Ekonomija

Vlada Crne Gore je bez održavanja sjednice, a na osnovu pribavljene saglasnosti većine članova Vlade, usvojila Treći paket socio-ekonomskih mjera podrške privredi za ublažavanje posljedica pandemije koronavirusa vrijedan 1,22 milijarde eura koji pokriva period od četiri godine.

Paket uključuje, među ostalim, posebne mjere za poljoprivredu i ribarstvo vrijedne 89,4 miliona eura, inovacije kao i brojne programe podrške ostalim privrednim djelatnostima.

Utvrđen je Predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o porezu na dodatu vrijednost, kojim se, usljed nastale vanredne, hitne i nepredvidljive okolnosti izazvane virusom Covid -19, predlaže donošenje određenih normativnih rješenja, kako bi se najpogođenijem dijelu privrede što prije pružila pomoć u cilju prevazilaženja negativnih posljedica u poslovanju, a izvršiće se i dodatno usklađivanje sa Direktivom Savjeta 2006/112 EZ o zajedničkom sistemu poreza na dodatu vrijednost, shodno dinamici predviđenoj u Pregovaračkoj poziciji.

Novim odredbama predlaže se usklađivanje pojedinih poreskih kategorija sa Zakonom o turizmu i ugostiteljstvu, odnosno da se i usluge smještaja u turističkim apartmanima oporezuju po sniženoj stopi. Takođe, predlaže se oporezivanje usluge pripremanja i usluživanja hrane, flaširane vode za piće i bezalkoholnih negaziranih pića u restoranima i objektima u kojima se pružaju catering usluge po sniženoj stopi od 7 odsto. Predloženo je oporezivanje po sniženoj stopi od 7 odsto na usluge pripremanja i usluživanja hrane, pica i napitaka, osim akciznih proizvoda i kafe, u objektima za pružanje ugostiteljskih usluga ( hoteli i slični objekti, odmarališta i slični objekti za kraći boravak, kampovi i ostali smještaj, restorani i pokretni ugostiteljskih objekti, catering).

U cilju prevazilaženja negativnih posljedica izazvanih koronavirusom na privredne tokove u društvu, a samim tim i na funkcionisanje poreskog sistema, novim zakonskim rješenjem se predlaže uvođenje nove kategorije poreskog oslobođenja na uvoz, odnosno plaćanja PDV po stopi od 0 odsto kada je u pitanju unutrašnji promet, na način što se na isporuku proizvoda, odnosno usluga, državnim organima i organizacijama i organima jedinice lokalne samouprave i drugim javno pravnim tijelima, kada je to predviđeno ugovorom o donaciji, odnosno na isporuku medicinskih sredstava i zaštitne opreme, kao donacija državnim organima i organizacijama i organima jedinice lokalne samouprave i drugim javno pravnim tijelima, namijenjenim suzbijanju posljedica nastalih usljed epidemije zarazne bolesti.

Zbog aktuelne epidemije, čije posljedice direktno utiču na otežano poslovanje privrednih i drugih subjekata, predlaže se novo zakonsko rješenje koje poreskom obvezniku olakšava poslovne transakcije, na način što mu se daje mogućnost da može izdati račun u nematerijalizovanom obliku, uz saglasnost primaoca računa, pod uslovom i na način propisan zakonskim aktom koja uređuje ovu oblast, čime će se smanjiti administriranje poreskog organa, poreskom obvezniku se olakšavaju poslovne aktivnosti. U cilju efikasnosti, racionalnizacije korišćenja radnih mjesta i kontrole, predviđeno je da se mjesečna prijava za obračun PDV podnosi isključivo elektronskim putem, što je u skladu sa evropskim poreskim zakonodavstvom.

Takođe se predlaže i odložena primjena novog zakonskog rješenja kako bi Poreska uprava i PDV obveznici bili blagovremeno upoznati sa novim zakonskim rješenjem, a samim tim i prilagodili svoje poslovne aktivnosti.

Vlada je utvrdila Amandman na Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju, kojim je, u skladu sa jučerašnjom najavom predsjednika Vlade, u cilju ublažavanja negativnih efekata od epidemije novog koronavirusa, predviđeno da se povećanje najniže penzije za 13 odsto računa od 1. januara ove godine, a ne od 1. septembra kako je prvobitno bilo predloženo.

