Društvo

Tekst: Sanja Čavor

Fopto: Radio Kotor/S.Č.

Početak XXVI sjednice Skupštine opštine (SO) Kotor, sazvane po hitnom postupku, a prije usvajanja zapisnika sa XXIII, XXIV i XXV sjednice, obilježilo je proceduralno reagovanje odbornika Željka Avramovića (DPS) koji je podsjetio da su izbori u Kotoru održani 29. septembra prošle godine, te da se predstavnici/e vlasti ponašaju “kao da se lokalni izbori nisu dogodili, iako je po svim stavovima Ministarstva javne uprave, današnja sjednica sazvana na nelegitiman način”.
Kako je kazao, sve je “farsa” i ovo nije put kojim Kotor treba da ide.
“Očekivali smo da ćete nakon izbora sazvati kolegijum na kojem bi se razmatrala situacija u Kotoru, povodom izbora koji nisu okončani i da pokušamo da grad profunkcioniše u punom kapacitetu, da se akta donose na vrijeme, ali vi to niste uradili”, rekao je Avramović, uz primjedbu da, prema Poslovniku o radu Skupštine ne bi trebalo biti usvajanja zapisnika sa prošlih sjednica, kao i dopune planiranog, dnevnog reda, a izostalo je, kaže, i pojašnjenje o razlozima hitnosti sazivanja sjednice. Kada je u pitanju okončanje izbornog procesa u Kotoru, on je potcrtao da “kada se utvrdi datum ponovljenih izbora, DPS će povući ustavnu žalbu i omogućiti da se isti održe”.
Pitao je “koliko su finansijski teški odbornici vladajuće većine koji su danas došli na sjednicu”.
Predsjednica Skupštine Maja Mršulja je, u odgovoru Avramoviću, rekla da su sve nedoumice i pitanja razriješena na nedavno održanom kolegijumu. “Institucije treba da rade svoj posao, kompletne ili ne, kakve god, svakako nije do nas, ali možda jeste do vaše partije. U roku od pet minuta sve ovo možete da završite i povučete ustavnu žalbu”, poručila je Mršulja.
Odbornik Ljubenko Borović (SNP) je kazao da je jasno da odbornik Avramović želi da oduži današnju sjednicu, ali to mu, saopštio je “neće poći za rukom, jer će skupština danas nastaviti sa svojim radom”. Predložio je odborniku Avramoviću da njegova partija povuče žalbu pred Ustavnim sudom. “Tada će biti riješeno to izborno pitanje. Ako mislite da ćete na ponovljenim izborima dobiti vlast, nećete moći da formirate većinu, jer je DPS uništio sve u Crnoj Gori”, konstatovao je on.
Predsjednik Vladimir Jokić je rekao da je “potresen i zabrinut da je odbornik Avramović ustao i rekao da je sve ovo farsa, a da je nastavio da danas u njoj učestvuje”.
Nakon usvajanja zapisnika sa tri prethodne sjednice, sa 17 glasova za, uslijedila je diskusija povodom Odluke o budžetu Opštine Kotor za 2025. godinu.
Sekretar opštinskog Sekretarijata za lokalne prihode, budžet i finansije Nebojša Ilić, prethodno je podsjetio, da su ukupni primici sa početnim depozitom budžeta Opštine Kotor za 2025. godinu u cjelini planirani u iznosu od 42.450.050 eura, odnosno, gledajući sa aspekta ukupnog budžeta, za 5% manji (2.231.950 eura) u odnosu na Odluku o bužetu opštine Kotor za 2024. godinu (44.682.000 eura).
Uporednom analizom plana budžeta za 2025. godinu sa planom budžeta za 2024. godinu, zaključuje se da je budžet prethodne godine bio uvećan za iznos kapitalnih prihoda i rashoda izvedenih iz sporazuma opštine Kotor i Bigova Bay d.o.o. (BBI Development doo) za cca 7.749.733 eura, što prošlogodišnji, operativni budžet bez kapitalnog dijela predhodno navedenog sporazuma u iznosu od 36.932.267 eura, čini manjim za 13% u odnosu na planirani budžet za ovu godinu.
