Kultura

Međunarodni festival KotorArt, 24. po redu, počinje 13. jula i trajaće do 13. avgusta. 

Okupiće preko 500 umjetnika/ca,  440 u glavnim programima i 110 umjetnika/ca u serijalu Luke umjetnosti, čulo se danas na konferenciji za medije u crkvi Sv. Duha u Kotoru.  

Pored pokrovitelja UNESCO-a, Opštine Kotor i Ministarstva kulture i medija, festival je podržan od ukupno 80 partnera, sponzora i prijatelja.

Povodom skorog svečanog otvaranja, sadržaja i ideje cjelokupnog festivala javnosti su se obratili: Vladimir Jokić, predsjednik Opštine Kotor, Dragana Crvenica, direktorica Službe za komunikacije Erste banke, maestro Mladen Tarbuk, ko-umjetnički direktor KotorArt Don Brankovih dana muzike koji će predvoditi Festivalski orkestar Crne Gore na svečanom otvaranju Festivala, Teodora Uskoković, violončelistkinja i direktorica Festivalskog orkestra Crne Gore kao i pijanista, univerzitetski profesor i direktor KotorArta, Ratimir Martinović.

“Glavnih programa je 38, pratećih 49 i sa ponosom kažemo da imamo 80 partnera. Realizacija ovako bogatog programa i pored podrške pokrovitelja ne bi bila moguća bez dugogodišnjih sponzora i prijatelja festivala KotorArt. Pokrovitelji su UNESCO i Opština Kotor, Ministarstvo kulture i medija”, kazala je Sara Lakičević, PR menadžerka KotorArta.

Današnja konferencija za medije bila je prilika da se podsjeti na značaj KotorArta koji je tokom više od dvije decenije postao neizostavan dio kulturnog života Kotora, Crne Gore i regiona.

”Imali smo nekoliko koncerata u susret otvaranju od kojih su neki zaista bili i izuzetni. Mislim, prije svega, na gostovanje naših kineskih partnera iz Šangaja u Perastu. Od 13. jula do 13. avgusta i to kroz različite segmente, radi se o Don Brankovim danima muzike koji je centralni noseći segment celokupnog festivala, Pijaca filozofa, Pijaca džeza, Pijaca knjiga i KotorArt teatar. Prvi i poslednji koncert zvaničnog programa, kao i prethodnih godina čine programi posvećeni našoj baštini. Na početku slavimo Štrausov (Strauss) rođendan, ali istovremeno osvješćujući njegov uticaj i uticaj tadašnje monarhije na muzički život tadašnje Crne Gore. A sa druge strane na samom kraju festivala slavimo Boku kroz kamernu operu. Slavimo i Boku, ali slavimo i žensko strpljenje i snagu koji su oličeni u jednoj priči o Jacinti - dobro poznatoj ženi koja čeka. Tako se zvanično i zove ta kamerna opera. Irena Popović je kompozitorka”, naveo je direktor festivala, Ratimir Martinović.

U svom obraćanju zahvalio se predsjedniku Vladimiru Jokiću kao i svim službama Opštine Kotor na predusretljivosti i podršci koja, kako je istakao, predstavlja stabilan oslonac, najprije, u pripremi, zatim i u realizaciji festivala.

“Posebno me raduje premijera muzičko-scenskog djela Valpurgijina noć sa muzikom Nine Perović u režiji Mirka Radonjića, ali isto tako brojni debatni, književni, dječiji i džez programi Čuvamo sjećanje na Don Branka Sbutegu kroz celokupni program, ali čuvamo sjećanje i na Dariniku Matić Marović. Ove godine, bijenalna nagrada je dodijeljena izuzetnoj, svjetski afirmisanoj kompozitorki Aleksandri Vrebalov. Kažem sa posebnim ponosom i ona će nam biti u gostima 17. jula kada ćemo joj uručiti ovu nagradu”, akcentovao je Martinović.

