Ekonomija

Tekst i foto: Biljana Marković

U organizaciji opštinskog Sekretarijata za zaštitu prirodne i kulturne baštine danas je u multimedijalnoj sali Centra za kulturu ''Nikola Đurković” održana javna tribina o Elaboratu o procjeni uticaja na životnu sredinu za projekat ''Vodosnadbijevanje i odvođenje otpadnih voda na Jadranskoj obali-Bokokotorski zaliv'' za naselja: Risan, Perast, Muo, Prčanj i Stoliv.

Zahtjev za izdavanje saglasnosti na predmetni Elaborat podnijelo je preduzeće ''Vodovod i kanalizacija Kotor'' doo Kotor.

Kako je u ime sekretarijata saopštila Jelena Vuković, projekat je prije dvije godine dobio saglasnost na elaborat. Ista je istekla, jer nosilac nije stekao sve uslove za njegovu realizaciju. Sada je u pitanju ponovljeni postupak.

Zahtjev za saglasnost predat je 16. 03. 2023. godine o čemu su obaviještene mjesne zajednice na čijim područjima je planirana realizacija projekta, Uprava za zaštitu kulturnh dobara Crne Gore, Institut za biologiju mora Kotor i Javno preduzeće za upravljanje morskim dobrom Crne Gore.

Vuković je najavila da će sekretarijat nakon tribine formirati multidisciplinarnu komisiju koja će ocijeniti elaborat.
Ukoliko bude primjedbi ispraviće se, u suprotnom saglasnost će biti izdata.
 
U ime obrađivača elaborata, firme Institut za razvoj i istraživanja u oblasti zaštite na radu, dokument je predstavio Aleksandar Duborija.  

Elaborat, kazao je, obuhvata elaboraciju projekta kanalizacione mreže u Risnu, kanalizacione mreže u Perastu, vodosnabdijevanja u Risnu i Perastu, projekat tranzitne linije otpadnih voda od Risna ka Perastu, uključujući glavnu pumpnu stanicu u Risnu, projekat podvodnog tranzitnog kanalizacionog voda od Stoliva do Perasta, uključujući glavnu transmisionu pumpnu stanicu, projekat vodosnabdijevanja Prčanj - Stoliv i projekat kanalizacione tranzitne linije Stoliv - Prčanj.

Urađen je, ističe, u svemu prema odredbama Zakona o procjeni uticaja na životnu sredinu iz 2018. godine.

Lokacija na kojoj se planira projekat vodosnabdijevanja i odvođenja otpadnih voda je u Bokokotorskom zalivu, a to su naselja Risan, Perast, Muo, Prčanj i Stoliv u Kotoru.

Ukupan broj stanovnika koji će imati koristi od planiranih mjera u projektnom području je više od 8.000, uključujući turističku populaciju.

„Projekat se sastoji iz više cjelina, gdje je projekat 1 sekundarna kanalizacija za Risan, projekat 2 je kanalizaciona mreža za Perast. Sva mreža u Perastu se sakuplja u tri mikro pumpne stanice uz obalski put, a svaka od njih ima odvojeni potisni cjevovod ka transfernoj pumpnoj stanici na ulazu u Perast od strane Risna. Transferna pumpna stanica prima i vodu iz Risna, a podmorskim potisom pumpa cjelokupnu otpadnu vodu iz oba naselja na stranu Stoliva, što je prikazano u okviru projekta broj 7 ovoga elaborata. Projekat 3 je rekonstrukcija preostalog dijela vodovodne mreže u Risnu koja nije rekonstruisana u prethodnim fazama KFW projekata. Nadalje, projekat 4 je rekonstrukcija i dogradnja vodovodne mreže za Perast. Projekat 5 predstavlja rekonstrukciju tranzitnog cjevovoda za snabdijevanje postojećih rezervoara na potezu Muo - Prčanj - Stoliv, a paralelno sa ovim će se rekonstruisati distributivni vod. Projekat 6 je glavni kanalizacioni transfer sistem od Stoliva do postojeće mreže u Prčnju. Projekat 7 je transferna pumpna stanica u Perastu i podmorski potis. Pumpna stanica je predviđena na ulazu u Perastu od strane Risna, na proširenju autobuske stanice, na magistralnom putu. Predviđena je izgradnja podzemne pumpne stanice ispod platoa stanice. Projekat 8 je kanalizacioni transfer sistem iz Risna ka Perastu“, rekao je Duborija.