Tekući rashodi budžeta i otplatu duga (23.510.050 eura), osim otplate dugoročnih kredita (580.000 eura) finansiraju se iz tekućih prihoda (30.625.141 eura). Sa otplatom duga ili plaćanjem obaveza iz 2024. godine koja će biti prenesena u 2025. godinu nedostajuća sredstva iznosiće 4.924.909 eura, koja će biti pokrivena prihodima od imovine (2.000.000 eura), primicima od otplate kredita (35.000 eura) i sredstvima prenesenim iz predhodne godine (2.789.909 eura).
Budžet opštine Kotor je, mišljenja je odbornik Željko Avramović (DPS), netransparentno rađen, uz “očekivanje dijela građana/ki da će biti predložen i usvojen do kraja marta, a ne danas”.
Negirao je informaciju koju je iznio sekretar Ilić da je javna rasprava po Nacrtu ove Odluke trajala 15 dana.
“Tek 9. aprila ove godine javnosti je bilo omogućeno da za budžet sazna. Dakle, građani/ke su za sedam dana bili uskraćeni za učešće u javnoj raspravi, koja je bila malo posjećena, jer se održavala radnim danima, a nije se ni išlo u susret građanima/kama u mjesnim zajednicama. Uz to, ovogodišnji budžet je manji u odnosu na prošlu godinu, kao i investicije”, naglasio je Avramović.
Odbornicu Tamaru Lompar (SD) interesovala je informacija kakva je trenutna finansijska situacija u “prvoj kući grada”, te koliko trenutno novca ima na računu. Interesovala se i za budžetske stavke koje se odnose na planirane prihode za zakup poslovnih prostora, kao i za prihod od naplate ulaznica na gradske bedeme. “S obzirom na to da smo u medijima čuli da je slabija naplata poreza na nepokretnosti, ali i drugih, interesuje me da li su nadležni sekretarijati radili u punom kapacitetu i da li su službe zakazale”, pitala je Lompar, a sa rashodne starne, najviše se interesovala za transfere u sportu.
Odbornik Danilo Adžić (DPS) zanimao se, “budući da je budžet progresivno uvećen”, zašto se "regresivno umanjuje iznos budžeta za Vaterpolo-plivački klub “Primorac” Kotor. Nezavisnog odbornika Pavla Popovića zanimali su izdaci po osnovu sudskih postupaka, održavanje opštinskog softvera i kapitalni izdaci za održavanje državnih i vjerskih objekata, sa naglaskom na Risan. Predsjednik Jokić se saglasio sa primjedbom odbornika Avramovića da se kasni za budžetom, uz činjenicu da je 6. marta ove godine Opština Kotor profunkcionisala. Kako je naveo, Opština je “više nego likvidna”, a u ovom trenutku na računima je oko 5,7 miliona eura.“Postoje određeni sudski sporovi koji u budućnosti našu opštinu mogu skupo da koštaju. Postoji ne mali broj sporova, nama je sasvim jasno da ćemo protokom vremena pravosnažno iste izgubiti. Razlozi leže u činjenici što, za povlačenje ili poravnanje sporova, prema zakonu, moramo tražiti različite saglasnosti, a ne bi bio prvi put i da ova skupština interveniše u tom smislu. Što se tiče zakupa poslovnih prostora, kako god se politička situacija razrješavala, na jesen se moraju raspisati tenderi, jer je trenutno stanje neodrživo. Što se tiče naplate ulaznica za bedeme, za posjetioce/teljke je planirano uvođenje platomata, poststerminala. Sa AD Luka Kotor smo pokušali da nađemo rješenje kako bismo imali prihod od žičare Kotor-Lovćen, a u planu je da se ulaznice za bedeme preko naše agencije KotorMar DOO prodaju u lučkom prostoru, kako bismo uvećali prihode grada”, obrazložio je, između ostalog, Jokić.Nakon diskusije, većinom glasova odbornika (17 glasova za, troje nije glasalo) usvojena je Odluka o budžetu Opštine Kotor za 2025. godinu.Odbornici su, zatim, prihvatili Nacrt Programa rada Skupštine za 2025. godinu koji će na