Kako je kazao, na festivalu ćemo imati priliku da slušamo i originalnu, ali i savremenu verziju Vivaldijevog djela “Godišnja doba” u izvođenju Festivalskog orkestra Crne Gore i maestra Mladena Tarbuka, a savremenu verziju Vivaldi New Style slušaćemo u izvođenju afirmisanog Ansambla Janoška, početkom avgusta.

“Poseban ponos osjećam zbog Festivalskog orkestra Crne Gore koji će zvanično svoj premijerni nastup imati na otvaranju”, naveo je direktor KotorArta.

Predsjednik opštine Kotor, Vladimir Jokić izrazio je zadovoljstvo što ima priliku da još jednom najavi otvaranje KotorArt festivala Don Brankovih dana muzike i svega onog što slijedi u narednih nešto više od mjesec dana u Kotoru.

“Želim da zahvalim i Erste banci koja je kroz jedan strateški dogovor sa gradom Kotorom prepoznala KotorArt upravo kao instituciju i kulturnu manifestaciju koju treba dodatno i snažno podržati”, kazao je Jokić, te zahvalio organizatorima festivala na činjenici da uspijevaju iz godine u godinu da dovedu najeminentnije i najprepoznatljivije svjetske muzičare.

“Mislim da ne postoji bolje mjesto u Crnoj Gori za susret umjetnika, za izvođenje ovakvih djela i za razmjenu, ne samo mišljenja, ne samo stavova, nego i za razmjenu emocija, od kotorskih trgova tokom ljeta. Sigurno je da na svijetu postoje ozbiljne koncertne dvorane, mjesta za orkestre, za soliste sa kojima se ova dvorana ili dvorane koje ima grad Kotor ne mogu porediti, ali sam tako isto siguran da od otvaranja ispred katedrale Svetog Tripuna 13. jula uveče pa nadalje, da takva kulisa i takav ambijent rijetko koji grad na ovom svijetu može da ponudi. Zbog toga je partnerstvo grada Kotora i KotorArta najprirodnije moguće partnerstvo”, naveo je Jokić.

Ovogodišnje otvaranje posvećeno je velikom Johanu Štrausu (Strauss). Njegove su melodije oblikovale duh XIX vijeka i ostavile su blistav trag u svjetskoj i evropskoj muzičkoj baštini.

“Ovaj jubilej 200 godina od njegovog rođenja nas sve podsjeća na snagu umjetnosti da nadživi epohe, ali i na moć njenog univerzalnog jezika da spaja različite kulture, tradicije, prostore. Nije sasvim slučajno što se baš Štraus (Strauss) i Erste banka susreću ovom prilikom. I Štraus i Erste potiču iz Austrije, a traju već dva puna vijeka. I dok je Štraus komponovaosvoje melodije koje i anas inspirišu i griju srca ljudi bez obzira na to da li ili ne na akademskom nivou poznaju svijet muzike i bez obzira na njihov društveni status, Erste banka je 1819. godine u Beču osnovana kao prva štedionica koja je bila otvorena za sve građane, dakle ne samo za elitu i ne samo za muškarce”, objasnila je Dragana Crvenica, direktorica Službe za komunikacije Erste banke.

Na današnjoj konferenciji posebno je zazvučalo da nakon svega ostaje i jeste muzika.

Maestro Mladen Tarbuk, od ove godine umjetnički ko-direktor festivala podijelio je sa prisutnima bogato umjetničko, ali i organizaciono iskustvo sličnih manifestacija, te čestitao Ratimiru Martinoviću i cijelom timu na 24 godine istrajnosti.

“Bilo divno slušati riječi moje prethodne govornice, jer je velika rijetkost takođe da neko na ovakav način razmišlja iz njene branše i da u stvari uviđa tu vrijednost kulture. Pogotovo jedna rečenica, moram je ponoviti, strašno mi se dopala kad svi skupa odemo, jedino šta ostane iza nas 100 godina kasnije, 200 godina kasnije, je muzika. Sve drugo se zaboravi”, kazao je Tarbuk.

