Kultura

 U Crkvi Svetog Pavla sinoć je održana digitalna tura kroz rekonstrukciju Rimske vile u Risnu, poznate kao „Vila Hipnos“, uz stručno vođenje mr Miloša B. Petričevića, arheologa i kustosa OJU „Muzeji“ Kotor.

Publika je imala priliku da, putem navigacije kroz trodimenzionalni model, sagleda jedan od najreprezentativnijih primjera rimske stambene arhitekture iz II vijeka nove ere sačuvanih na području Crne Gore.

Digitalna rekonstrukcija nastala je kao rezultat dvogodišnjeg istraživačkog procesa i zasniva se na analitičko-komparativnom metodološkom pristupu. U okviru projekta korišćeno je LiDAR lasersko skeniranje za modelovanje konfiguracije terena u antičkom periodu, dok su paleobotanička istraživanja omogućila rekonstrukciju izvorne mediteranske vegetacije.

Posebna pažnja posvećena je arhivskoj građi, prije svega istorijskim fotografijama i aerofotografijama, koje su omogućile precizniji uvid u stanje pojedinih djelova vile prije kasnijih degradacija i konzervatorskih intervencija.

Kako je pojasnio Petričević, istraživački tim došao je do, do sada, nepoznate arhivske građe.

„Naše istraživanje bilo je bazirano na istorijskim fotografijama i aerofotografijama, ali je posebno značajno što smo koristili jednu do sada nepoznatu arhivu koja se čuva u Italiji. Na aerofotografijama koje su načinili Italijani iznad Risna uspjeli smo da lociramo Valentijeve otkope i aktivnosti na samim mozaicima“, kazao je Petričević.

Rezultat projekta je naučno utemeljena vizuelna hipoteza koja, prema riječima organizatora, ne predstavlja konačnu sliku vile, već polaznu osnovu za buduća arheološka istraživanja i nove interpretacije ovog vrijednog lokaliteta rimske provincijalne arhitekture.

Povodom predstavljanja projekta „Buđenje Hipnosa“, iz OJU „Muzeji“ Kotor istaknuto je da digitalna rekonstrukcija predstavlja važan korak u savremenoj valorizaciji kulturne baštine.

„Iza ovog projekta stoji dvogodišnji istraživački proces prikupljanja podataka i dokumentacije svih faza istraživanja. Projekat digitalne rekonstrukcije rimske vile u Risnu valorizuje baštinu u njenom izvornom smislu – naučno utemeljeni i novi interpretativni okviri čuvaju njenu vrijednost, istovremeno je čineći dostupnom zajednici i široj publici“, saopštila je Mileva Mršić, ispred OJU „Muzeji“ Kotor.

Projekat su realizovali kotorski „Muzeji“ u saradnji sa francuskom institucijom „Archeo Numérique“ i arheologom Mikaelom Severeom, kao i sa „Atoll Heritage 3D“ iz Srbije i arheologom Jugoslavom Pendićem,

Pendić je ovom prilikom ukazao na potencijal daljeg razvoja digitalne prezentacije lokaliteta:

„Nadam se da ćemo u narednom periodu biti u prilici da dodatno proširimo ovo iskustvo, kroz uvođenje novih sadržaja prilagođenih mlađoj publici, ali i starijima, kao i kroz buduće turističke postavke na samom prostoru vile“.

Prisutni su, nakon zvanične prezentacije, imali priliku da samostalno virtuelno istraže prostor i okruženje vile, koja se prostire na površini većoj od 700 kvadratnih metara.

Među brojnim posjetiocima događaja bili su predstavnici lokalne uprave i kulturnih institucija: predsjednik Skupštine Opštine Kotor Vojin Batuta, potpredsjednik Opštine Kotor Igor Kumburović, sekretarka Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti Tatjana Kriještorac, sekretarka Sekretarijata za urbanizam, stanovanje i uređenje prostora Jelena Franović i glavna administratorka Opštine Kotor  Marina Bjelja.

Tekst: Nataša Janović

Foto: Radio Kotor/N.J.