javnoj raspravi biti narednih 15 dana.Tačka dnevnog reda-Program uređenja prostora sa Programom investicionih aktivnosti i Programom urbane sanacije Opštine Kotor za 2025. godinu izazvala je različite polemike u skupštinskoj sali.Predsjednik Jokić se u okviru ove tačke dnevnog reda osvrnuo na trenutnu situaciju u vezi sa izgradnjom budućeg bulevara Tivat-Jaz i izazove koji postoje. To je, kako je naveo, “pitanje oko koga se vode razgovori od 2017. godine kada je stigao prvi projekat”, a za sve to vrijeme, čuli su se različiti stavovi.  “Imali smo nebrojeno održanih sastanaka, a neki od njih su bili na granici incidenta. Krivica je, rekao bih, na svim stranama, Vlada, nadležna ministarstva, opština, građani/ke.  Činjenica je da, dok se izvode pomenuti radovi, stanovništvo dijela Grblja živi u nehumanim uslovima, uz veliku prašinu i svakodnevne prekide u napajanju vodom i strujom. Zašto firma BEMAX nema više radnika na terenu, zašto ne rade u dvije smjene, na to pitanje ne mogu da odgovorim. Međutim, važno je da kažem da je Opština Kotor izradila glavni projekat kanalizacione mreže na ovom području, a 8. marta ove godine je upućen nadležnim organima sa predlogom rješenja aktuelne situacije. Država je ta koja treba da da saglasnost i u velikom je problemu, jer ako da saglasnost, radovi će se produžiti, a ukoliko ne da, ne mogu da zamislim taj scenario. Jedini dopis koji je u ovom dijelu opštine pominjao kanalizacionu infrastrukturu, došao je upravo iz Opštine Kotor. Ono što je sasvim sigurno, jeste da, ako se radi projekat, on mora podrazumijevati kompletno isplaniranu infrastrukturnu mrežu, a ne da se naknadno prekopava, kada radovi budu završeni”, pojasnio je Jokić i uputio apel državnim vlastima, bez obzira što su, kako kaže, “u svakodnevnoj komunkaciji”, da prihvate predlog Opštine Kotor, odnosno rješenje koji su ponudili.“Pitanje je dugoročnog razvoja ovog dijela opštine Kotor, a bez kanalizacione infrastrukture nema dugoročnog razvoja na pravi način. Radimo sve što je u našoj moći, u cilju ishodovanja saglasnosti kod nadležnih, državnih organa da Vlada i nadležna ministarstva budu nosioci izgradnje te vrste infrastrukture”, poručio je Jokić.Odbornik Avramović je spočitao predsjedniku Jokiću što “aktuelna vlast nije uspjela da iskoordinira da ovaj projekat bude odrađen do kraja kako treba, a kanalizacioni sistem bude završen”, što je, naglašava, obećano građanima/kama Kotora pred lokalne izbore u našem gradu. Zbog toga je, napominje, “Grbaljska lista danas nezadovoljna, jer ste se udaljili od građana/ki”. Većinom glasova (17 za, bez glasova protiv i uzdržanih), Programi su usvojeni.Donesen je Program privremenih objekata na teritoriji opštine Kotor za period od 2024. do 2028. godine, kao i Odluka o izmjeni i dopuni Odluke o naknadi za ekonomsko iskorišćavanje kulturnih dobara. Dnevni red današnjeg skupštinskog zasijedanja dopunjen je Odlukom o usvajanju lokalnog programa socijalnog stanovanja Opštine Kotor za 2024. godinu, koja je takođe dobila “zeleno svijetlo” od strane odbornika/ca u sali. Odbornici/e su usvojili/e i Odluku o osnivanju d.o.o. Lokalni javni emiter Radio Kotor. Savjetnica u opštinskom Sekretarijatu za kulturu, sport i društvene djelatnosti Zorica Mršić podsjetila je da je zakonski osnov za donošenje ove odluke sadržan u članovima 46, 47 i 190 Zakona o audiovizuelnim medijskim uslugama, kojim je propisano osnivanje javnih emitera i utvrđen rok za usaglašavanje rada lokalnih javnih emitera sa novim zakonskim rješenjima. Takođe, zakonski