Društvo
PROGRAM PODRŠKE PRIVREDI I ZAPOSLENIMA
Iz SEKRETARIJATA ZA RAZVOJ PREDUZETNIŠTVA, KOMUNALNE POSLOVE I SAOBRAĆAJ, obavještavaju privrednike o najčešćim pitanjima vezanim za Programu podrške privredi i zaposlenima Vlade Crne Gore u cilju ublažavanja negativnih efekata epidemije koronavirusom.
Kome su namijenjene mjere?
Mjere su namijenjene privrednim društvima i preduzetnicima koji:
- su registrovani u Crnoj Gori u skladu sa Zakonom o privrednim društvima („Sl. list RCG“, br. 06/02 i „Sl. list CG“,br. 17/07, 80/08, 40/10, 36/11, 40/11) prije 15. marta 2020. godine;
- su izmirili poreske obaveze po osnovu poreza i doprinosa na zarade za 2019. godinu;
- su podnešen IOPPD obrazac Poreskoj upravi zaključno sa mjesecom za koji se podnosi zahtjev za subvenciju;
- su podnijeli GPPFL obrazac za 2018. ili 2019. godinu, odnosno ZPO obrazac za 2020. godinu i izmirili akontacije u 2019. godini;
- u trenutku podnošenja zahtjeva za subvenciju redovno izmiruju reprogramirane poreske obaveze, shodno Zakonu o reprogramu poreskih potrazivanja ("Sl. list CG", broj 83/16) i Uredbi o uslovima za odlaganje naplate poreskih i neporeskih potraživanja (“Sl.list CG” broj 57/18);
- nije smanjio broj zaposlenih u periodu trajanja mjere, u odnosu na broj zaposlenih evidentiran u mjesecu februaru 2020. godine kroz IOPPD obrazac, ne računajući zaposlenekoji su svojom voljom raskinuli ugovor o radu.
- Koje vrste subvencija mogu da koriste privredna društva
Preduzeća u oblastima finansijske djelatnosti i djelatnosti osiguranja, snabdijevanja električnom energijom i gasom, telekomunikacija, snabdijevanja vodom, upravljanja otpadnim vodama, kontrolisanja procesom uklanjanja otpada imaju pravo na subvencije za zaposlene u karantinu ili izolaciji i zaposlene na plaćenom odsustvu.
Ostale djelatnosti iz Priloga 3 (koji je sastavni dio Programa) imaju pravo na subvencije za zaposlene u karantinu ili izolaciji, subvencije za zaposlene na plaćenom odsustvu i subvencije za novozaposlene.
Sva ostala privredna društva imaju pravo na korišćenje subvencija za zatvorene, turističke ili ugrožene djelatnosti u zavisnosti od šifre osnovne djelatnosti po kojoj su registrovani na datum 24. aprila 2020. godine, kao i pravo na subvencije za zaposlene u karantinu ili izolaciji, subvencije za zaposlene na plaćenom odsustvu i subvencije za novozaposlene.se
Privredni subjekt, za jedan mjesec, može podnijeti zahtjev za isto lice samo u okviru jedne predložene mjere.
Državni organi i organi lokalne samouprave nemaju pravo ni na jedan vid subvencije.
