Kultura

Sinoć je ispred Pomorskog muzeja Crne Gore Kotor otvorena izložba „Vjekovi kotorskog pazara“, autorki Radojke Abramović i Danijele Nikčević. Izložbom je obrađen istorijat kotorske pijace, od srednjeg vijeka do danas.

“Kotorska pjaca, markat ili pazar predstavlja prošlost, sadašnjost i budućnost Kotora i zasigurno je nezaobilazna tema za Pomorski muzej. Naš cilj bio je da izložbom izađemo iz neke uobičajene forme i predstavimo markat na jedan stvarniji, interesantniji način” – kaže direktor muzeja Andro Radulović.

O kotorskom bazaru kroz vjekove govorile su Danijela Nikčević, viša bibliotekarka u Pomorskom muzeju i Radojka Abramović istoričarka umjetnosti i rukovoditeljka muzejskog sektora.

Kako navode, kotorska tržnica, u narodu popularna kao „pjaca“ ili još popularnije „Markat“ tj. kod starijeg stanovništva koristi se i naziv „Pod Markat“, predstavlja po svojoj građevinskoj i arhitektonskoj koncepciji jedinstven prostor u gradu Kotoru.

“Zamislimo trg ispred katedrale Svetog Tripuna gdje se održavao prvi nama poznati pazar. Na trgu pred katedralom obavljao se pazar. Kasnije, krajem 17. vijeka, iz bezbjednosnih razloga prenesen je na Trg od oružja i najzad van grada. Pazar se u starije doba održavao nedjeljom i petkom, a po svom prometu sličio je poznatim sajmovima u Italiji. Do 1443. godine sedmični pazar u Kotoru održavao se u nedjelju, a od ovog datuma u subotu, jer je na zahtjev crkvenih vlasti nedjelja bila određena kao dan počinka.

U unutrašnjoj trgovini grada učestvovali su građani, sitni trgovci i zanatlije, a sa druge strane seljaci i kmetovi. Kmetovi su iznosili na tržište povrće, voće, drva, kao i ostale proizvode za svakodnevnu potrošnju i tako sticali sitnu zaradu. Vlastela i pučani imali su u svojim rukama prodaju vina, držali su dućane i bili zakupci opštinskih dažbina, što znači da je u njihovim rukama bio cjelokupan krupan profit. Ovako stečen profit, koji zbog skučenog prostora nije mogao biti krupan, kotorski privrednici uvećavali su baveći se spoljnom trgovinom. Vino se kao glavni izvor zarade prodavalo u podrumu” – kaže Abramović.

Kako navodi Nikčević, kotorski markat u kontinuitetu danas bilježi trajanje od preko jednog vijeka. On, pored kupovine, predstavlja mjesto susreta i okupljanja, što mu daje i tradicionalnu vrijednost.

Izložbu „Vjekovi kotorskog pazara“ od 74 fotografije, ističe Nikčević, prati katalog, edukativno – zabavna radionica „Kotorski pazar okom djeteta“ u saradnji sa JU OŠ „Njegoš“, učenicima I1 područnog odjeljenja Benovo, i dokumentarni film „Crnogorski pazar u Kotoru“ sniman za potrebe emisije „Tradicija Crne Gore: Stari pazari“.

Izložbu je otvorio naš sugrađanin Branko Janjalija, inženjer u penziji. On je govorio o Kotoru, markatu i ljudima u prošlosti u Kotoru.

U muzičkom dijelu programa nastupila je klapa „Bisernice Boke“.

Izložbi su prisustvovali Tatjana Kriještorac, sekretarka Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti Opštine Kotor i Jasminka Lončarević, generalna konzulica Republike Hrvatske u Crnoj Gori.

Moderatorka programa bila je Dolores Fabian.

Izložba je realizovana zahvaljujući Sporazumu o realizaciji manifestacija u organizaciji Pomorskog muzeja i Opštine Kotor, u okviru Programa kulturnih manifestacija za 2021. godinu.

Svi zainteresovani izložbu mogu pogledati u muzejskoj galeriji do 6. septembra.