Ekonomija

Danas je u Press centru Vlade održana konferencija za medije, na kojoj su predstavljene nove mjere podrške privredi i građanima, za II kvartal 2021. godine. Na konferenciji su govorili: predsjednik Vlade prof. Zdravko Krivokapić, državna sekretarka u Ministarstvu ekonomskog razvoja, dr Milena Lipovina Božović i državni sekretar u Ministarstvu finansija i socijalnog staranja, Janko Odović.

Uz implementaciju Mjera podrške privredi i građanima za I kvartal 2021. godine, resorna ministarstva su intenzivno radila na analizi zahtjeva i sugestija privrede i građana, na čemu je angažovan značajan dio kapaciteta, posebno u Ministarstvu ekonomskog razvoja. Kao rezultat zahtjeva privrede za nastavkom podrške, uz činjenicu da crnogorska ekonomija i dalje, u značajnoj mjeri, osjeća posledice pandemije, ukazala se prirodna potreba da se nastavi podrška i u drugom kvartalu.

Mjerama podrške za drugi kvartal se pruža posebna podrška održavanju likvidnosti privrede, ali i održavanju nivoa zaposlenosti, uz dodatnu podršku privredi u susret turističkoj sezoni. Najvažniji segment ovog paketa podrške jeste kreditna podrška privredi koja će se realizovati u nekoliko faza, sa ciljem da se privredi obezbijedi oko 110 miliona eura novih kreditnih sredstava.

Procjena ukupne vrijednosti novog paketa mjera podrške je 166.075.000 EUR.

Novim mjerama podrške obezbijeđena je podrška ranjivim kategorijama stanovništva i to u vidu popusta od 40% na ukupan iznos računa za električnu energiju za mjesece april, maj i jun penzionerima sa penzijama nižim od 222 eura i nezaposlenim licima sa Evidencije Zavoda za zapošljavanje na dan 31.03.2021. godine, uz uslov da su navedena lica nosioci brojila za električnu energiju. Fiskalni uticaj ove mjere je oko 5 miliona EUR.

U uslovima smanjene aktivnosti poslovnih banaka i potrebe privrede za dodatnim finansijskim sredstvima, kroz ovaj paket obezbijeđena je dodatna finansijsku podršku za likvidnost koja se ogleda u kreiranju kreditnog paketa podrške namijenjenog prije svega mikro, malim i srednjim preduzećima. Čitav kreditni paket sastoji se iz 4 dijela koji će se realizovati u 4 faze, čime se, do kraja 2021. godine planira obezbijediti najmanje 110 miliona eura kredita privredi Crne Gore. Podrška će biti obezbijeđena kroz kreditne linije IRF-a, kreditne aranžmane sa EIB-om i CEB-om, ali i kroz uspostavljanje Kreditno-garantnog fonda.

Program subvencionisanja zarada se sprovodi u kontinuitetu, od aprila 2020. godine a novina je da će se ova podrška realizovati uz inoviranu metodologiju, u smislu posebnog tretmana svakog privrednog subjekta, čiji će procenat podrške biti definisan shodno procentu pada prihoda u 2020. godini u odnosu na 2019. godinu, čime se osigurava da sredstva idu samo onima koji su najugroženiji.

Cilj mjere je održavanje nivoa zaposlenosti i ujedno podrška poslodavcima u održavanju nivoa likvidnosti. Ovom mjerom Vlada će podržati oko 6.000 ugroženih privrednih subjekata i oko 20.000 zaposlenih. Ukupan očekivani fiskalni efekat ove mjere je oko 15 miliona eura.

Posebno se mora istaći da je produžen rok realizacije Covid državne pomoći do 31.12.2021. godine i ujedno povećan limit iznosa državne pomoći po privrednom subjektu sa prethodnih 800.000 EUR na 1.200.000 EUR. Time je omogućeno da privredni subjekti koji su dostigli limit od 800.000 EUR pomoći dobiju pravo prijave za dodatna direktna sredstva podrške iz ovog paketa čime će hotelijeri koji su već dostigli max limit državne pomoći od 800.000 EUR, biće u mogućnosti da apliciraju za program subvencija u drugom kvartalu.