Privredna društva i preduzetnici koji posluju u zatvorenim djelatnostima ostvaruju pravo na subvenciju do 100% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu i 100% neto minimalne zarade za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. Godine, osim u slučaju kada je iznos ispod minimalne zarade (mogu imati isključivo zaposlenih lica koja rade nepuno radno vrijeme ili nepun mjesec) kada se isplaćuje neto iznos i vrši uplata poreza i doprinosa srazmjerno ostvarenoj zaradi;
Privredna društva i preduzetnici koji posluju u turističkim djelatnostima ostvaruju pravo na subvenciju do 100% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu i 100% neto minimalne zarade za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. Godine, osim u slučaju kada je iznos ispod minimalne zarade (mogu imati isključivo zaposlenih lica koja rade nepuno radno vrijeme ili nepun mjesec) kada se isplaćuje neto iznos i vrši uplata poreza i doprinosa srazmjerno ostvarenoj zaradi;
Privredna društva i preduzetnici koji posluju u ugroženim djelatnostima ostvaruju pravo na subvenciju u iznosu od 50% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu i 50% neto minimalne zarade za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020, osim u slučaju kada je iznos ispod minimalne zarade ( mogu imati zaposlena lica koja rade nepuno radno vrijeme ili nepun mjesec) kada se isplaćuje neto iznos i vrši uplata poreza i doprinosa srazmjerno ostvarenoj zaradi. godine. Ovi preduzetnici i društva mogu koristiti i pravo na subvenciju u iznosu od 70% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu i 70% neto minimalne zarade za zaposlene koji su koristili pravo na plaćeno odsustvo sa rada ili su naredbama Ministarstva zdravlja, u cilju suzbijanja epidemije, stavljeni u karantin ili izolaciju. Privredni subjekt, za jedan mjesec, može podnijeti zahtjev za isto lice samo u okviru jedne predložene mjere;
Privredna društva i preduzetnici koji zaposle nove radnike od 1.aprila, a koji su istovremeno bili evidentirani kao nezaposlena lica na Zavodu za zapošljavanje Crne Gore u prethodnom mjesecu u odnosu na mjesec na koji se podnosi zahtjev, mogu ostvariti pravo na subvenciju za novozaposlene u iznosu od 70% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu i 70% neto minimalne zarade, u periodu od šest mjeseci, pod uslovom da se privredni subjekat obaveže da će ove zaposlene evidentirati kao zaposlene najmanje 12 mjeseci od zasnivanja radnog odnosa.
- Da li privredni subjekt (poslodavac) ostvaruje pravo na subvenciju na zarade zaposlenih, isključivo po osnovu šifre osnovne djelatnosti?
Privredni subjekt ostvaruje pravo na subvenciju na zarade, isključivo po osnovu šifre osnovne djelatnosti evidentirane u Centralnom registru privrednih subjekata na dan 24. aprila 2020. godine.
- Kako se privredna društva i preduzetnici prijavljuju za dobijanje subvencije?
Aplikacija „Program za dodjelu subvencije“ će biti otvorena za podnošenje zahtjeva za subvencije aprilskih zarada u periodu od 1-15.maja 2020. godine. Zahtjevi će se obrađivati po redosljedu pristizanja. Očekivano vrijeme isplate zarade na račun zaposlenog, u slučaju podnošenja potpunog zahtjeva koji ispunjava sve kriterijume propisane programom, je 2-4 dana.
Aplikaciji će se moći pristupiti na portalu „e-prijava“ kojeg privredni subjekti redovno koriste za podnošenje poreskih elektronskih dokumenata. Zahtjev se podnosi upotrebom digitalnog sertifikata uz obavezu prethodnog podnošenja IOPPD/ZPO obrasca, a za preduzetnike unošenjem traženih podataka i podnošenjem GPPFL/ZPO obrasca.
Podnosilac zahtjeva se identifikuje svojim digitalnim sertifikatom i unosi PIB privrednog subjekta, nakon čega sistem iz baze podataka Poreske uprave povlači sve potrebne podatke o zaposlenim u tom privrednom subjektu i podnosiocu zahtjeva omogućuje izbor mjera subvencija za svoje zaposlene koje su propisane programom za njegovu šifru djelatnosti, nakon čega podnosilac potvrđuje tačnost podataka i elektronski potpisuje zahtjev.
Na kraju procesa korisnik će biti informisan o statusu njegovog zahtjeva, odnosno o eventualnoj potrebi da dostavi dodatnu dokumentaciju ili dopuni zahtjev. Korisnik će biti dobiti informaciju i kada sredstva iz budžeta budu uplaćena na račun poslovne banke preko koje zaposleni prima zaradu.
Preduzetnici koji ne posjeduju digitalni sertifikat će svoje zahtjeve za subvenciju podnositi na istom portalu „e-prijava“, uz obavezno unošenje broja Rješenja o registraciji preduzetnika u centralnom registru poreske uprave.
- Da li privredni subjekt može podnjeti zahtjev za dodjelu subvencije za isto lice u okviru više predloženih mjera za jedan mjesec?
Privredni subjekt, za jedan mjesec, može podnjeti zahtjev za isto lice samo u okviru jedne predložene mjere.
- Kako će se isplaćivati subvencija za neto zarade, direketno poslodavcu ili zaposlenima?
Neto zarade će se isplaćivati direktno na račun zaposlenog kod poslovne banke koju je poslodavac naveo kao banku u kojoj zaposleni prima lični dohodak.