Usvojen je i Predlog hitnih mjera Vlade Crne Gore kao podrška građanima u cilju umanjenja negativnih efekata od epidemije koronavirusa kojim je Ministarstvo rada i socijalnog staranja zaduženo da korisnicima osnovnih materijalnih davanja iz socijalne zaštite i to prava na dodatak za njegu i pomoć, ličnu invalidninu, kao i prava na materijalno obezbjeđenje po osnovu nesposobnosti za rad kojima je pravo utvrđeno u ograničenom trajanju a prestalo u periodu 1.juna 2020. godine do 7. jula 2020. godine i koji u tom periodu nijesu bili predmet rada prvostepenih socijalno-ljekarskih komisija omogućiti kontinuitet u ostvarivanju prava od perioda prestanka prava do ponovnog uspostavljanja rada komisije, kada će se preispitati nastavak korišćenja navedenih prava i u saradnji sa Ministarstvom finansija obezbijedi sredstva za isplatu naknada za period kada je naknada bila prekinuta.

Ministarstvo rada i socijalnog staranja je zaduženo i da omogućiti kontinuitet u ostvarivanju prava korisnicima osnovnih materijalnih davanja iz socijalne zaštite i to prava na dodatak za njegu i pomoć, ličnu invalidninu, kao i prava na materijalno obezbjeđenje po osnovu nesposobnosti za rad kojima je pravo utvrđeno u ograničenom trajanju, ukoliko je rok za njihovo korišćenje istekao poslije 7. jula 2020. godine, do ponovnog uspostavljanja rada komisija, kada će se preispitati nastavak korišćenja navedenih prava.

Utvrđeni su Predlog zakona o inovacionoj djelatnosti i Predlog zakona o podsticajnim mjerama za razvoj istraživanja i inovacija i uputila predloge Skupštini radi donošenja po skraćenom postupku.

Predlogom zakona o inovacionoj djelatnosti su na novi način uređeni pravni instituti u okviru definisanog nacionalnog inovacionog sistema koji čine međusobno povezani subjekti, Vlada Crne Gore, ministarstva i drugi organi državne uprave i jedinice lokalne samouprave, Savjet za inovacije i pametnu specijalizaciju, Fond za inovacije Crne Gore, koji podstiču razvoj i finansiraju inovacionu djelatnost, kao i subjekti koji obavljaju inovacionu djelatnost (pravna i fizička lica), subjekti koji obezbjeđuju inovacionu infrastrukturu, investitori u inovacionu djelatnost, i drugi subjekti iz sistema nauke, obrazovanja i privrede, koji doprinose razvoju inovacionih kapaciteta, stvaranju ideja i primjeni inovacija.

Pored toga, ovim Zakonom je uređeno da će se osnovati Fond za inovacije Crne Gore, u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, koji bi u okviru svoje nadležnosti sprovodio programe inovacione djelatnosti i pratio realizaciju aktivnosti i ostvarenje operativnih ciljeva definisanih u Strategiji pametne specijalizacije – S3 i drugim relevantnim nacionalnim strategijama. Fond treba da bude centralno tijelo za sprovođenje S3. Osim toga, prioriteti utvrđeni u S3 treba da budu sadržani u okviru Trećeg paketa ekonomskih mjera pomoći privredi i zaposlenima u okviru Programa pružanja podrške privredi i zaposlenima u cilju ublažavanja negativnih efekata epidemije novog koronavirusa – COVID 19.

Predlog zakona o podsticajnim mjerama za razvoj istraživanja i inovacija utvrđen je sa ciljem podsticanja ekonomskog rasta, tehnološkog razvoja, inovacija i preduzetništva kroz zapošljavanje, posebno mladih, visoko-kvalifikovanih lica, jačanje postojećih inovativnih privrednih društava te kreiranje startapova i spinofova, naročito u sektorima srednjih i visokih tehnologija kao i usluga baziranih na znanju. Na taj način se doprinosi razvoju nove preduzetničke kulture, stvaranju povoljnijeg ambijenta za naučnoistraživačku i inovacionu djelatnost, povećanju razmjene i upotrebe znanja i ideja, privlačenju ljudskih resursa i kapitala u ove djelatnosti, radi održivog razvoja i povećanja konkurentnosti domaće ekonomije. Velikim svojim dijelom, ovaj predlog zakona je usmjeren na rješavanje gorućeg problema našeg društva, koji se tiče „odliva mozgova” koji predstavlja strukturni i višedecenisjki problem.