U elaboratu je detaljno opisana svaka od ukupno osam cjelina projekta i prikazane njihove detaljne karakteristike.

Institut je izvršio evaluaciju njegovog uticaja na segmente životne sredine.

Konstatovano je da tokom izgradnje neće biti značajnjih uticaja projekta na životnu sredinu u pogledu karakteristika vazduha, vode, lokalnog stanovništva, izuzimajući prilikom građevinskih aktivnosti kada se javljaju buka, vibracije i manje aero zagađenje, što procijenjeno je neće biti značajni uticaji.

„U toku realizacije projekta podvodnog tranzitnog kanalizacionog voda   od Stoliva do Perasta mogući negativni uticaj pretrpjeće zajednica flore i faune koje se nalaze na trasi cjevovoda. Za floru je u pitanju ograničena zona u blizini Perasta i ostvrva Svetog Đorđa, dok je za faunu mogući uticaj privremenog karaktera i neće biti značajan. Uticaj se ogleda u zauzimanju morskog dna i prekrivanju trase cjevovoda. Vrste koje su pokretljive tokom izvođenja radova moguće će migrirati, ali se može očekivati njihov povratak nakon prestanka radova i uspostavljanja novog stanja. S obzirom  da se u blizini Perasta i ostvra Sveti Đorđe nalaze naselja morske cvjetnice i mozaik koralgenih vrsta i obalnih terigenih muljeva treba biti veoma oprezan prilikom izvođenja radova odnosno realizacije projekta“, podvukao je Duborija.
 
Podsjetio je da se projekat realizuje u području koje predstavlja zaštićeno prirodno i kulturno dobro, koje je od 1979. godine upisano na Unesko listu svjetske prirodne i kulturne baštine.

Predviđeni radovi će biti izvedeni u skladu sa pozitivnom praksom izvođenja u ovakvim područjima i na taj način će se spriječiti uticaj na zaštićena dobra.

Izrađivač je u elaboratu predložio mjere kojih je nosilac radova, preko izvođača, dužan da se pridržava tokom izvođenja.

Za program praćenja uticaja na životnu sredinu predvidjeno je upravljanje otpadom i ispitivanje vazduha u blizini pumpne stanice Perast.

Sekretarka sekretarijata Bojana Petković ocijenila je da će realizacija projekta imati „ogroman“ pozitivan uticaj na ovo područje.

„Pored proširenja i rekonstrukcije vodovodne mreže, prikupljanje otpadnih voda će značajno doprinjeti boljem stanju životne sredine u akvatorijumu. Izgradnja kanalizacionog kolektora će omogućiti da se u budućem periodu, kroz neki novi projekat i ostala naselja duž Stoliva i Pčanja priključe na ovaj sistem“, potencirala je ona.

Predstavnik „Vodovod i kanalizacija“ doo Kotor, inženjer Velimir Dragić, naveo je da je za projekat već raspisan tender na koji se, kao jedini ponuđač, prijavila firma „Jedinstvo“ iz Užica.

Naznačio je da su druge firme vjerovatno odustale iz razloga velikog učešća fizičkog rada u realizaciji projekta.

„Ponuđenja cijena radova koju je dostavio izvođač je oko 33 miliona i 800 hiljada eura. Procedura oko izbora izvođača je još uvijek u toku, izbor još nije završen. Napomenuo bih da je projekat završen prije dvije godine, dakle u vrijeme kada su cijene na tržištu bile daleko mirnije.
Došlo je do poremećaja cijena, tako da iznos koji je bio planiran više nije dovoljan. Sada je obaveza Opštine da pribavi dodatna kreditna sredstva. Nadamo se da će to uspjeti, jer bi bilo šteta da se bilo što izbaci iz ovog posla“, istakao je Dragić.

Predviđeni rok završetka radova je dvije godine od početka njihovog izvođenja. 

Na tribini nije bilo prisusutnih zainteresovanih građana/ki.

Uvid u dostavljenu dokumentaciju može se izvršiti u prostorijama Sekretarijata za zaštitu prirodne i kulturne baštine, radnim danima od 08 do 11 časova.

Elaborat je moguće preuzeti sa sajta Opštine Kotor www.kotor.me.

Rok za javni uvid i dostavljanje primjedbi i mišljenja u pisanoj formi, na adresu Opština Kotor, Sekretarijat za zaštitu prirodne i kulturne baštine i e-mail adresu: bastina@kotor.me je 17. aprila ove godine.