Vladimira Lešića cjelokupnom djelu zadaje ritam. U izradi serije ostvarena je saradnja sa brojnim institucijama koje se bave čuvanjem baštine pomorske istorije u zemlji i svijetu, uključujući Pomorski muzej Argentine, Istorijski arhiv Trsta, Pomorski muzej „Sergej Mašera“ Piran i mnogim drugima.

Generacije Bokelja živjele su s morem i od mora, i izgradile su globalno poznatu pomorsku tradiciju koju “Boka pomorska” reaktuelizuje.

Autor koncepta, reditelj: Rastko Šejić; scenarista, novinar: Siniša Luković; izvršni producent: Željko Komnenović; kompozitor: Vladimir Lešić; kinematografi: Časlav Petrović, Aleksandar Kalezić, Marko Ristić; dizajner: Zoran Mujbegović; spiker: Aleksandar Novaković, a produkcija Matica Boke i Šta hoćeš, navodi se u saopštenju autorskog tima.