Ekonomija

Savjet Centralne banke Crne Gore održao je danas 95. sjednicu, kojom je predsjedavao guverner dr Radoje Žugić.

Savjet je danas usvojio Odluku o izmjenama Odluke o privremenim mjerama za ublažavanje negativnih uticaja epidemije zarazne bolesti COVID 19 na finansijski sistem. Izmjenom postojeće odluke se širi opseg korisnika kredita koji imaju pravo na korišćenje moratorijuma do 31.12.2020. godine, na način da se u isti uključuju i fizička lica koja su u radnom odnosu, ali kojima poslodavci, usljed negativnog uticaja pandemije, nijesu isplatili neto zaradu više od tri mjeseca prije podnošenja zahtjeva u skladu sa ovom odlukom. Donošenju ove mjere je prethodila komunikacija sa Ministarstvom finansija i socijalnog staranja i Ministarstvom ekonomskog razvoja.

Druga izmjena odnosi se na ograničavanje trajanja ranije utvrđene mjere prekoračenja propisanih limita izloženosti za banke do 30. juna 2021. godine. Ovaj predlog ide u korak sa preporukama MMF-a za postepeno ukidanje primjene preduzetih regulatornih i supervizorskih mjera.

 Na današnjoj sjednici razmatrani su i usvojeni Finansijski izvještaji Centralne banke Crne Gore za 2020. godinu, sa Izvještajem nezavisnog revizora.

 Na osnovu podataka iz Finansijskih izvještaja za 2020. godinu, konstatovano je da je CBCG aktivno i kontinuirano sprovodila mjere interne ekonomije i racionalizovala sve kategorije administrativnih i operativnih troškova poslovanja. Kao rezultat takve politike, ostvaren je rast prihoda i pad rashoda u odnosu na 2019. godinu. CBCG je u 2020. godini ostvarila neto dobit u iznosu od 5,18 miliona eura. Ovo je najveća neto dobit u posljednih 10 godina, pri čemu je važno istaći da je ostvarena uz nepromijenjenu cjenovnu politiku za usluge i servise koje CBCG pruža.

Shodno usvojenoj Odluci o raspodjeli dobiti CBCG za 2020. godinu, odlučeno je da se dio dobiti rasporedi kao prihod budžeta Crne Gore, a dio usmjeri u uvećanje osnovnog kapitala CBCG. Ovim se doprinosi likvidnosti državnog budžeta i dodatno ojačava kapitalna pozicija CBCG.

 Potvrda objektivnosti iskazanih rezultata poslovanja CBCG sadržana je i u pozitivnom mišljenju nezavisnog eksternog revizora, renomirane međunarodne revizorke kuće Deloitte, koje glasi: “finansijski iskazi pružaju istinit i fer prikaz finansijskog stanja Banke na 31.12.2020, poslovni rezultat i tokove gotovine za godinu koja se završava na taj dan u skladu sa Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja”.

Savjet je danas razmatrao i usvojio i Izvještaj o radu Centralne banke za 2020. godinu, Godišnji izvještaj o stabilnosti finansijskog sistema za 2020. godinu i Godišnji izvještaj o stabilnosti cijena za 2020. godinu.

 Razmatrajući pomenute izvještaje, konstatovano je da su aktivnosti CBCG u 2020. godini bile usmjerene na očuvanje stabilnosti finansijskog sistema, posebno u uslovima koronakrize. Shodno tome, bankarski sistem je tokom 2020. godine bio kontinuirano kontrolisan od strane supervizije CBCG, a istovremeno su sprovedene značajne aktivnosti na planu usklađivanja domaće regulative sa EU propisima.

 I pored snažnog negativnog uticaja pandemije, bankarski sistem u Crnoj Gori je, zahvaljujući pravovremenoj reakciji i balansiranim paketima mjera CBCG, zadržao stabilnost i očuvao poslovanje, dajući značajan doprinos ublažavanju posljedica krize po građane i privredu. Ocijenjeno je da su banke stabilan segment ekonomskog sistema, što se ogleda u stabilnosti depozita, relativno visokoj likvidnosti i dobroj kapitalizovanosti. Profitabilnost na nivou sistema je smanjena za 54%, na kraju 2020. u odnosu na kraj 2019. godine.

 Pandemija koronavirusa je reaktuelizovala problem nekvalitetnih kredita, čije je učešće, sa 4,72% na kraju 2019. godine poraslo na 5,47% na kraju 2020. godine, uz izglede za dalji rast, posebno nakon povlačenja mjera CBCG, a usljed loših makroekonomskih indikatora.

 Što se tiče kretanja inflacije, modelska prognoza CBCG za kraj 2021. godine projektuje inflaciju u rasponu od 1,1% do 2,6%, sa centralnom tendencijom od 1,8%. Ekspertska prognoza CBCG je slična i ona projektuje inflaciju u rasponu od 0,75% do 2,75%.

 Savjet je danas razmatrao i usvojio Odluku o dopuni odluke o bližem načinu izračunavanja redovnih doprinose koje kreditne institucije uplaćuju sanacionom fondu i Odluku o bližem načinu vrednovanja imovine i obaveza prije preduzimanja mjera sanacije ili smanjenja ili konverzije relevantnih instrumenata kapitala. Obaveza donošenja ovih odluka proizilazi iz Zakona o sanaciji kreditnih instuitucija i njima se vrši usklađivanje nacionalne sa evropskom regulativom.

 Savjet je, na današnjoj sjednici, razmotrio i druga tekuća pitanja iz domena svoje nadležnosti.

 CBCG