Ekonomija

Projekat „VR Montenegro“ (Virtual reality Montenegro), produkcijske kuće „Artikulacija“ iz Podgorice, koji je Ministarstvo kulture podržalo na prvom konkursu za kreativne industrije u okviru programa „Kreativna Crna Gora“, već je dao izvanredne i višestruko značajne rezultate.

Autor projekta je Igor Mitrić, a njegova ideja je da korišćenjem VR tehnologije (2D i 3D kamera koje snimaju 360 stepeni) učini Crnu Goru vidljivijom na svjetskom tržištu filmskih lokacija, uz naglašavanje glavnih prednosti naše zemlje, kao što su ogroman broj različitih lokacija na malom prostoru.

Koliko je, uz podršku Ministarstva kulture, i uspio u tome najbolje govori podatak da je samo u prošloj godini bilo više ozbiljnih projekata koje su inostrane produkcije realizovale u Crnoj Gori. Jedan od najznačajnijih svakako je snimanje reklame za Ferrari World, u okviru kampanje „Find that Ferrari feeling”. Uz učešće internacionalne ekipe koja je brojala skoro 100 ljudi, reklama je snimana na više lokacija u našoj zemlji, od piste Šipčanik u okviru kompleksa Plantaža, preko prevoja Sedlo na Durmitoru, do puteva Šavnik-Žabljak i Lipci-Grahovo.

Kako naglašava Igor Mitrić, ekonomski benefit ovog projekta najslikovitije je objasniti podatkom da se samo od PDV-a na robu i usluge, poreze i razne takse, u budžet Crne Gore vratilo mnogo više novca nego što je iznosila podrška za projekat „VR Montenegro“.

„Kako bismo, ipak, preciznije dočarali o kojim je efektima na domaću privredu riječ, dovoljno je podsjetiti da je stotinak ljudi sedam dana koristilo hotelske kapacitete, transportne usluge, usluge keteringa, ali i izrade scenografije, angažovalo domaće profesionalce, plaćalo takse za snimanje lokalnim upravama i nacionalnim parkovima, kao i privatnim vlasnicima objekata ili zemljišta. Poznato je i da je vanpansionska potrošnja filmskih ekipa trostruko veća od potrošnje prosječnih turista, pa procjenjujemo da se samo od ovog projekta u budžet Crne Gore, kroz PDV, takse, doprinose i slično, slilo mnogo više od 10.260 eura, koliko je iznosila podrška projektu VR Montenegro“, ističe Mitrić.

Njegov „VR Montengro“ namijenjen je animiranju inostranih filmskih i producentskih kuća specijalizovanih za proizvodnju filmova, serija, TV reklama, advertising i sl, kako bi što više projekata realizovali u našoj zemlji. Koristeći savremene tehnologije virtuelne realnosti, kroz ovaj projekat nadograđuje se tzv. location scouting u filmskoj industriji. To će i na predstojećim filmskim sajmovima i festivalima prezentaciju Crne Gore kao filmske destinacije dodatno obogatiti kroz virtuelne prikaze crnogorskih lokacija i pejzaža.

„Prezentovanjem Crne Gore na ovako inovativan način omogućavamo stranim produkcijama realističan pogled na dostupne lokacije i ubrzavamo proces odabira, bez potrebe da se obilazi više lokacija, što značajno smanjuje troškove i vrijeme za pripremu projekata. To našoj zemlji daje prednost u odnosu na destinacije koje su prezentovane na tradicionalan način. Ohrabruje nas činjenica da se svaka inostrana ekipa koja je došla u obilazak lokacija Crne Gore, na kraju vratila da snima ovdje“, napominje Mitrić.

Ogroman broj država, dodaje, prepoznaje pozitivan uticaj filmske industrije na privredu, pa je u toku svojevrsna utakmica ko će privući više filmskih ekipa na „svoj teren“.

„Dovoljno je pomenuti da, na primjer, u Njemačkoj svaki veći grad, oblast i savezne pokrajine imaju kancelarije zadužene za promociju filmskih lokacija i privlačenje filmskih projekata. Kako nijesmo u mogućnosti da se takmičimo sa budžetima bogatih zemalja, ubijeđeni smo da korišćenjem najnovijih tehnologija možemo skrenuti pažnju na Crnu Goru kao atraktivnu filmsku destinaciju“, ocjenjuje Mitrić.

Napominje da je da su filmske lokacije u Crnoj Gori odličan „proizvod“, a kroz projekat „VR Montenegro“, u saradnji sa Ministarstvom kulture i Filmskim centrom Crne Gore, cilj je da se taj proizvod učini što vidljivijim kroz razne promocije.

„Korišćenjem VR tehnologije možemo se istaći u moru konkurenata koji se reklamiraju na tradicionalne načine i tako skrenuti pažnju na ono što nudimo, a definitivno imamo šta da ponudimo“, poručio je Mitrić.

Podsjetio je da je u sklopu promotivnih aktivnosti, u organizaciji Filmskog centra, organizovana posjeta location scouta iz Velike Britanije, sa ciljem da se upoznaju sa ljepotama naše zemlje, ali i VR tehnologijom. Obostrani zaključak, kako napominje Mitrić, je taj da je ova tehnologija zapravo budućnost predstavljanja lokacija.

Trend interesovanja za snimanje u Crnoj Gori, kako kaže, nastavljen je i ove godine, ali globalna situacija koju je izvazvala epidemija korona virusa pogodila je i filmsku industriju.

„Reklama za novi Land Rover Defender koja je trebalo da bude snimljena na Crnom jezeru krajem marta odložena je na neodređeno vrijeme. I snimanje najgledanije TV serije „Mӓstarnas mӓstare“, švedske nacionalne televizije, odloženo je za iduću godinu... Takođe, reklama za novog terenca jednog od najvećih svjetskih proizvođača automobila, biće snimana u septembru, umjesto prvobitno planiranog datuma u aprilu. Ohrabruje to što i dalje postoji veliko interesovanje za Crnu Goru, tako da očekujemo nastavak starih i početak novih projekata čim se steknu uslovi za međunarodna putovanja“, poručuje Mitrić.

Ministarstvo kulture