Ekonomija

U organizaciji Instituta za biologiju mora Univerziteta Crne Gore, u srijedu, 10. novembra, održana je završna lokalna konferencija u okviru projekta Interreg TUNE UP- Unapređivanje više nivoa upravljanja u cilju usklađivanja zaštite biodiverziteta morskih područja, koja je okupila predstavnike svih institucija relevantnih za uspostavljanje i menadžement zaštićenih morskih područja u Crnoj Gori.

Na konferenciji je, pored sumiranja aktivnosti i rezultata projekta, predstavljen i Memorandum o razumijevanju o morskom zaštićenom pilot području Kotorsko- risanski zaliv (Sopot i Dražin vrt), koji su potpisali predstavnici Instituta za biologiju mora, Agencije za zaštitu životne sredine, Uprave za inspekcijske poslove, Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, Uprave pomorske sigurnosti i upravljanja lukama, Luke Kotor, Opštine Kotor i Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom. Memorandum se odnosi na pilot područje projekta, ali se njegove odredbe mogu primjenjivati i prilikom donošenja planova upravljanja već uspostavljenih zaštićenih područja- Platamuna i Katiča, te Starog Ulcinja koji bi trebalo da bude zaštićen do kraja godine.

Iako je inicijativa podnešena ranije, za vrijeme trajanja TUNE UP projekta nad područjem Kotorsko-risanskog zaliva, odnosno lokalitetima Sopot i Dražin rt, uspostavljena je preventivna zaštita, kao privremena mjera do završetka svih analiza potrebnih za uspostavu trajne zaštite ovih biodiverzitetski veoma značajnih podvodnih staništa.

Dr Dragana Drakulović je predstavila sumiranje razmatranja alternativnih scenarija, potpisani Memorandum o saradnji i ostale aktivnosti projekta TUNE UP, a o zaštićenim morskim područjima u Crnoj Gori i onima kojima tek predstoji zaštita učesnike su informisale mr Milena Bataković iz Agencije za zaštitu životne sredine i dr Slavica Petović, naučnica sa Instituta za biologiju mora koja je predvodila terenska istraživanja u Kotorsko-risanskom zalivu. 

Dok su prethodni sastanci predstavnika nacionalnih i lokalnih institucija odgovornih za zaštitu morskog biodiverziteta bili fokusirani na predstavljanje vrijednosti pilot područja i analizu aktuelnog scenarija, završna konferencija bila je primarno posvećena predstavljanju željenog okvira i mehanizama zaštite i upravljanja.

Memorandumom o saradnji i akcionim planom donesenim u okviru TUNE UP predviđene su aktivnosti na jačanju koordinacionog mehanizma između nadležnih institucija. Prepoznata je potreba osnaživanja funkcionalnog sistema za upravljanje kroz izgradnju  i jačanje kapaciteta upravljača i nadležnih inspekcija i lučke kapetanije. Predviđene su i aktivnosti na unapređenju koordinacije institucija i uspostavljanje participativnog pristupa u upravljanju.

Slijedi izrada Studije zaštite za područje Sopot i Dražin vrt, koju je potrebno usaglasiti sa međunarodnim standardima, a planom upravljanja treba predvidjeti reorganizaciju upravljača i uspostavljanje adekvatne službe zaštite. Kako bi zaštita na terenu bila učinkovita, potrebno je opremanje i obuka upravljača i relevantnih inspekcija za postupanje u smislu zaštite i kontrole područja, te povećanje broja inspektora nadležnih za kontrolu područja.

Projekat TUNE UP predlaže i uspostavu savjetodavnog tijela za upravljanje, gdje će osim institucija na nacionalnom i lokalnom nivou biti uključeni i predstavnici NVO organizacija i lokalne zajednice.

INTERREG MED TUNE UP je više-modularni projekat koji se bavi potrebom za strateškim i partnerskim pristupom upravljanju zaštićenim mediteranskim područjima (MPA) i zaštitom biodiverziteta, ispitivanjem i kapitalizacijom alata za upravljanje više dionika/više nivoa koji se temelji na iskustvu ugovora o rijekama/močvarnim područjima, koje je testirao INTERREG MED Wetnet. Projekat realizuje 12 partnera iz sedam zemalja Mediterana- Grčke, Španije, Francuske, Italije, Slovenije, Albanije i Crne Gore, a kofinansira Evropski fond za regionalni razvoj. Implementacija projekta započela je u novembru 2019. godine, a aktivnosti traju do juna 2022, kada je planirana završna konferencija projektnih partnera u Solunu.

(Univerzitet Crne Gore, Institut za biologiju mora, Kotor)

https://tune-up.interreg-med.eu/