“Ja bih samo dao u stvari jedan mali autstart za cijeli festival, koji se sastoji iz te nevjerovatne priče, kako se ispreplela, prije svega, austrijska muzika. Ali kad kažem austrijska, treba naglasiti austrougarska, jer ta muzika nije samo austrijska, ona je jedan amalgam svih Mađara, Čeha, Slovenaca, Hrvata, Austrijanaca, Nijemaca, koji su delovali na tom području”, pojasnio je Tarbuk, “to je jedno bogatstvo koje ćemo, vjerovatno, istraživati još stotinama godina”. 

Istakao je da posebna zahvalnost ide Dobrili Bobi Popović, koja je pružila nevjerovatan doprinos u istraživačkom radu, te da će biti u uzbudljivo čuti nakon 120, 130, 150 godina muziku koja je odjekivala na dvoru Knjaza Nikole.

Teodora Uskoković, bivša ambasadorka i direktorica Festivalskog orkestra Crne Gore je podvukla da je čast predstaviti se premijerno na svečanom otvaranju KotorArt Don Brankovih dana.

“Za nas, kao novoformirani orkestar, to je velika čast i zaista smo zahvalni KotorArt festivalu, koji nam je pružio ovu priliku. Neverovatno je za nas mlade kad smo okruženi ljudima sa kojima delimo iste vrijednosti. Festivalski orkestar Crne Gore predstavlja inicijativu koja je okupila mlade crnogorske umetnike koji su svoje obrazovanje i profesionalna iskustva stekli u inostranstvu, širom Evrope, od Austrije, Nemačke, Engleske, Holandije i drugih zemalja. Ovaj orkestar daje priliku mladim ljudima da se povežu, razmjenjuju svoja iskustva i da zajedno doprinesu razvoju muzičkog stvaralaštva u Crnoj Gori. Ideja za nastanak ovog orkestra nastala je iz jedne želje da se svi vratimo svojoj domovini i doprinesemo razvoju kulturne scene i u stvaranju jedne nove dimenzije zajedništva kroz muziku”, kazala je Uskoković.

Izdvojila je saradnju sa majstorom Mladenom Tarbukom, koji je šef dirigent i velika podrška od samog početka.

“Imamo od njega mnogo da naučimo i sigurna sam da su svi članovi jako uzbuđeni povodom toga”, zaključila je Uskoković.

Koncerti i festivalski program baziraće se uglavnom u okviru zidina Kotora: katedrala Sv. Tripuna, Pjaca katedrale Svetog Tripuna, koncertna dvorana ŠOSMO “Vida Matjan”, Kreativni hab Kotor, Pjaca od kina, Pjaca od muzeja i u saradnji sa dugogodišnjim partnerima Lušica Bay, Porto Montenegro Dom vojske.

Međunarodni festival KotorArt ističe se po umjetničkom kvalitetu i jedinstvenim koncepcijama svojih programa, a proglašen je festivalom od posebnog značaja za kulturu Crne Gore od strane Vlade Crne Gore. 

Pokrovitelji festivala su Ministarstvo kulture i medija i Opština Kotor. Više od dvije decenije KotorArt značajno obogaćuje kulturnu i turističku ponudu Crne Gore, a organizuje se uz veliku mrežu lokalnih, nacionalnih i međunarodnih partnera iz sfere kulture i turizma. 

Kvalitet programa i značaj festivala potvrđuje i pokroviteljstvo UNESCO-a, podrška Evropske unije, Fonda za Zapadni Balkan, Fondacije za otvoreno društvo, nagrada Wild Beauty Award za najbolju manifestaciju, EFFE titula koju dodjeljuje Evropska festivalska asocijacija, kao i dugogodišnja saradnja sa značajnim kompanijama i organizacijama.

Tekst: Nataša Jotić

Foto: Radio Kotor /N.J.