Ekonomija

CEDIS je instalacijom oko 335 hiljada elektronskih brojila uspješno zaključio III fazu Projekta daljinskog očitavanja i upravljanja potrošnjom i u “sistem pametnog mjerenja” uveo 81.5 odsto crnogorskog konzuma. Projekat je koštao preko 100 miliona eura, a kreditiran je od strane Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD) prema čijim procedurama i pravilima je realizovana nabavka brojila,  instalacionih radova i pomoćne opreme, kao i konsultantskih usluga za sve faze projekta, obavještavaju iz CEDIS-a.

,,Projektom je za devet godina od instalacije prvog elektronskog brojila po osnovu pada stepena gubitaka na distributivnoj mreži ostvarena značajna ušteda. Naime, gubici električne energije koji su 2012. godine iznosili 20,13 odsto, do 2020. godine su smanjeni na 12.93 odsto, što predstavlja uštedu od oko 750.000 MWh, odnosno izraženo u eurima preko 50 miliona.

Tranziciji ka “pametnom sistemu mjerenja” prethodio je sistem mjerenja problematične efikasnosti, koji je osim visokog stepena gubitaka, karakterisalo terensko očitavanje utroška električne energije, nepristupačnost mjernih uređaja radi očitavanja brojila i kontrole mjernih mjesta, kao i izostanak monitoringa potrošnje u sistemu.

Osim vodećeg indikatora uspješnosti, koji, kako je navedeno podrazumijeva ostvarenu uštedu od preko 50 miliona eura od početka implemenatcije Projekta, realizovani su i benefiti:

• Procenat naplate od preko 100 odsto;
• Omogućeno je daljinsko očitavanje, isključivanje i kontrola mjernih mjesta – procenat očitanosti konzuma gdje je implemetriran AMM sistem mjerenja je u kontinuitetu 99 odsto, dok je procenat očitanosti konzuma koji je opremljen tradicionalnim brojilima niži usljed nepristupačnosti brojila za ekipe;
• Daljinsko očitavanje dovelo je do smanjenja operativnih troškova Kompanije;
• Projekat je podrazumijevao za određeni dio konzuma i izmještanje mjernih mjesta sa privatnog posjeda na granicu vlasništva čime je omogućen nesmetan pristup u cilju kontrole i održavanja; 
• U određenim trafo reonima vršena je rekonstrukcija niskonaponske mreže, čime je povećan stepen sigurnosti i kvaliteta napajanja;
• Korisnicima je omogućen detaljan i precizan uvid u stanje utroška električne energije u svakom trenutku, i to za tekući i prethodni obračunski period, pa shodno tome i bolja kontrola potrošnje.

Implementacijom “sistema pametnog mjerenja” u okviru distributivnog sistema Crne Gore na nivou od preko 80 odsto konzuma, realizovani su ciljevi sadržani u pravnim aktima EU, premašen prosjek zemalja članica EU i ostvarena vodeća pozicija u regionu.

Domaća regulativa (Zakon o energetici) propisuje da je Operator distributivnog sistema električne energije dužan da najmanje 85 odsto korisnika električne energije opremi sredstvima savremenog sistema mjerenja, zbog čije primjene CEDIS planira i četvrtu fazu projekta”, saopštavaju iz CEDIS-a.