Predloženim zakonom se želi kreirati ambijent koji će značajno smanjiti operativne troškove startapova, ali i kompanija koje ulažu u istraživanje i razvoj, uvodeći istovremeno poreske podsticaje za investitore u inovativne projekte.

Vlada je zadužila starješine organa državne uprave da u okviru organa kojim rukovode prilikom ulaska u službene prostorije obezbijede mjerenje tjelesne temperature državnih službenika i namještenika i da sprovedu dodatne mjere zaštite kako ne bi bio dozvoljen ulazak državnih službenika i namještenika u službene prostorije organa i boravak u tim prostorijama bez zaštitne maske.

Usvojeni su Izvještaj o realizaciji Programa rada Vlade Crne Gore za I i II kvartal 2020. godine i Izvještaj o realizaciji zaključaka Vlade Crne Gore za I kvartal 2020. godine.

Vlada je, prema izvještajima u I i II kvartalu realizovala 78,3 odsto obaveza iz Programa rada, a u I kvartalu je realizovala 81,99 odsto zaključaka.

Programom rada Vlade Crne Gore za I i II kvartal 2020. godine planirano je ukupno 157 tema, od čega 52 teme iz nadležnosti Komisije za politički sistem, unutrašnju i vanjsku politiku i 105 tema iz nadležnosti Komisije za ekonomsku politiku i finansijski sistem. Od ukupnog broja planiranih tema, realizovano je 48 iz nadležnosti Komisije za politički sistem, unutrašnju i vanjsku politiku i to: 46 iz tematskog dijela i dvije teme iz normativnog dijela, kao i 75 tema iz nadležnosti Komisije za ekonomsku politiku i finansijski sistem, i to: 48 iz tematskog dijela, devet iz normativnog dijela Programa i 18 prioritetnih razvojnih projekata.

Pored tema predviđenih Programom rada Vlade Crne Gore za 2020. godinu, Vlada je u I i II kvartalu 2020. godine razmotrila ukupno 711 tema i to: 11 predloga zakona, jedan nacrt zakona, 27 uredbi, 149 odluka, 198 informacija, 66 izvještaja, dva ugovora/sporazuma, 22 platforme, dala mišljenje ili saglasnost na 11 predloga zakona, šest inicijativa i jedan amandman, te razmotrila 217 drugih tema iz nadležnosti Vlade.

Vlada je u I kvartalu 2020. godine donijela ukupno 349 zaključaka, od kojih je: 214 zaključaka realizovano, 47 zaključaka nije realizovano, dok za realizaciju nije dospjelo 88 zaključaka.

Vlada je utvrdila Predlog zakona o potvrđivanju Dodatnog protokola 6 o trgovini uslugama uz Sporazum o izmjeni i pristupanju Centralnoevropskom sporazumu o slobodnoj trgovini čija će primjena omogućiti crnogorskim pružaocima usluga plasman svojih usluga na tržištu CEFTA bilo kroz prekogranično pružanje usluga, komercijalno prisustvo ili privremeni ulazak i boravak fizičkih lica u poslovne svrhe. Takođe, rješenja će uticati na same potrošače kroz mogućnost korišćenja usluga u inostranstvu, odnosno na tržištu CEFTA. Imajući u vidu da propis ne sadrži posebna ograničenja prilikom osnivanja novih privrednih subjekata ovakav tretman i uzajamna liberalizacija dodatno će uticati na dolazak stranih investitora u Crnu Goru u uslužnom sektoru.

Donijeta je Uredba o izmjenama Uredbe o načinu sticanja statusa i ostvarivanja prava povlašćenog proizvođača električne energije kojom se preciznije utvrđuju uslovi koje mora da ispunjava proizvođač za rekonstruisani objekat da bi ostvario status povlašćenog proizvođača.

