Kultura

Tekst: Biljana Marković
Foto: Radio Kotor / B.M.

JU Kulturni centar „Nikola Đurković“ Kotor, Gradska biblioteka i čitaonica, je povodom 21. novembra Dana opštine Kotor, u čitaonici Biblioteke juče organizovala edukativnu radionicu za djecu pod nazivom “Klapa kroz vrijeme”.

U ime Opštine Kotor prisustvovala je sekretarka Sekretarijata za kulturu sport i društvene djelatnosti Tatjana Kriještorac, a prisutne je pozdravila rukovoditeljka Gradske biblioteke i čitaonice Marija Starčević.

Članice „Incanta“: Vesna Ivanović, Dušica Ćetković, Sandra Pasković, Andrea Ćoso i Ana Milošević su predstavile ovu klapu, te govorile o nastanku klapskog pjevanja, tradicionalnog u Dalmaciji i Boki Kotorskoj.

Djeca su se zatim pojedinačno predstavljala tako  što su izgovarala i pridjev koji počinje prvim slovom njihovog imena.  

Govoreći o klapskom pjevanju, Dušica Ćetković, navela je da klapa ima od pet do devet članova, a više od toga je hor. Osvrnula se na tradiciju koja je obilježje jednog naroda, a može, kaže, biti nošnja, običaji, govor, ples, muzika i drugo.

„Pošto smo mi ovdje vezani za muziku možemo reći da je klapsko pjevanje nešto što je tradicija“, rekla je Ćetković dodajući da je klapa izvorno nastala u Dalmaciji.

„Narodne izvorne pjesma u centralnom dijelu Crne Gore, recimo Durmitor, Pod onom pod onom i tako dalje, su nastale u narodu, ali su nekako vezane za centralni ili možda sjeverni dio Crne Gore koji nama nije toliko blizak, jer geografski ne živimo tamo. One na primorju, u Dalmaciji, su isto na taj način nastale, jer je čovjek morao nekako u davna vremena da se zabavi. Nije kao u današnje vrijeme imao društvene mreže ili you tube da mu je jednim klikom sve dostupno, nego je morao sam da smišlja pjesme. Upravo je tako nastala klapa - na obali mora, gdje se sastalo nekoliko ljudi, zapjevalo i shvatilo da to što dobijaju zvuk, odnosno sazvučje više glasova, ispada lijepa numera koja bi mogla da se zapiše jednog dana, pa da to naslijedi neko od njihovih potomaka“, kazala je Ćetković.

U klapskim pjesmama često se, navodi, pominju more, teme vezane za ribu, nekog lokalnog sveca, za ljubav, itd.

„Uglavnom su to neke teme koje su se odnosile na ono što se tom običnom čovjeku dešavalo svakodnevno i on je morao to da pretoči u pjesmu. To je izvorno kako je klapa nastala“, rekla je ona.

Ćetković je kazala da se pjevanje a ka pela (riječ italijanskog porijekla) odnosi samo na vokalnu muziku, odnosno na pjevanje bez instrumentalne pratnje.

Klapa ,,Incanto” iz Kotora je osnovana 2010. godine u Kotoru, na inicijativu njenih članica. Nastupale su na mnogim festivalima, FDK Omiš, Festival klapa u Trebižatu, kao i na Međunarodnom festivalu klapa u Perastu, gdje su osvojile nekoliko nagrada. Imale su i veoma zapažen nastup  na proslavi 10. godišnjice susreta klapa pod nazivom ,,Martinovo lito'' na Korčuli.

Sarađivale su i sa drugim klapama i pjevačima iz regiona, a neke od njih su klapa ,,Kumpanji'' iz Blata na Korčuli, ,,Lumbarda'' (Korčula), ,,Šufit'' iz Splita, “Pasika'' iz Splita, Žrnovnica, te pjevači Radojka Šverko i Tedi Spalato.

Klapa “Incanto” se navodi kao primjer klapskog pjevanja u udžbeniku muzičkog vaspitanja za 5. razred osnovne škole.