Društvo

Svjetski dan radija širom planete se obilježava 13. februara. Unesko je proglasio ovaj praznik da bi promovisao radio kao medij i sve mogućnosti koje pruža. Radio je medij koji dopire do najširih slojeva stanovništva i koji može učiniti mnogo za obrazovanje, kulturni i politički dijalog i pomoći ljudima u najrazličitijim životnim situacijama.   

Svjetski dan radija je Unesko utvrdio 2011. godine i to baš zato što je 13. februara 1946. godine prvi put emitovan program Radija UN. 

Nastanak i razvoj radio-difuzije u Crnoj Gori je znatno manje kasnio u odnosu na institucije iz ostalih oblasti društvene nadgradnje (obrazovanje, zdravstvo, kultura …) i u odnosu na neke druge zemlje u svijetu i Evropi jer se Crna Gora već početkom dvadesetog vijeka uključila u poštansko-telegrafski saobraćaj Evrope i svijeta, a sredinom vijeka u radio-difuzni sistem. Trećeg avgusta 1904.godine sa Volujice kod Bara otišli su u svijet prvi radio-telegrafski signali iz ovog dijela Evrope. Po ugovoru sa pronalazačem bežične telegrafije Guljelmom Markonijem, koji je bio i finansijer stanice sa pravom korišćenja za deset godina, aVlada knjaza Nikole imala je stalno pravo da kontroliše ono što se emituje. Vijest o otvaranju Volujice stigla je u četiri ondašnje evropske prijestonice - Beograd, Petrograd, Rim i Beč.

Stanica, registrovana kod Savezne kancelarije za međunarodni saobraćaj u Bernu, radila je na talasnoj dužini od 500 m, sa dometom od 200 km. 

Osmog avgusta 1914.godine topovnjača austro-ugarske flote razrušila je stanicu na Volujici. 13. novembra 1944. godine, borci Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije

- Deseta crnogorska brigada - oslobodili su grad pod Orlovim kršom i tada je dat nalog za oporavljanje radio stanice koju je neprijatelj djelimično bio uništio.

Dvadeset sedmog novembra 1944. godine, u tek oslobođenom Cetinju, oglasilo se Radio Cetinje, vijestima i izvještajima sa ratišta, na kome su vođene žestoke borbe za konačno oslobođenje cijele zemlje. Radio Cetinje se čulo od 100 do 150 kilometara, a u početku je emitovalo jednosatni program. 1949.Radio se seli u Titograd, zatim 30. aprila te godine svečano se oglasio i Radio Titograd. 

Proširuje se program, uvodi se i jutarnji od 7,30. Kao i na Cetinju, Radio Titograd čitav program izvodi uživo. Radio Titograd, od 1990. godine Radio Crne Gore, program emituje na dva kanala i putem satelita. 

Osim Radija Crne Gore na crnogorskom medijskom prostoru Lokalne radio stanice su formirane skoro u svim opštinama.

U savremenom digitalnom svijetu, radio ostaje najdostupniji medij koji može da se sluša u najudaljenijim uglovima planete. Za UNESCO je Svjetski dan radija svojevrsno priznanje koristi koju radio donosi čovječanstvu već više od stotinu godina.

Nikola Tesla je jedan od pronalazača radija, on je prvi predstavio principe radija i prenos signala na velike daljine.

 Foto: screenshot radio.gorden