Vlada je usvojila Informaciju o zaključivanju Ugovora o garanciji za kreditnu liniju za Fond za zaštitu depozita Crne Gore između Države Crne Gore i Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD), u vrijednosti od 50 miliona eura. Riječ je o kreditnom aranžmanu koji ima za cilj obezbjeđivanje finansijskih sredstava Fondu za zaštitu depozita Crne Gore za potrebe prevazilaženja potencijalnih rizika izazvanih krizom nastalom usljed pandemije COVID-19. Aranžman je dio projekta koji je kreiran kao odgovor na pomenutu krizu sa namjerom da unaprijedi opšte povjerenje u bankarski sektor. Navedeni kreditni aranžman zamijeniće kreditni aranžman zaključen 2010. godine u ukupnom iznosu od 30 miliona eura.

Usvojena je Informacija o potrebi organizovanja studijskog programa konzervacije i restauracije.

Vlada je dala saglasnost na Predlog odluke o dopuni Odluke o visini i načinu obračuna i plaćanja naknada za korišćenje dobara nacionalnih parkova kojom je utvrđeno da se od 1. avgusta do 31. decembra 2020. godine za 50 odsto umanjuju naknade za: ugostiteljske, prodajne, smještajne i infrastrukturne objekte (hoteli-moteli, privatni smještaj, ugostiteljski objekti i ostali turistički objekti, prodajno-uslužni objekti, korišćenje plaža, JU Mauzolej Petar II Petrović Njegoš); za postavljanje privremenih objekata na području nacionalnih parkova za obavljanje turističke, ugostiteljske i prodajne djelatnosti; za splavarenje i upotrebu plovila u NP Skadarsko jezero; kao i za upotrebu plovila na jezerima i splavarenje rijekom Tarom

Odobravanjem određenih popusta omogućiće se privrednicima koji posluju na prostoru nacionalnih parkova, a direktno su zavisni od turističke posjete, poslovanje po povoljnijim uslovima.

Dana je saglasnost za finansiranje izgradnje, rekonstrukcije, adaptacije i opremanje sportskih objekata u ukupnom iznosu od 127.050 eura, za izvođenje radova na adaptaciji učionice za fizičko vaspitanje i njeno opremanje u JU Obrazovni centar Šavnik; adaptaciji sportskog terena Gimnazije „Tanasije Pejatović“, Pljevlja; adaptaciji sportskog terena u Staroj varoši, Podgorica i adaptaciji fiskulturne sale JU OŠ „Zarija Vujošević“, Mataguži.

Donijeta je Odluka o izmjeni Odluke o izradi Izmjena i dopuna Prostorno- urbanističkog plana Opštine Kolašin i Odluku o izmjeni Odluke o određivanju rukovodioca izrade izmjena PUP-a i visini naknade za rukovodioca i stručni tim, čiji je cilj obezbjeđivane planskih preduslova za razvoj opštine, naročito u smislu unapređenja kvaliteta turističkih usluga i razvijanja raznovrsne turističke ponude, održivog razvoja lokalne privrede, zaštite i očuvanja životne sredine. Zbog povećanog obima poslova na izradi i donošenju Izmjena i dopuna PUP-a, a u cilju dobijanja kvalitetnog planskog rješenja predviđeno je povećanje ukupnih finansijskih sredstava na 20.000,00 eura.

Vlada je donijela Odluku o izmjeni Odluke o izradi Izmjena i dopuna Prostorno- urbanističkog plana opštine Bijelo Polje i Odluku o izmjeni Odluke o određivanju rukovodioca izrade Izmjena i dopuna PUP-a i visini naknade za rukovodioca i stručni tim. U cilju podrške ekonomskom razvoju, podsticanja investicija i otvaranja radnih mjesta, Opština Bijelo Polje osnovala je biznis zone „Nedakusi“, „Cerovo“, „Vraneška dolina“, „Bistrička dolina“, „Rakonje-Ravna Rijeka“ i „Ribarevine-Poda“, pa je iz tog razloga neophodno donijeti izmjene Prostorno- urbanističko plana Opštine Bijelo Polje. Zbog povećanog obima poslova na izradi i donošenju Izmjena i dopuna PUP-a, predviđeno je povećanje ukupnih finansijskih sredstava na 22.000,00 eura.