Novim mjerama predviđeno je i da limit carinske garancije za odloženo plaćanje carinskog duga bude produžen sa 30 dana na 60 dana čime se odlaže naplata carinskog duga (carine i PDV-a) koji dospijeva za naplatu u aprilu, maju i junu 2021. godine, carinskim dužnicima radi prevazilažena teškoća u poslovanju i obezbjeđenje likvidnosti. Ukupan fiskalni efekat ove mjere je oko 30 miliona EUR.

U sklopu paketa mjera pomoći privredi u dijelu koji se odnosi na pomoć poslodavcima, koji su izvršili odlaganje dospjelih poreskih i neporeskih obaveza kod poreskog organa, Ministarstvo finansija i socijalnog staranja je donijelo Pravilnik o izmjenama i dopunama Pravilnika o bližim uslovima za ostvarivanje osnovnih materijalnih davanja iz socijalne i dječje zaštite. Cilj izmjena i dopuna Pravilnika je da se navedenim poslodavcima omogući ostvarivanje prava na refundaciju naknade zarade za porodiljsko, odnosno roditeljsko odsustvo i usvojiteljsko, odnosno hraniteljsko odsustvo.

Novim mjerama je planirana i jednokratna finansijsku pomoć za uvođenje sistema elektronske fiskalizacije i evidentiranje prometa putem sistema elektronske fiskalizacije.

U cilju davanja podsticaja sektoru prevoza putnika u periodu trajanja turističke sezone, predviđen je i povraćaj dijela plaćene akcize za nabavku gasnih ulja koja se koriste kao motorno gorivo za djelatnosti vanrednog prevoza putnika, čarter prevoza i prevoza putnika koji pripada aerodroma čime se daje mogućnost povraćaja dijela plaćene akcize za pravna lica i preduzetnike koji su registrovani i obavljaju djelatnosti vanrednog prevoza putnika u kopnenom saobraćaju, čarter prevoz i prevoz putnika koji pripada aerodromu.

Pored podrške turoperatorima u I kvartalu, a u cilju redovnog održavanja međugradskih i međunarodnih linija u drumskom saobraćaju, kao i pripremi vanlinijskog prevoza putnika, prevoznicima se omogućava jednokratna finansijska pomoć u visini 500 EUR po licenciranoj voznoj jedinici.

Takođe, odlučeno je da se finansijski podrže i turistički vodiči (fizička lica) koji se, kao nezaposlena lica nalaze u evidenciji Zavoda za zapošljavanje Crne Gore. Ministarstvo ekonomskog razvoja će definisati proceduru i kriterijume dodjele jednokratne pomoći u iznosu od 300 EUR.

Mjerama podrške građanima i privredi za I kvaratal definisan je set mjera, koje podrazumijevaju konkretna davanja, kao i one koje se odnose na stvaranja uslova za omogućavanje određenih olakšica, uz definisani rok od godinu dana i više. Realizacija ovih mjera se nastavlja u drugom kvartalu:

• Smanjenje troškova zakupa prostora u državnom vlasništvu i odlaganje obaveze po tom osnovu
• Skraćenje roka povraćaja PDV-a – očekuje se usvajanje izmjena Zakona tokom maja
• Podrška novom zapošljavanju – očekuje se usvajanje izmjena Zakona tokom maja
• Povećanje limita ostvarenog prometa sa 18.000 EUR na 30.000 EUR kao uslova za obaveznu PDV registraciju - očekuje se usvajanje izmjena Zakona tokom maja
• Umanjenje godišnje naknade za korišćenje morskog dobra
• Turistički vaučeri za prosvjetne i zdravstvene radnike i podrška izdavaocima privatnog smještaja
• Program intervencija na tržištu poljoprivrednih proizvoda i proizvoda ribarstva i akvakulture
• Podrška kupovini domaćih proizvoda

Novim mjerama, Vlada je još jednom pokazala da ulaže maksimalne napore u iznalaženju rješenja koja će pomoći građanima i privredi da što lakše prevaziđu negativne posledice pandemije, i obezbijedila finansijska sredstva koja će dodatno pomoći da se sačuva životni standard i privredni potencijal, što će nastaviti da čini i u budućnosti.

(Služba za odnose s javnošću Ministarstva ekonomskog razvoja Crne Gore)