Kultura

Treći Festival etnološkog filma – RISAN 2024 održava se u Risnu od danas (31. avgusta) do 3. septembra 2024. godine u organizaciji NVO ''Medaur'' Risan – Društva za njegovanje kulturne baštine Risna.

Ovogodišnje izdanje je revijalnog i tematskog karaktera, a biće prikazano deset filmova po selekciji reditelja Vladimira Perovića. Tema festivala je nasljeđe / ostavština / baštine, a naš Risan, najstarija naseobina na području Crne Gore, bio nam je inspiracija za biranje ovogodišnje teme. Baštineći slojeve različitih kultura – ilirske, rimske, mletačke, osmanske, austrijske, vrijedan je dragulj na mapi kulturnog nasljeđa Crne Gore i s ponosom želimo da to prikažemo gostima. Kroz filmove autora od Balkana do Australije saznaćemo i nove priče o nasljeđu drugih država i naroda, a ujedno naučiti da više cijenimo svoju ostavštinu i njegujemo je na pravi način. Naši gosti su i reditelji čiji se filmovi nalaze na ovogodišnjem programu i u interakciji sa publikom biće u mogućnosti da predstave svoje stvaralaštvo, popularizuju filmsku produkciju i na bliži način nas upoznaju sa kulturom zemlje iz koje dolaze. Takođe, i mi ćemo se potruditi da na najbolji mogući način predstavimo ono što mi baštinimo i možda ih inspirišemo za neke nove istraživačke teme.

Centralni program biće održan na platou palate Ivelić u Risnu sa početkom u 20 časova.

Prvog dana Festivala biće prikazana četiri filma i to: KROŠNJA Predraga Todorovića iz Srbije, ZEMLJA KEREKA Ivana Galavnjova iz Rusije i ZVUK MOG TELEFONA Australijskih reditelja Dženifer Deger i Pol Gurumuruvuja.

U nedelju, 1. septembra, na programu je film holandske rediteljke Dorne Vaniuvel U POTRAZI ZA ENOK.

Istog dana u 18 časova na risanskoj rivi biće otvorena izložba fotografija pod nazivom ,,Risan – nekad i sad''. Autori izložbe, politikološkinja mr Jelena Čečur i fotograf Ranko Maraš, nastojali su da odaberu fotografije Risna sačinjene do 80-tih godina XX vijeka, te da im one posluže kao model da sa iste lokacije i iz istog ugla prikažu kako Risan izgleda sada. Cilj ove izložbe je predstavljanje bogate kulturne baštine Risna, ali izražavanje potrebe da se ista valorizuje na pravi način.

Ponedjeljak, 2. septembar, rezervisan je za priče o nasljeđu. U 18 časova u avliji porodice Kordić na Bujevini biće predstavljena publikacija ,,Porodica Kordić u Risnu'' koja je rezultat višedecenijskog istraživanja porijekla svoje porodice kroz razne arhive širom Boke Kotorske autora Branislava Brana Kordića iz Risna. Ovim programom želimo da istaknemo značaj arhivskog istraživanja i damo pozitivan primjer brige o porodičnim korijenima, a možda i da podstaknemo želju u nekom da se posveti istraživanjima istorijata svoje porodice. O značaju arhivskog istraživanja, kao i o poduhvatu autora da govoriće naša uvažena arhivistkinja Snežana Pejović. Publika će imati priliku i da posluša kako potrebu istraživanja sopstvenog porijekla vidi iz stručnog ugla antropološkinja Tamara Lepetić.

Nakon ovog, uslijediće predavanje o pravu miraza u kotorskom Statutu iz 1616. godine Janka Paunovića, doktoranda na Institutu za rimsko pravo na bečkom pravnom fakultetu čiji fokus istraživanje jeste miraz, za njega ključna društvena institucija.

Istog dana od 20 časova biće projekcija sljedećih filmova: Publici će se predstaviti i autori Reza Madžlesi iz Irana sa filmom SVANULA JE ZORA, kao i crnogorski reditelj Miljan Vučeljić sa filmom DOLINE. Iste večeri biće prikazan i film ZAVJEŠTANJE dansko-holandske produkcije reditelja Gudmunda i Hakona Sanda

U utorak, 3. septembra na programu je: MOST OD FILIGRANA Žarka Joksimovića i Ersina Šamlija iz Srbije i Kosova, ČAMUR bugarsko-ukrajinske rediteljke Tatjane Stanjeve. A ovogodišnji program završavamo filmom ŽIVOT JE reditelja Vladimira Perovića koji nam donosi priču o njegovom cuckom kraju.

U dijelu programa pod nazivom ''Eho-festivala'' 4. i 5. septembra biće upriličena gostovanja sa projekcijama odabranih filmova na više lokacija – Dom starih ''Grabovac'' Risan, plato ispred Doma kulture na Mircu i u parohijskom domu u Dragoševom selu na Krivošijama. Ovim segmentom želimo da filmska ostvarenja ovogodišnjeg izdanja dođu i do najudaljenije publike, ispunjavajući time još jednu od misija festivala, a to je decentralizacija kulturnih dešavanja.

Projekat je finansiran sredstvima Opštine Kotor, uz veliku podršku Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti. Prijatelji Festivala: Briv Hospitality d.o.o., plažni bar "Pirates", Turistička organizacija Kotor, Filmski centar Crne Gore, NU ''Organizacija žena'' Risan, JU OŠ ''Veljko Drobnjaković'' Risan, JU Dom starih ''Grabovac'' Risan, Pomorski muzej Crne Gore, Mjesna zajednica Risan, Mjesna zajednica Donje Krivošije i Mjesna zajednica Mirac.

Festival je otvoren za sve ljubitelje filma i dobrog druženja.

(Organizacioni odbor Festivala)