Kultura

Povodom 100. godišnjice od izlaska zbirke pjesama ,,Otkrovenje'' Rastka Petrovića, Kulturni centar ,,Nikola Đurković'' Kotor, Gradska biblioteka i čitaonica, organizovali su sinoć književno veče posvećeno vijeku trajanja i uticaja ove značajne zbirke pjesama i njenom tvorcu.

O životu, književnom i likovnom opusu Rastka Petrovića, u atrijumu Kulturnog centra je govorila dr Milijana Kandić Simonović.
“Rastko Petrović, gledano iz današnje perspektive, multimedijalni je umjetnik, koji je stvarao prije 100 godina, ali je njegovo stvaralaštvo započeto ranije na interesantan način. Izražavao se kroz različite umjetničke medije u svim književnim žanrovima, gdje je čak i eksperimentisao i kretao se granicama između poezije, proze, putopisa, lirske proze. Bavio se fotografijom, filmom, tako da je bio jedan avangardni umjetnik, što praktično znači da je svoj život živio na jedan eksperimentalan, avangardan način i nije štedio nijedan dio sebe, da se u tim okvirima izrazi”- istakla je Kandić Simonović.
Pojasnila je zašto se zbirka zove “Otkrovenje” i što Petrović otkriva u njoj.
,,Otkrovenje” je nastalo 1922. godine, a Rastko je potpuno destabilizovan kritikama. Sa druge strane je zadovoljan jer kolege prepoznaju i razumiju značaj njegovog rada. Međutim, čini se da se bar kada je u pitanju poezija, gasi njegov stvaralački impuls, jer više ništa nije pjesnički objavio, tako da je to njegova prva i posljednja zbirka. Kasnije je napisao “Burlesku gospodina Peruna boga groma”, “Afriku”, “Sa silama nemerljivim”, “Dan šesti”. U to vrijeme dobija diplomatsku službu koja ga odvodi u Rim i Vatikan, a zatim se upoznaje sa Milanom Rakićem, koji na njega ostavlja veliki utisak. Nastavlja svoj diplomatski život između Beograda i putovanja. Iz Marseja putuje u Afriku gdje ga fasciniraju tamošnji stanovnici, njihov odnos prema prirodi. Tamo pravi fotografije, zapisuje i objavljuje putopis “Afrika” “- kazala je između ostalog Kandić Simonović.
Moderatorka programa bila je bibliotekarska savjetnica Jasmina Bajo.
Podsjetimo, zbirka pjesama “Otkrovenje” Rastka Petrovića objavljena je krajem 1922. godine u Beogradu i zajedno sa ,,Itakom'' Miloša Crnjanskog predstavlja vrhunac avangardnog pjesničkog izraza kod nas. Iako je izazvala snažnu negativnu reakciju i osporavanja djela kulturne javnosti, pjesnički svijet ju je uglavnom dočekao sa odobravanjem i ushićenjem. Ipak, ni jedna ni druga strana, vjerovatno, nije do kraja bila svjesna da će ova zbirka, istovremeno prva i jedina Petrovićeva, obilježiti, ne samo svoje, već i daleko buduće vrijeme u pjesničkom svijetu naših prostora.
Dr Milijana Kandić Simonović rođena je u Kotoru, gdje je završila osnovnu i srednju školu. Studije književnosti na Filološkom fakultetu u Beogradu i istorije umjetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu je upisala 1988. Magistrirala je, a potom, 2016. godine, i doktorirala nauku o književnosti na polju odnosa poezije i slikarstva. Objavila dvije monografije iz naučne oblasti intermedijalnih istraživanja, kao i više naučnih i stručnih radova. Nakon  višegodišnjeg metodičkog iskustva na matičnom fakultetu, trenutno radi kao profesor na katedri za slavistiku Filološkog fakulteta Univerziteta u Lođu u Poljskoj.
Tekst i foto: Tamara Vuković