Društvo

U okviru IPA Interreg  projekta WELCOME PLUS - WatEr LandsCape sustainability thrOugh reuse of Marine littEr, koji se realizuje u okviru programa prekogranične saradnje Italije, Albanije i Crne Gore, u Institutu za biologiju mora Univerziteta Crne Gore 13. marta 2023. godine održana je cjelodnevna radionica na temu “Integralno upravljanje obalnim područjem (bioremedijacija i restauracija)”.

Glavni cilj radionice je bio  promovisanje rezultata nekoliko važnih projekata koje finansira Evropska unija, prije svih projekta WELCOME PLUS, koji se bavio problematikom otpada u moru i zaštitom i unapređenjem pješčanih dina, kao posebnih prirodnih antierozionih struktura.

Koncept upravljanja obalnim područjem relativno je nov, pojavio se prije manje od četiri decenije iz potrebe da se uhvati u koštac sa nizom međusobno povezanih problema uslovljenih sa rastom stanovništva i sve intenzivnijim razvojem duž obala.

Prema definiciji Svjetske komisije za životnu sredinu i razvoj, „održivi razvoj“ je razvoj koji zadovoljava potrebe sadašnje generacije bez ugrožavanja mogućnosti budućih generacija da zadovolje svoje potrebe. Ova Definicija se sastoji od dva temeljna koncepta: koncepta „potrebe“ i ideje „ograničenja“, koja su nametnuta stanjem tehnologije i društvene organizacije na sposobnost životne sredine da zadovolji sadašnje i buduće potrebe.

Dok su dugoročni ekonomski, ekološki i društveni aspekti uvijek neodvojivi, kratkoročni kompromisi između ovih ciljeva mogu biti neizbježni zbog konačnog prihoda od obalnih resursa. Dalje, budući da je obalni resurs ograničen u fizičkom i prostornom smislu, donošenje kratkoročnih odluka može trajno uništiti resurse u budućnosti. Koncept "održivosti" takođe treba da prihvati ideju da se mnoge negativne situacije stvorene ljudskom intervencijom mogu preokrenuti ili radikalno promijeniti, iako uz visoku cijenu i tokom vrlo dugog vremenskog perioda.

Radionica je bila posvećena integralnom upravljanju obalnim područjem sa aspekta planova upravljanja obalnim područjem (posebno zaštićenim morskim područjima), njihove implementacije, uticaj zagađivača (posebno problema i pritisaka otpada u moru), prostornog planiranja i namjene mora i obale, uticaju i mogućnostima održivog razvoja sektora plavog rasta u Jadranko-Jonskoj regiji, i primjerima dobre prakse upravljanja u zaštićenim morskim područjima jadranskog regiona.

Uspješnost radionice potvrđuje i učešće preko 40 učesnika, predstavnka istraživačkog sektora, sektora visokog obrazovanja, primorskih opština, nacionalnih agencija, javnih preduzeća, udruženja ribara i marikulturista, predstavnika nacionalnih kontakt osoba, sektora turizma, predstavnika IPA projekata ADRINET i BLUE LAND, nevladinog sektora, studenata i ostalih zainteresovanih strana, istaknuti naučnici iz Instituta  predstavnici nacionalnih institucija, Ministarstava i javnih preduzeća.

Radionicom je rukovodila dr Milica Mandić, viša naučna saradnica Instituta za biologiju mora Univerziteta Crne Gore za oblast morske akvakulture i rukovodilac projekta WELCOME PLUS u Institutu.

Predstavnice Instituta za biologiju mora Univerziteta Crne Gore, dr Milica Mandić i dr Slađana Gvozdenović, su prezentovale rezultate projekta vezane za količinu i distribuciju otpada na plažama na crnogorskom primorju, kao i trenutno stanje morskog ekosistema po pitanju zagađenja otpadom u Crnoj Gori.

Svi projektni partneri su iskazali zadovoljstvo ostvarenim rezultatima tokom projekta i složili se da je neophodna i buduća konstantna saradnja i aktivnosti da bi se dostiglo najbolje moguće stanje morskog ekosistema kada je u pitanju zagađenje mora otpadom. 

Predavači na radionici su bili: dr Stefano Piraino, direktor istraživačke jedinice nacionalnog među-univerzitetskog konzorcijuma za nauke o moru – CONISMA i Direktor Muzeja biologije mora “Pietro Parenzan”, Porto Cesareo (Leće, Italija);  dr Antonella Leone, predstavnik naučnog Instituta za proizvodnju hrane i delegat nevladinog udruženja Marevivo  (Apulja, Italija) koja se preko 35 godina bavi zaštitom i proučavanjem morskog ekosistema;  dr Ana Pešić, viša naučna saradnica Instituta za biologiju mora Univerziteta Crne Gore, ekspert iz oblasti morskog ribarstva, rukovodilac nekoliko važnih međunarodnih projekata. Rukovodilac BLUELAND projekta; mr Milena Krasić, načelnica Direkcije za upravljanje resursima i ribolovnom flotom u Diretkoratu za ribarstvo Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Crne Gore. Naša cijenjena koleginica i EUSAIR ambasador; mr Milena Bataković, samostalna savjetnica za biodiverzitet u Agenciji za zaštitu životne sredine Crne Gore, koordinator brojnih međunarodnih projekata i programa zaštite i unapriješđenja biodiverziteta; Saša Karajović, prostorni planer, ekspert iz oblasti planiranja prostora, učesnik u izradi važnih dokumenata među kojima kao najznačajniji za radionicu ističemo Plan namjene mora u Crnoj Gori; Nemanja Malovrazić, diplomirani biolog, samostalni saradnik za zaštitu životne sredine u JP Morsko Dobro Crne Gore i dr Rigers Bakiu, rukovodilac Odjeljenja za akvakulturu i ribarstvo, Fakultet poljoprivrede i zaštite životne sredine, Poljoprivredni Univerzitet u Tirani.

(Institut za biologiju mora Univerziteta Crne Gore)