Kultura

Predavanje „Prelivanje poetskog otkrovenja iz vijeka u vijek“ održano je danas u amfiteatru Gimnazije Kotor, povodom sto godina od prvog izdanja zbirke „Otkrovenje“ stvaraoca avangardne književnosti Rastka Petrovića.

O životu, književnom i likovnom opusu Rastka Petrovića, govorila je prof. dr Milijana Kandić Simonović.
,, Riječ je o umjetniku koji je imao eksperimentalnu prirodu, neobičnu za to vrijeme. Zato je šteta što njegove pjesme nisu prisutne u čitankama. Rastko Petrović rođen kao deveto dijete Mite i Mileve Petrović u porodici koja je visoko kulturološki profilisana, pa je od malih nogu bio upućen na istoriju i mitologiju, što su kasnije bili i ključni elementi njegove poetike. Kao jedan od talentovanih dječaka, nakon prelaska Albanije tokom Prvog svjetskog rata odlazi u Nicu. Tamo se školovao. Završava srednju školu i piše već umjetnički obrađena štiva. Imao je izražen literalni talenat, a nakon Nice prelazi u Pariz koji je za njega bio veoma značajan jer je Pariz tada bio centar kulture i revolucije.
U Parizu se srijeće sa brojnim ekspresionistima koji su kasnije bili nosioci avangarde i tu srijeće umjetnike sa naših prostora poput Sretena Stojanovića, Mila Milunovića i Save Šumanovića. On je, gledano iz današnje perspektive, multimedijalni umjetnik, koji je stvarao prije više od 100 godina. Izražavao se kroz različite umjetničke medije u svim književnim žanrovima, gdje je čak i eksperimentisao i kretao se granicama između poezije, proze, putopisa, lirske proze. Bavio se fotografijom, filmom, tako da je bio jedan avangardni umjetnik, što praktično znači da je svoj život živio na jedan eksperimentalan, avangardan način i nije štedio ni jedan dio sebe, da se u tim okvirima izrazi”- istakla je Kandić Simonović.
Pojasnila je zašto se zbirka zove “Otkrovenje” i što Petrović otkriva u njoj.
,, Otkrovenje” je nastalo 1922. godine, a Rastko je potpuno destabilizovan kritikama. Sa druge strane je zadovoljan jer kolege prepoznaju i razumiju značaj njegovog rada. Međutim, čini se da se bar kada je u pitanju poezija, gasi njegov stvaralački impuls, jer više ništa nije pjesnički objavio, tako da je to njegova prva i posljednja zbirka. Kasnije je napisao “Burlesku gospodina Peruna boga groma”, “Afriku”, “Sa silama nemerljivim”, “Dan šesti”. U to vrijeme dobija diplomatsku službu koja ga odvodi u Rim i Vatikan, a zatim se upoznaje sa Milanom Rakićem, koji na njega ostavlja veliki utisak. Nastavlja svoj diplomatski život između Beograda i putovanja. Iz Marseja putuje u Afriku gdje ga fasciniraju tamošnji stanovnici, njihov odnos prema prirodi. Tamo pravi fotografije, zapisuje i objavljuje putopis “Afrika” “- kazala je između ostalog Kandić Simonović.
Moderatorka programa bila je profesorica Ljiljana Čolan.  
 
Tekst i foto: Tamara Vuković