osnov za donošenje Odluke utemeljen je i u članu 38 stav 1 tačke 2 i 14 Zakona o lokalnoj samoupravi kojima je propisana nadležnost skupštine jedinice lokalne samouprave da donosi opšte akte i osniva javne službe. Osnovni razlog za donošenje nove odluke je potreba za potpunim usklađivanjem sa novim medijskim zakonima: Zakonom o medijima i Zakonom o audiovizuelnim medijskim uslugama. Predviđena je nova struktura ovlaštenih predlagača za članove Savjeta, kako bi se, umjesto predstavnika javnih ustanova i preduzeća čiji su osnivač lokalna samouprava ili država, uveli novi ovlašteni predlagači koji dolaze iz neprofitnog sektora koji nije pod direktim uticajem javnog sektora. Takođe, dosadašnja Odluka nije predviđala jasan minimalni iznos godišnjeg finansiranja javnog emitera iz budžeta Opštine Kotor, već je ostavljala utvrđivanje međusobnih obaveza kroz ugovor koji se potpisivao svake tri godine. Norma koja predviđa precizno utvrđen procenat budžeta koji se opredjeljuje za finansiranje lokalnog javnog emitera je potpuno usaglašena sa rješenjem iz Zakona o audiovizuelnim medijskim uslugama koji propisuje utvrđivanje novog sistema finansiranja lokalnih javnih emitera i vezivanje za procenat godišnjeg budžeta jedinice lokalne samouprave. Novina u Odluci je mogućnost uvođenja novog organa-Ombudsmana, koji treba da razmatra i odlučuje o predstavkama i prigovorima korisnika lokalnog javnog emitera. Dosadašnja Odluka predviđala da o predstavkama i prigovorima korisnika odlučuje Komisija koja je sastavljena od članova Savjeta. Većinom glasova, usvojena je Odluka o osnivanju Javne ustanove „Kotorsko pozorište za djecu i mlade“ Kotor. Sredstva za osnivanje i početak rada ove ustanove određuju se u iznosu od 20.000 eura i planirana su u budžetu Opštine Kotor za 2024. godinu. Sredstva za finansiranje osnovne djelatnosti Kotorskog pozorišta za djecu i mlade obezbjeđuju se iz budžeta Opštine Kotor, na osnovu programa rada i finansijskog plana koji donosi Pozorišni savjet, uz saglasnost osnivača. Pored pomenutih sredstava, Kotorsko pozorište stiče sredstva za ostvarivanje svoje djelatnosti i iz sopstvenih prihoda koje ostvaruje tržišnim poslovanjem i sredstvima koje obezbjeđuje iz drugih izvora, u skladu sa zakonom (donacije, sponzorstvo i sl.). Organi Kotorskog pozorišta su: pozorišni savjet, direktor i umjetnički direktor. Osnivanjem Kotorskog pozorišta za djecu i mlade biće obezbijeđeni preduslovi za sopstvenu produkciju pozorišnih predstava, što u velikoj mjeri utiče na unaprijeđenje pozorišne djelatnosti u Opštini Kotor. Prostor koji sada koristi Kulturni centar, a predviđeno je da ga ubuduće zajednički koriste dvije ustanove je jedini prostor na teritoriji opštine Kotor prilagođen djelatnosti Javne ustanove Kotorsko pozorište za djecu i mlade Kotor. Zajedničko korišćenje će se regulisati sporazumom uz saglasnost Osnivača, tako da ne postoje razlozi da obje ustanove ne funkcionišu na zadovoljavajući način. U pogledu preciznog regulisanja zajedničkog korišćenja prostora od strane dvije ustanove, nije isključena mogućnost da se umjesto prostorija Omladinskog kluba, sporazumom predvidi korišćenje prostorija u potkrovlju nakon njihovog sređivanja. Odbornik Avramović je kazao da “nije prirodno da u jednoj cjelini, odnosno objektu budu dvije isntitucije, a da se ne zna što je čije. “Postoji mnogo boljih rješenja”, kazao je on, i izrazio bojazan da to “neće funkcionisati”.Predsjednik Jokić je izrazio uvjerenje da će se, u tom smislu, doći do odgovora, uz konstataciju da je “ovo