Kultura

Okrugli sto „Perast: grad sjećanja, zajednice i transformacije“ održan je juče u Kreativnom habu u Kotoru.

Cilj okupljanja je, kako su organizatori naveli, otvaranje prostora za promišljanje o Perastu – ne samo kao o arhitektonskoj i kulturnoj dragocjenosti, već i kao o živom prostoru zajednice, pamćenja i mogućih transformacija.

Okrugli sto samo je dio je projekta „Perast: Mobilising Competences“, koji realizuju Fondacija Don Branko Sbutega, Opština Kotor i SHARE Fondacija.

Inicijativa se sprovodi uz podršku UNESCO-a, kroz projekat „Kultura i kreativnost za Zapadni Balkan“ (CC4WBs), koji finansira Evropska unija sa ciljem unapređenja kulturnog i kreativnog sektora i njegovog doprinosa socio-ekonomskom razvoju regiona.

Direktor Međunarodnog festivala KotorArt - Don Brankovi dani muzike,  Ratimir Martinović izdvojio je tri ključna dokumenta: Studija izvodljivosti programa formalnog i neformalnog obrazovanja (procjena mogućnosti za osnivanje trajnih istraživačkih, obrazovnih i kulturnih programa u Perastu), mapiranje prostora baštine (detaljno mapiranje arhitektonskih, društvenih i ekonomskih aspekata značajnih urbanih prostora nasljađa u Perastu i Boki, revitalizacija napuštenih objekata i transformacija u prostore za obrazovne i kulturne aktivnosti),  kao i  Strategija za obnovu palate Mazarović, koja je u vlasništvu Opštine Kotor (plan restauracije i sanacije barokne građevine iz 18. vijeka, uz viziju njenog transformisanja u centar za obrazovne i kulturne programe).

”Relativno lako smo uz Opštinu Kotor došli do svih lokaliteta koji bi poslužili za realizaciju formalnih i neformalnih programa obrazovanja. Sada dolazimo do ključnog dokumenta gdje smo najviše vremena i utrošili i negdje smo došli do zaključka o potrebi formiranja dodatne grupe koja će se baviti  programima u domenu neformalnog obrazovanja koje inkorporira i kao svoju bazu ima kulturu. U tom segmentu smo protekli period dosta radili i pripremali različite vrste programa koji će biti izloženi tokom septembarskih sesija”, najavio je Martinović, “ideja za palatu Mazarović jeste da ostane suštinski u postojećem stanju, da se provjeri statika i sve ono što su preduslovi da bi se tamo odvijale najrazličitije vrste programa formalnog i neformalnog obrazovanja.”

Kako je istakao Projekat naglašava važnost obrazovanja i podizanja svijesti među lokalnim stanovništvom o UNESCO statusu baštine Kotora, što uključuje razvoj obrazovnog sadržaja i komunikacionih strategija za efikasno angažovanje zajednice.

U svijetlu UNESCO izvještaja koji je istakao probleme vezane za očuvanje prirodne i kulturne baštine Kotora, tim važniji je projekat koji ima za cilj pomoć lokalnim institucijama u ispunjavanju UNESCO zahtjeva.

“U zaključcima usvojenih odluka za prirodno kulturno istorijsko područje Kotora jasno je navedeno da se zahtijeva od države potpisnice do 01. februara naredne godine da dostavi Centru za svjetsku baštinu ažurirani izvještaj o stanju očuvanosti dobra i sprovođenju svih prethodno navedenih mjera radi razmatranja na narednoj 48. sjednici Komiteta za svjetsku baštinu, uzimajući u obzir da hitne potrebe za očuvanjem ovog dobra zahtijevaju pojačanu upravu i široku mobilizaciju, uključujući i mogućnost upisa na Listu svjetske baštine u opasnosti. Ono što se nama čini kao mogućnost kroz Perast: Mobilising Competences projekat jeste da aktiviramo cijeli sektor kulture i da aktiviramo samo građanstva , ali prije toga zapravo da ga edukujemo,  upoznamo, informišemo”, kazao je Martinović dodavši da podizanje svijesti lokalnog stanovništva o vrijednosti onoga što Kotor stavlja na listu UNESCO-ve baštine jeste baza i preduslov uspješne realizacije projekta.

“Logično je, imajući na umu sve ovo što jesu zadaci Perast projekta koji smo dobili od UNESCO-a,  osvrnuti se i pomoći onome što su aktivnosti Opštine i opštinskih institucija, njihovih radnih tijela, bilo da je Savjet ili Radna grupa,  u formulisanju  onoga što se očekuje da bude ispuručeno u UNESCO do 01. februara. Zaključili  smo da se od sedam različitih kategorija Perast projekat može odnositi na dvije, a to su prije svega vrednovanje nasljeđa u društvu i promjene u tradicionalnim načinima života i sistemu znanja. To su one dvije oblasti koje UNESCO tretira, od sedam, gdje mi možemo dati neki svoj doprinos”, pojasnio je on.

Razgovor su vodili: Đorđe Krivokapić istoričar i direktor SHARE Fondacije, Jermina Stanojev, nezavisni ekspert Evropske komisije u oblasti kulturnog nasljeđa, Sara Mandić, menadžerka produkcije i razvoja  Fondacije Don Branko Sbutega, Lena Pasinović predstavnica Opštine Kotor, Tina Ugrinić samostalna savjetnica u Istorijskom arhivu Kotor, Nikolata Lindi, ispred Mjesne zajednice Perast, Radmila Radulović direktorka Kulturnog Centra “Nikola Đurković, arhitekta Sandra Kapetanović ispred NVO Expeditio, Milenko Županović dipl. pomorski inžinjer , Branko Nikolić arhitekta, te zainteresovani sugrađani.

Uz poziv da što više ljudi i različite institucije uzmu učešće u radu i osmišljavanju adekvatnog odgovora na postojeće stanje, do narednog okupljanja u septembru, zaključeno je da  jedino građanski Kotor može sačuvati grad i Boku, ne samo na UNESCO listi, već za sebe i za generacije koje slijede.

Tekst: Nataša Jotić

Foto: Radio Kotor/N.J.