Donijeta je Odluka o izmjeni Odluke o izradi Prostorno- urbanističkog plana Opštine Kotor i Odluka o izmjeni Odluke o određivanju rukovodioca izrade PUP-a i visini naknade za rukovodioca i stručni tim. Postupak izrade Plana rezultirao je povećanim obimom poslova zbog sprovođenje ponovne javne rasprave o Nacrtu, izrade Izvještaja sa ponovne javne rasprave, kao i dostave Predloga planskog dokumenta prevedenog na engleski jezik, Crnogorskoj nacionalnoj komisiji za UNESCO. Uzimajući u obzir sve navedeno, ocjenjeno je da je potrebno izdvojiti dodatna sredstva za izradu PUP-a. S tim u vezi, članom 1 ove odluke predlaže se povećanje ukupnih finansijskih sredstava potrebnih za izradu ovog planskog dokumenta na 75.000,00 eura.

Vlada je donijela Odluku o izmjeni Odluke o izradi Detaljnog urbanističkog plana „Centar”, opština Plužine, Odluku o izmjeni Odluke o određivanju rukovodioca izrade DUP-a i visini naknade za rukovodioca i stručni tim. Zbog povećanog obima poslova na izradi i donošenju DUP-a predviđeno povećanje ukupnih finansijskih sredstava za izradu Plana na 17.000,00 eura, kao i iznosa naknada za rukovodioca izrade i stručni tim na 17.000,00 eura.

Donijeta je Odluka o izmjeni Statuta Društva s ograničenom odgovornošću "Regionalni ronilački centar za podvodno deminiranje i obuku ronilaca" iz Herceg Novog, kojom je „Herceg Novi“ izmijenjeno u „Podgorica“.

U skladu sa Zakonom o državnoj imovini, donijeta je Odluke o davanju prethodne saglasnosti Glavnom gradu Podgorica za otuđenje nepokretnosti - urbanističkih parcela E 1, E 2 i E 3, u zahvatu DUP-a, „Spomen park Kruševac - zone A i E“. Odlukom Skupštine Glavnog grada predviđena je prodaja ukupne površine od 10.836 m² po cijeni od 516,00 eura/m², odnosno 5.591.376,00 eura ukupno, shodno procjeni Komisije Direkcije za imovinu.

Takođe, donijeta je i Odluka o davanju prethodne saglasnosti Glavnom gradu Podgorica za otuđenje nepokretnosti - urbanističkih parcela broj 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27 i 28, u zahvatu DUP-a „Servisno - skladišna zona“, Blok 6, Zona B.

Vlada je donijela Odluku o utvrđivanju javnog interesa za nepotpunu eksproprijaciju nepokretnosti radi izgradnje priključnog dalekovoda 10 KV i stubne trafostanice - STS 10/04 KV Vrševo II sa uklapanjem u visokonaponsku i niskonaponsku mrežu KO Azane, opština Petnjica. Izgradnja ovog objekta, u skladu sa Zakonom o planiranju prostora i izgradnji objekata, smatra se energetskim objektom od opšteg interesa, a imaće veliki značaj za uredno, sigurno, pouzdano i kvalitetno snabdijevanje potrošača električnom energijom. Korisnik nepotpune eksproprijacije je Država Crna Gora – DOO „Crnogorski elektrodistributivni sistem“ Podgorica, a postupak će sprovesti Uprava za nekretnine Crne Gore.

Usvojen je Izvještaj o radu Savjeta za privatizaciju i kapitalne projekte sa Izvještajem o sprovođenju Plana privatizacije za period januar – jun 2020. godine. Plan privatizacije je pripremljen na osnovu predloga ministarstava, državnih fondova i tenderskih komisija Savjeta. Utvrđeni su osnovni ciljevi privatizacije i drugi aspekti ovog procesa, metodi i načini privatizacije sa utvrđenim spiskovima društava i procentom akcijskog kapitala za privatizaciju. Osnovni ciljevi privatizacije su: povećanje konkurentnosti i efikasnosti funkcionisanja društava, podsticanje stranih ulaganja i preduzetništva u svim oblastima, povećanje zaposlenosti i poboljšanje životnog standarda građana.

