Ekonomija

Centralna banka (CBCG) u cilju pružanja dodatne podrške građanima i privredi razmatra uvođenje dodatnih mjera koje, između ostalog, predviđaju mogućnost produženja moratorijuma na otplatu kredita za najugroženije.

CBCG će u saradnji sa bankama, na bazi sagledavanja pozitivnih i negativnih efekata tekućeg tromjesečnog moratorijuma i pandemije, mjesec i po prije njegovog isticanja sagledati potrebu produženja za najugroženije kategorije građana i preduzeća.

Razmatraće se i obezbjeđivanje efikasnog pristupa i kataliziranje povoljnih kreditnih linija finansijskom sistemu od Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD) za postojeće i nove klijente iz bankarskog sistema Crne Gore iz novog paketa solidarnosti, vrijednog tri milijarde USD.

CBCG će razmotriti i obezbjeđivanje efikasnog pristupa i kataliziranje povoljnih kreditnih linija finansijskom sistemu Međunarodne finansijske korporacije (IFC) za postojeće i nove klijente u bankarskom sistemu Crne Gore iz 160 milijardi dolara predviđenih novih sredstava Svjetske banke (SB).

Razmatraće se i značajno smanjenje cijene povlačenja likvidnosti obavezne rezerve promjenom odluke o bližim uslovima za davanje kredita bankama u slučaju potreba za likvidnošću, kao i mogućnosti za privremeno dalju povoljniju klasifikaciju kredita u periodu nakon okončanja faze moratorijuma.

CBCG je pripremila pregled rezultata postojećih mjera uvedenih u cilju ublažavanja posljedica pandemije koronavirusa na finansijski sistem.

Oni su naveli da se do 10. aprila, odnosno za 20 dana primjene moratorijuma, za odlaganje otplate kredita prijavilo ukupno 64,43 hiljade korisnika kredita, dok je iznos zajmova za koje je predat zahtjev za moratorijum 1,31 milijarda eura, što je 46 odsto ukupnih kredita u sistemu.

„Crna Gora je jedna od rijetkih 12 zemalja u svijetu koja je usvojila tu mjeru, a čiji se obračun kamate tokom trajanja moratorijuma sprovodi na identičan način kao u ostalim jurisdikcijama“, kazali su iz CBCG. 

Oni su naveli da se drugi element odluke odnosi na odobravanje pogodnosti bankama iz člana odluke o minimalnim standardima za upravljanje kreditnim rizikom u bankama.

Banka, kako su kazali, može restrukturirani kredit u postupku klasifikacije aktive i izdvajanja rezervacija za potencijalne kreditne gubitke tretirati kao novoodobreni, pod uslovom da korisnik može dokazati da je njegova finansijska pozicija pogoršana ili će to u bliskoj budućnosti biti zbog negativnog uticaja pandemije koronavirusa na poslovanje.

Iz CBCG su saopštili da su od uvođenja moratorijuma do 17. aprila banke odobrile 38,3 miliona EUR kredita za nešto više od hiljadu klijenata.

„U martu su banke odobrile 3,48 hiljada partija kredita za građane i 282 partije za preduzeća, odnosno ukupno 73,4 miliona EUR. Banke su spremne da svoju raspoloživu likvidnost usmjere prema klijentima, privredi i građanima, kako sada, tako i u daljem periodu oporavka ekonomije“, navodi se u saopštenju.

Iz CBCG su kazali da je zabrana isplate dividendi akcionarima, osim u obliku akcija banke usklađena sa preporukom Evropske centralne banke o jačanju kapitalne pozicije, čuvanja i daljeg jačanja stabilnosti i sigurnosti bankarskog sistema u uslovima rizika uzrokovanih novonastalim situacijama, koje je proizveo koronavirus.

Predstavnici CBCG su dodali da mjera kojom se bankama dozvoljava da, kroz odobravanje kredita ili na drugi način, povećaju izloženost prema jednom, odnosno grupi povezanih lica preko propisanih limita izloženosti, uz odobrenje vrhovne monetarne institucije, omogućava preduzećima čije je poslovanje ugroženo pandemjom da brzo obezbijede dodatna kreditna sredstva.

„Ta mjera dobija puni smisao u situaciji kada je poslovanje nekog preduzeća u dominantnoj mjeri usmjereno ka jednoj banci i kada bi uspostavljanje poslovnog odnosa i dobijanje adekvatne kreditne podrške od banke zahtjevalo određeni vremenski period, što bi bilo kontraproduktivno u situaciji potrebne urgentne kreditne podrške“, objasnili su iz CBCG.

Oni su podsjetili da se bankama omogućava da pod određenim uslovima mogu obavljati restrukturiranje i klasifikaciju kredita na koje se primjenjuje odluka o makroprudencijalnim mjerama, a koje se odnose na kredite koje banke odobravaju građanima uključujući i mogućnost ugovaranja dodatnog roka otplate, koji je najviše dvije godine duži od rokova iz te odluke i u slučaju kada kredit nije obezbijeđen kolateralom.

„Ta mjera omogućava bankama da svojim klijentima uskladi rokove i uslove otplate obaveza sa njihovim novim novčanim tokovima“, kazali su iz CBCG.

Tekst Portal RTCG

CBCG (Foto: rtcg.me)