Društvo

Tekst: Biljana Marković
Foto: Institut za biologiju mora

U Bokokotorskom zalivu, ali i u otvorenom dijelu crnogorskih voda sve su prisutnije meduze, kažu u Institutu za bilogiju mora (IBM) Univerziteta Crne Gore.
 
„Ove, u odnosu na prethodne godine, bile su manje primjetne. Razlog može da bude jako kišovito proljeće koje smo imali“, objašnjava viša naučna savjetnica u IBM, dr Branka Pestorić.

Meduze se, dodaje, obično javljaju u velikom broju, jako su osjetljivi organizmi, a njihova smrtnost je velika ukoliko dođe do nagle promjene temperature mora, vjetra, talasa, kiše.

„Upravo ti vremenski uslovi koji su vladali tokom proljeća mogu biti jedan od uzroka što smo ih manje uočavali tokom ljetnjih mjeseci. Takođe, vrsta Mediteranska meduza ili Morsko jaje, koja se obično mogla vidjeti u otvorenom dijelu mora, je bila malobrojna“, izjavila je Pestorić za Radio Kotor.

Iz tih razloga, navodi, prethodnih nekoliko mjeseci u Akvarijumu „Boka“ nije bilo meduza koje u Institutu pokušavaju da razviju u laboratorijskim uslovima kako ne bi zavisili od prirodnih, već bi imali cikluse tokom cijele godine.

U Bokokotorskom zalivu najbrojnija proljećna vrsta je „Kompas meduza“, smeđe boje i vrlo prepoznatljiva.

„Spada u opasne meduze, odnosno one koje u kontaktu sa kožom čovjeka izazivaju iritaciju. Imamo i vrstu Uhati klobuk, koja je manja, prečnika do deset centimetara. Blijedo bijele je boje, teško uočljiva sa obale ili plovila, a lakše tokom ronjenja. Najbrojnija je na četiri do pet metara dubine“, objašnjava naša sagovornica, dodajući da je zastupljena i vrsta „Morska pluća“, velika, bijela, koja nije opasna za čovjeka.

„Pripada grupi koje blago žare, dok Mediteranska meduza može da izazove blage opekotine. To su najbrojnije i najčešće vrste koje se kod nas pojavljuju“, precizira Pestorić, navodeći da ih postoji mnogo više, ali da se one obično javljaju u pojedinačnim primjercima, na otvorenom moru.            

Stalni stanovnici naših voda su delfini. Ovi morski sisari rado su viđeni, a prisutne su vrste obalni i pučinski.

„Smeta im buka koja je jedan od vrlo važnih i vrlo prisutnih zagađivača u našem moru. S obzirom na to da se u Crnoj Gori intezivno razvija nautički turizam, smatram da je buka jedan od negativnih činilaca koji utiče na tu vrstu morskih organizama“, upozorava Pestorić.

Ona ističe da su delfini obično vidljiviji u jutarnjim časovima ili kada je more mirno, bez talasa.

„Međutim, kada se saobraćaj na moru intezivira, povlače se dublje ili izlaze na otvoreno more gdje mogu slobodnije da plivaju“, zaključila je dr Pestorić.