Društvo

PRONA - Fondacija za promociju nauke u Crnoj Gori za glavni cilj ima podsticanje mladih talenata, prvenstveno kada je u pitanju nauka i naučno obrazovanje. To je gostujući u emisiji Svijet nauke, kazala koordinatorka edukativnog programa Marija Vojinović. 

,,Naša glavna ideja i misija je da zainteresujemo mlade, prvenstveno učenike osnovnih i srednjih škola, da se bave naukom i da nauku izaberu kao svoj poziv i buduće zanimanje. Želimo da im pokažemo da su prirodne nauke zanimljive jer se one izučavaju eksperimentalnim putem i da ih uvedemo u svijet istraživanja i upoznamo sa zanimanjem istraživača. Afirmišemo mlade talente i podstičemo ih da se ostvare u naučno karijeri. Osim edukativnog dijela i rada sa mladima, aktivni smo učesnici više nacionalnih i međunarodnih projekata”- kazala je Vojinović. 

Da stanje u crnogorskom naučnom inovativnom sistemu nije zadovoljavajuće i da su neophodna dodatna ulaganje u nauku, kako dodaje, glavni su zaključci konferencije  Analize za primjenu nacionalnih programa Crne Gore u oblasti nauke i inovacija,  koja je održana krajem februara. 

,,Došli smo do nekih rezultata na koje ne možemo možda biti ponosni. Neki od  zaključaka su da je Crna Gora u okviru 2019. u naučno istraživačku djelatnost investirala 0,36 procenata BDP-a, dok je svjetski prosjek potrošnje za nauku 1,79 procenata ili 2,02 procenta BDP-a za zemlje Evropske unije. Broj istraživača koji su uključeni u istraživanja i istraživačku razvoj je zanemarljiv, kada govorimo o državnom sektoru i sektoru visokog obrazovanja. Ono što je jedan od loših statističkih podataka da je učešće mlađe populacije uglavnom nezadovoljavajuće, tu mislimo na osobe mlađe od 25 godina koje su  na početku svoje naučno- istraživačkih karijera”- navodi Vojinović.

Preporuke u kojem pravcu Crna Gora mora ići u budućnosti kako bi unaprijedila postojeće stanje u naučnom sektoru, kako ističe, je da se ažurno obrađuju podaci, kada je u pitanju sektor nauke inovacija na godišnjem nivou. 

,,Takođe, neophodno je intenzivnije ulaganje u istraživanje i inovacije. Trebalo bi osnovati i fond za nauku i tehnološki razvoj i obezbijediti kontinuitet i stabilno finansiranje naučno-istraživačkih aktivnosti, putem konkursa na nacionalnom nivou. Preporuka je da se uspostavi i projektno finansiranje zbog principa konkurentnosti u za financiranje u nauci i tehnološkom razvoju i inovacijama”- zaključila je Vojinović. 

Tekst: Tamara Vuković

Foto: privatna arhiva