jedna od najznačajnijih odluka koja je usvojena u proteklih nekoliko godina u kotorskom parlamentu”.Odlukom o izmjeni i dopuni Odluke o organizovanju Kulturnog centra „Nikola Đurković“ Kotor kao javne ustanove iskazana je potreba za obezbjeđivanjem prostora za obavljanje djelatnosti Kotorskog pozorišta za djecu i mlade. Kako je Skupština opštine Kotor usvojila Elaborat o opravdanosti osnivanja opštinske ustanove kulture Javna ustanova Kotorsko pozorište za djecu i mlade, potrebno je obezbijediti prostorne preduslove za osnivanje i rad ove ustanove. Data je saglasnost na Program manifestacija kulture i podrške društvenim djelatnostima za 2025. godinu. Prema Odluci o budžetu Opštine Kotor za 2025. godinu i u skladu sa trezorskim načinom poslovanja za ovu godinu, sredstva za finansiranje programskih aktivnosti u kulturi planirana su u iznosu 1.501.006,00 eura i namijenjena su, ne samo za finansiranje kulturnih manifestacija, već i kulturno-umjetničko stvaralaštvo u najširem smislu, kao i podršci društvenim djelatnostima, za usluge socijalne i dječje zaštite (pomoć u kući za roditelje djece sa invaliditetom, personalna asistencija), za savjetovalište za korisnike psihoaktivnih supstanci i njihove porodice, organizaciju raznih društvenih događaja, štampanje knjiga koje se bave promocijom kulturnog i istorijskog nasljeđa Kotora, itd. Kulturna djelatnost tokom 2025. godine realizovaće se kroz rad tri ustanove čiji je osnivač Opština Kotor i to: JU Kulturni centar „Nikola Đurković“ , OJU „Muzeji“ Kotor i JU “Kotorsko pozorište za djecu i mlade”, kao i ustanove čiji je osnivač država- Pomorski muzej Crne Gore i obrazovne ustanove. U narednom periodu, uz bolju iskorišćenost gradskih resursa i potencijala grada, kulturna politika treba da bude sinhronizovana i jasno usmjerena ka utvrđenim kulturnim vrijednostima i standardima. Sekretarijat za kulturu, sport i društvene djelatnosti Opštine Kotor, kao i do sada, nastavlja, kako se čulo, sa pružanjem redovne podrške ustanovama kulture, festivalima, kako od značaja za Kotor, tako i od nacionalnog značaja. Odbornici/e su dali/e saglasnost na Plan i Program rada i finansijski Plan JU Kulturni Centar “Nikola Đurković“ Kotor za 2025. godinu. Finansijskim planom su predviđeni ukupni prihodi u iznosu od 1.027.000 eura i veći su od planiranih u prethodnoj godini za 5,99%. Prihodi iz opštinskog budžeta planirani su na nivou prethodne godine u iznosu od 850.000 eura. Programske aktivnosti planirane su, takođe, na nivou prethodne godine u iznosu od 170.000 eura. Data je saglasnost na Program rada i finansijski Plan za 2025. godinu Opštinske javne ustanove (OJU) „Muzeji“ Kotor. Organizacione jedinice “Muzeja” su tokom prošle godine zabilježile ukupno 37.000 posjetilaca/teljki, a kako se posljednjih godina bilježi trend rasta, očekivano je da će muzejska ustanova u ovoj godini imati veći broj individualnih i grupnih posjeta iz zemlje i inostranstva. Najveći broj posjeta u 2024. godini realizovan je u Muzeju grada Perasta i na Rimskim mozaicima u Risnu, što dijelom iznova ukazuje na potrebu osnivanja Muzeja grada Kotora. Direktorka OJU “Muzeji” Dušica Ivetić je ovom prilikom podsjetila da su kotorski “Muzeji” 25. oktobra prošle godine od Ministarstva kulture i medija dobili licencu za obavljanje arheoloških istraživanja. Nabavljena je neophodna opremu za obavljanje geofizičkih istraživanja, što je čini prvom takve vrste u Crnoj Gori. Zahvaljujući licenci i savremenoj opremi, Kotor će ponovo moći da samostalno sprovodi arheološka istraživanja