Ekonomija

Predsjednik NVU „Specijalizovane trgovine suvenirnice“, Krsto Dončić, kazao je za Radio Kotor da je poslovanje suvenirnica u okolnostima nametnutim pandemijom virusa Covid-19 ugroženo više od bilo kojeg drugog segmenta domaće privrede, pa će o ovoj temi, kao i o mjerama i modelima kontrole u cilju provjere i smanjenju sivog tržišta u Kotoru koje, kako je naznačio, sve više ugrožava one koji pokušavaju legalno da rade, biti riječi i na sastanku sa direktorom Uprave prihoda Aleksandrom Damjanović 15. aprila. 

Kaže da ga raduje najava povratka kruzera, ali i da je realnija  projekcija lokalne Turističke organizacije o uspješnosti predstojeće sezone (35 %), nego ona koja dolazi sa državnih adresa (60-65%). Dončić ističe značaj vakcinacije zaposlenih u turizmu i ukazuje na značaj podrške privredi od strane države i opštine, kao i na tradicionalnu slogu Kotorana kada treba riješiti velike izazove, demonstriranu glasanjem svih odbornika za mjere podrške privredi na posljednoj skupštini. 

„Iz ugla nas poslodavaca, svaki paket mjera nam je najlakše okarakterisat kao nedovoljan, ali moj cilj je da ovdje iznesem ono što je pozitivno. Znači, paket mjera je bolji nego prethodni jer je obuhvaćen veći broj djelatnosti, povećana su davanja subvencija od strane drževe, obuhvaćen je veći broj djelatnosti kada je u pitanju moratorijum. Naravno i ovaj paket mjera ima neke svoje nedostatke, više unutar same komunikacije između državnih institucija nego loše namjere ljudi koji su ga donosili. Tako paket ne prati dosljedno ni Centralna banka Crne Gore (CBCG) ni Investiciono – razvojni fond (IRF). Nešto što je Vlada prepoznala kao ugroženu djelatnost IRF i CBCG nisu. Konkretno, suvenirnice su od Vlade narativno prepoznate kao ugrožena djelatnost, ali od CB još uvijek nisu. Tako još uvijek nemamo pravo na moratorijum, mada se i taj problem rješava u direktnoj komunikaciji sa Ministarstvom održivog razvoja i CB. Ono što raduje je da postoji volja kod svih aktera da se problem riješi i očekujem i tu dobre vijesti za vlasnike suvenirnica u narednih nekoliko dana“, kazao je Dončić.

IRF je, nastavlja, fokusiran  i dalje na velika preduzeća, „iako mala i srednja čine preko 80 % crnogorske privrede zapošljavajući preko 65 %  radnog stanovništva“. 

Navodi da je uglavnom zadovoljan opštinskim mjerama podrške. „To govori da je Kotor i sada, kao i mnogo puta kroz istoriju, pokazao da bolje razumije probleme“, kazao je Dončić, naglašavajući značaj sloge u prevazilaženju problema, čemu u prilog govori činjenica da su mjere podrške izglasane jednoglasno na skupštini primjer za cijelu Crnu Goru. 

Odbornici su na šestoj sjednici Skupštine opštine Kotor  31. marta jednoglasno usvojili set mjera za podršku privrednicima i građanima koji trpe posljedice izazvane COVID-om 19, u visini od oko 850.000 EUR.  

„Kotor je, čini mi se, jedina opština u Crnoj Gori koja je u potpunosti oslobodila plaćanja kirija sve privredne subjekte koji rade u prostorima u njenom vlasništu. Nadam se da će i privatni vlasnici prostora donekle slijediti ovaj primjer i shvatiti da su i oni partneri privrede i pomoći je u ovim teškim vremenima“, kazao je Dončić. 

U skladu sa informacijom iz Ministarstva zdravlja rekao je da ga raduje najava povratka kruzera već od 10. ovog mjeseca, kao i da će putnici sa ovih brodova moći da ulaze u Crnu Goru.  

Ministarstvo zdravlja razmatra ukidanje potpune zabrane uplovljavanja brodova na kružnim turističkim putovanjima u crnogorske luke, a koja je na snazi još od sredine marta prošle godine zbog pandemije koronavirusa. 

Dončić je mišljenja da su realnije prognoze Turističke organizacije Kotor o 30 % uspješnosti sezone u odnosu na  2019. nego one koje dolaze iz Vlade o 60 do 65%. 

“Lično mislim da je to nerealno ostvariti sa gostima sa kojima se planira. Ako je riječ o 65 % posjete, onda možda i može, ali je ipak poenta u onom dijelu koji se odnosi na prihode”, rekao je Dončić. 

Očekuje da oblast prodaje suvenira u legalnim radnjama bude prepoznata u punom smislu od strane Vlade kao ugrožena djelatnost. 

“Do 2019. smo se vodili kao trgovine na veliko i malo. Suvenirnice su više ugrožene nego bilo koji segment domaće privrede jer domaći turisti ne kupuju domaće suvenire. Ova djelatnost je bila značajno pogođena i imala pad od preko 90 % u 2020”, kazao je Dončić, navodeći problem da se za ovu djelatnost ne priznaje reprogram poreza odobrenih od Vlade u paketu pomoći, nemogućnost refundacije za porodilje i trudnice… 

Razgovor sa predsjednikom NVU „Specijalizovane trgovine suvenirnice“, Krstom Dončićem možete slušati u emisiji “Život je more” u subotu od 11 sati.