Ekonomija

Imajući u vidu značaj turizma za ekonomiju Crne Gore, te činjenicu da rezultati u ovom sektoru dobrim dijelom zavise od avio-saobraćaja, Privredna komora apeluje da se obezbijedi kontinuitet avio-dostupnosti naše destinacije. Ovo naročito dolazi do izražaja zbog činjenice da Crna Gora nema izgrađen autoput i adekvatnu željezničku povezanost sa emitivnim tržištima.

Značajan broj aranžmana sa inostranim turoperaterima već je ugovoren za predstojeću turističku sezonu. Većinu turista iz Njemačke, Francuske, Rusije i drugih zemalja prema dogovoru sa turoperaterima treba da doveze Montenegro Airlines. U slučaju prestanka rada nacionalnog avio-prevoznika postavlja se pitanje da li će strane avio-kompanije organizovati direktne letove ka našoj zemlji i održati atraktivnost crnogorske turističke ponude.

Cijenimo da Crna Gora mora imati nacionalnog avio-prevoznika. Ovo podvuceno izbaciti Ukoliko Vlada planira da ugasi Montenegro Airlines i formira novu kompaniju, smatramo da je neophodno omogućiti nesmetano poslovanje postojećem avio-prevozniku do početka rada novog.

S tim u vezi, predlažemo Vladi da razmotri modele podrške prisutne u Evropskoj uniji, putem kojih nacionalni avio-prevoznici mogu dobiti državnu pomoć kao preduzeća koja vrše usluge od javnog interesa, odnosno za nadoknadu štete koja je direktno uzrokovana pandemijom covid-19.

Država, u skladu sa evropskom praksom, može da, iz razloga ekonomske, socijalne i druge prirode, određene linije avio-prevoznika proglasi linijama od opšteg interesa, jer slobodno tržište ne pokazuje interes da ih zadovolji na adekvatan način.

Usluge od opšteg interesa (PSO) izuzetak su od opšteg principa slobode pružanja vazdušnih usluga, odobravaju se samo za redovne avio-linije kojima se godišnje preveze do 100.000 putnika. Godišnje po jednoj liniji može se odobriti do 15 miliona eura pomoći, a maksimalan period korišćenja je četiri godine.

Takođe, države članice EU mogu nadoknaditi troškove preduzeća u sektorima koji su posebno pogođeni izbijanjem COVID-19 (npr. transport, turizam, kultura, ugostiteljstvo i maloprodaja), za štetu koja je direktno nastala zbog pandemije. Takve mehanizme pomoći iskoristili su Croatia Airlines i Alitalia.

Smatramo da navedeni modeli podrške mogu predstavljati potencijalna rješenja za obezbjeđivanje kontinuiteta poslovanja crnogorskog avio-prevoznika.

(PKCG)