i stane u zaštitu svog kulturnog nasljeđa. U cilju razvoja svog arheološkog centra, “Muzeji” će u ovoj godini raditi na sticanju kadrovskih i tehničkih uslova za podvodna istraživanja, a potom i na sticanju licence. U ovoj godini “Muzeji” planiraju i sticanje naučne licence Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija, što će ovoj ustanovi omogućiti pozicioniranje kao značajne naučno-istraživačke adrese. Većinom glasova, donesen je godišnji Program obavljanja komunalnih djelatnosti za 2025. godinu društva za upravljanje sanitarnom deponijom „Lovanja “ d.o.o. Kotor. Kako piše u obrazloženju, DOO “Lovanja” ima u planu da izađe sa konkretnim predlogom za rješavanje svog poslovnog statusa, prvenstveno u komunikaciji sa osnivačima, kako bi se utvrdio dalji plan razvoja ovog Društva. Trenutno stanje nije poslovno održivo i važno je da se sa novim poslovnim modelom funkcionisanja povrati likvidnost Društva, uzme učešće u djelatnostima kojima se bavi Opština Kotor, te da postane jedan od vidova servisa građana/ki i doprinese razvoju opštine Kotor. Danas je donesen i godišnji program obavljanja komunalnih djelatosti za 2025. godinu d.o.o. „Vodovod i kanalizacija Kotor“. Većinski je prihvaćena Odluka o prodaji nepokretnosti označene kao kat.parc.701 KO Dobrota I u zahvatu PUP-a Opštine Kotor, a data je i saglasnost na zaključenje poravnanja u parničnom post.P.395/23 Sekretarka opštinskog Sekretarijata za urbanizam, stanovanje i uređenje rpostora Jelena Franović obrazložila je Odluku kojom se utvrđuje lokacija za izgradnju saobraćajnice na Peluzici u Škaljarima. Kako je kazala, glavni cilj ovog projekta je izgradnja pristupne i vezne saobraćajnice brojnim urbanizovanim parcelama, bolnici, osnovnoj školi, sa priobalnog puta, između osnovne škole i bolnice, do ulice Iva Brkanovića. Odbornici/e su dali/e saglasnost na Odluku odbora direktora o imenovanju izvršnog direktora d.o.o. Preduzeća za odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda za opštine Kotor i Tivat. Na mandatni period od četiri godine imenovan je Stefan Čobanović, master inženjer zaštite životne sredine, koji je do danas bio vršilac dužnosti direktora ovog preduzeća.

U nastavku zasijedanja, donesene su sljedeće Odluke:

-Odluka o potvrdi Rješenja o utvrđivanju prestanka mandata članovima odbora direktora d.o.o. Preduzeća za odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda za opštine Kotor i Tivat
-Odluka o potvrdi Rješenja o imenovanju članova odbora direktora d.o.o. za odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda za opštine Kotor i Tivat, ispred Opštine Kotor
-Odluka o potvrdi Rješenja o imenovanju predsjednika i članova odbora direktora d.o.o. „Vodovod i kanalizacija Kotor“.
-Odluka o potvrdi Rješenja o imenovanju predsjednika i članova odbora direktora d.o.o. „Komunalno Kotor“ Kotor.
-Odluka o potvrdi Rješenja o imenovanju članova odbora direktora d.o.o. „Lovanja“ Kotor ispred Opštine Kotor
-Odluka o potvrdi Rješenja o utvrđivanju prestanka mandata predsjedniku i članovima Savjeta OJU „Muzeji“ Kotor.
-Odluka o potvrdi Rješenja o imenovanju predsjednika i članova Savjeta OJU „Muzeji“ Kotor
-Odluka o potvrdi Odluke o otpisu kamate na dospjele poreske obaveze
Posljednja tačka dnevnog reda bila je Izbor i imenovanja. U Odbor za statut i propise, umjesto dosadašnjeg člana Špira Vulovića, imenovana je Ana Radunović, a u Odbor za planiranje, uređenje prostora i komunalno-stambenu djelatnost, umjesto dosadašnjeg člana Špira Vulovića, imenovana je Marija Bernard.