Usvojena je Informacija o utvrđivanju iznosa pojedinačnih naknada članovima Savjeta za reviziju planskih dokumenata s predlozima ugovora o vršenju revizije planskih dokumenata. Prvobitnim ugovorima, koje je Ministarstvo održivog ražvoja i turižma žaključilo sa članovima Savjeta, pokrivene su usluge u postupku revizije 158 planskih dokumenata. U međuvremenu, Savjetu su upućena 4 nova planska dokumenta, za koje su donešena rješenja o određivanju članova Savjeta, i to za svaki planski dokument pojedinačno. Ukupna naknada za rad članova Savjeta, za usluge u postupku revizije 4 planska dokumenta (Detaljnog urbanističkog plana „Lijeva obala Lima“, Opština Berane, Detaljnog urbanističkog plana „Industrijska zona Zeleni“, Opština Rožaje, Izmjena i dopuna Detaljnog urbanističkog plana i Urbanističkog projekta „Istorijsko jezgro“ Cetinje i Detaljnog urbanističkog plana „Topolica IV“, Opština Bar) iznosi neto 5.630,00 eura, odnosno 6.065,31 euro sa pripadajućim porezima i prirezima.

Data je saglasnost na Zahtjev za isplatu naknada članovima Projektnog tima u 2020. godini za realizaciju naučnoistraživačkog projekta „Razvijanje alata zasnovanih na znanju za upravljanje rizicima od cunamija i zemljotresa“. Riječ je o bilateralnom projektu između Crne Gore i Republike Italije, prihvaćenom i sufinansiranom od strane Ministarstva nauke, a u saradnji sa Nacionalnim institutim za geofiziku i vulkanologiju iz Rima. Za realizaciju Projekta Ministarstvo nauke je Zavodu za hidrometeorologiju i seizmologiju, kao nosiocu posla, obezbijedilo 4.871 eura.

Odobren je Predlog za preusmjerenje iznosa od 67.137,87 eura sa potrošačke jedinice Ministarstvo javne uprave, Program Reforma javne uprave – Usluge stručnog usavršavanja, na potrošačku jedinicu Uprava za kadrove, Program Evidencija, izbor, obuka i usavršavanje kadrova – Usluge stručnog usavršavanja. Radi se se o sredstvima predviđenim za aktivnosti iz Akcionog plana za reformu javne uprave, koje su realizovane u skladu sa Planom.

Data je saglasnost JU OŠ „Aleksa Đilas Bećo“ iz Mojkovca za davanje u zakup prostorija upisanih u list nepokretnosti broj 336 KO Mojkovac, opština Mojkovac u svojini Crne Gore. Radi se o davanju u zakup fiskulturne sale površine 658 m² u sportsko-rekreativne svrhe na period od 5 mjeseci po početnoj cijeni zakupa od 10 eura po terminu.

Usvojena je Informacija o neophodnosti plaćanja troškova isporuke proizvoda Inpek pekare, uslovljenih karantinom u opštini Tuzi. Shodno odluci Nacionalnog koordinacionog tijela za zarazne bolesti o karantinu u Tuzima tokom epidemije virusa covid - 19 , preduzeće Inpek je isporučilo ovoj opštini proizvode u ukupnom iznosu od 13.514 eura. Vlada je donijela zaključak da se taj iznos plati iz tekuće budžetske rezerve.

Donijeta je Odluka o davanju prethodne saglasnosti Opštini Nikšić za otuđenje nepokretnosti u cilju realizacije Ugovora o načinu izmirenja duga, Javnog komunalnog preduzeća Nikšić po osnovu utrošene električne energije za javnu rasvjetu, zaključenog 28.10.1999. godine. Odlukom je predviđen upis prava svojine na katastarskoj parceli 25463/1 KO Nilšić, površine 2984 m², na Elektroprivredu Crne Gore.

Vlada je prihvatila amandmane (tri) poslanice Marte Šćepanović na Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zdravstvenoj zaštiti .

U skladu sa rezultatima dijaloga u okviru inicijative Savez za Evropu i postignutim visokim nivoom usklađenosti stavova, Vlada je utvrdila Amandmane na Predlog zakona o medijima i Amandmane na Predlog zakona o nacionalnom javnom emiteru Radio i Televizija Crne Gore, koje je predložilo Ministarstvo kulture.

SLUŽBA ZA ODNOSE S JAVNOŠĆU VLADE CRNE GORE