Kultura

Promocija romana “Rival vječnosti” Dušana Jabučanina, održana je sinoć u atrijumu Kulturnog centra “Nikola Đurković”. 

Ispred organizatora prisutne je pozdravila urednica programa za mlade Aleksandra Tomović, a zatim je o knjizi govorio književnik Obrad Pavlović. 

,,Često sam čitao epsku fantastiku i imam neke svoje književne favorite, ali mislim da se Dušan zbog nekih segmenata svrstava u sam vrh ovog žanra. U ovom romanu ima jedan nevjerovatan detalj na samom početku, vremensko-prostorne sinkope. Mladić  koji na svom licu ima znak jednog sazvežđa u kojem se nalazi najsjajnija zvijezda, kreće iz grada svog odrastanja jer je prisiljen da ga napustiti, a istovremeno se odaziva vjekovnom zovu svojih predaka da se vrati u grad Stolak. Ovaj grad se nalazi na granici između Rumunije i Mađarske, a po svojoj arhitekturi i izgledu prilično podsjeća na prijestonicu, a uostalom je i znakovito ime Stolak. Vremensko - prostorna sinkopa je i to što on govori o vremenu u kojem postoje najsavremenija sredstva komunikacije, ali glavni junak odlazi iz svog grada vozom kojeg vuče parna lokomotiva. Ovo je prvi napad na Dušana odnosno Marmadaka, kako mu je literalno ime, kada voz prolaskom kroz tunel bude zaustavljen, tada po prvi put on pokazuje sve osobine jednog velikog ratnika”- pojasnio je Pavlović. 

Izdavač Marija Nenezić tom prilikom je kazala da savremena književna scena u Crnoj Gori posljednjih godina pravi značajne iskorake, a da je najvažniji dio tog procesa koji je “zahvatio” mlađu generaciju pisaca, ulazak u polje fantastike. 

,,Da bi se razumijeli zašto naša književnost kaska za svjetskim tokovima, iako je imala svoje svijetle trenutke, valja se kao i obično vratiti unazad i prisjetiti se kako smo se opismenjavali, kako je tekao tok opismenjavanja, ali takođe treba prisjetiti i načina života starih Crnogoraca. To je  ratnički kod zapisan u genomu, ali i želja za pripovijedanjem. S obzirom na to da se neprestalno moralo ratovati, data književnost je bila prevashodno usmena, a i  život previše kratak da bi se pisalo. Onda, kad se to radilo, pisalo se o bojevanju. Bile su to  priče iz istorije, romansirane hronike, zapisi i crtice o ratu. Na tom tragu je i mladi cetinjski pisac Dušan Jabučani, koji piše svojevrsnu romansiranu hroniku jednog junaka, koja se zasniva na ratničkom kodu i ratnički principima”-navodi Nenezić. 

Autor Dušan Jabučanin ističe da “Rival vječnosti” ima unikatnu antagonističku ulogu u crnogorskoj fantastici. 

,, On nije dobro božanstvo već spoj besmrtne pakosti, dječjeg inata i gnijeva koji prevazilazi sve vjekove. Boriti se protiv nečega što nosi titulu rivala vječnosti je u najmanju ruku porazno, a najmanje što može da se desi da junak umre i to na takav način, gdje bi obično smrt zapravo bila jako poželjan kraj. Pobrinuo sam se da u knjizi postoji doza cetinjskog humora kako bi junak zaboravio da treba da umre i to vrlo brzo, ali on je žilav i borio se sa tim na mnogo načina na koji su mladom čovjeku dosta neobični, ali čovjek “zrene” u nevjerovatnim okolnostima. Što se tiče lirskih elemenata oni su utkane u knjigu i žao mi je što knjiga ne može da prenese lirski momenat na način na koji to mogu prenijeti muzičari. Nadam se da će čitaoci prepoznati taj momenat, kao jedanu od ačaka gdje se Marmadak pretvara iz dječaka u muškarca. Ovo je jedna od rijetkih knjiga gdje to taj trenutak nije putem nekog epskog megdana, već putem lirskog obraćanja, gdje on konačno spreman da prizna neke emocije i  kaže ih naglas, što je za muškarca prilično velik podvig”- kazao je Jabučanin. 

U muzičkom dijelu programa ucestvovali su Isidora i Aleksandar Milivojević.  

Tekst: Tamara Vuković