- Koji je rok za dostavljanje zahtjeva za subvencije?
- Za ostvarivanje subvencije za mjesec april, rok za podnošenje zahtjeva je 15.05.2020. godine;
- Za ostvarivanje subvencije za mjesec maj, rok za podnošenje zahtjeva je 15.06.2020. godine;
Privredni subjekti koji su naknadno izmirili obaveze po osnovu poreza i doprinosa za 2019. godinu, imaju pravo na podnošenje zahtjeva posle isteka roka definisanog za predaju zahtjeva, a najkasnije do 31. maja( za aprilsku subvenciju za zarade) odnosno do 30. juna (za dodjelu subvencije za maj mjesec).
- Da li privredni subjekt ostvaruje pravo na subvenciju za zarade ukoliko je zaposleni samoinicijativno raskinuo Ugovor o radu tokom marta ili aprila mjeseca?
U datom slučaju privredni subjekt ostvaruje pravo na dodjelu subvencije za zarade, pri čemu je neophodno naknadno dokumentovati da do smanjenja broja zaposlenih nije došlo krivicom poslodavca.
- Da li novoosnovani privredni subjekt, koji je osnovan tokom marta 2020. godine ima pravo na dodjelu subvencije za zarade?
Privredni subjekti koji su registrovani do 15. marta 2020. godine, ostvaruju pravo na dodjelu subvencije za zarade.
- Da li je privredni subjekt koji je zaposlio nove radnike tokom aprila mjeseca 2020. godine, a koji nijesu bili evidentirani tokom januara i februara 2020. godine, u obavezi da ista lica zadrži narednih 12 mjeseci kako bi ostvario pravo na dodjelu subvencije za zarade?
Privredni subjekt nije u obavezi da zadrži ista lica. Broj radnih mjesta ne smije da bude manji u odnosu na mjesec koji je prethodio zapošljavanju novih radnika. U suprotnom prestaje davanje subvencije za ukupno smanjenje broja zaposlenih. U tom slučaju poslodavac je dužan da izvrši povrat sredstava za subvencije zarada za smanjeni broj zaposlenih za taj mjesec.
- Da li preduzeće ima pravo na subvenciju zarade za zaposlenog koji je stupio u radni odnos u toku marta mjeseca?
Preduzeće koje posluje u zabranjenoj, ugroženoj ili turističkoj djelatnosti može ostvariti subvenciju za zaradu zaposlenog čiji je radni angažman započeo tokom marta mjeseca za mjesece april i maj.
- Da li je neophodno da poslodavac podnese IOPPD obrazac za april prije podnošenja zahtjeva za subvenciju? Ukoliko privredni subjekt izvrši plaćanje poreza i doprinosa za zaposlene prije isplate subvencije, da li može zahtijevati povraćaj istih i kako će se evidentirati?
Nakon podnošenja IOPPD-a za april 2020.godine, poslodavcu će biti omogućeno da podnese Zahtjev za subvenciju za april 2020.godine. Ukoliko je podnosilac Zahtjeva ispunio uslove iz Programa mjera, vrši uplatu obaveza u iznosu koji je umanjen za iznos subvencije na koje poslodavac ima pravo shodno navedenom programu.
U slučaju da je poslodavac već izvršio uplatu poreza i doprinosa na Jedinstveni račun u punom iznosu, odmah nakon uplate pripadajućih poreza i doprinosa od strane Budžeta, analitički račun poreskog obveznika biće u kreditu za iznos uplaćenih sredstava. Naravno pod uslovom da obveznik nije imao duga na analitičkoj evidenciji po osnovu obaveza koje imaju rok dospijeća u 2020.godini, jer će u tom slučaju, uplata iz Budžeta pokriti najstariji dug.
PROGRAM PRUŽANJA PODRŠKE PRIVREDI I ZAPOSLENIMA, U CILJU UBLAŽAVAJA NEGATIVNIH EFEKATA EPIDEMIJE NOVOG KORONA VIRUSA COVID19
Uvod i Cilj Programa Na osnovu člana 17 Uredbe o Vladi Crne Gore ("Službeni list CG", broj 80/08, 14/17 i 28/18), a u vezi sa članom 19a stav 1 Zakona o regionalnom razvoju ("Sl. list CG", br. 20/11, 26/11, 20/15 i 47/19), a u vezi sa članom 7 stav 2 tačka 1 Zakona o kontroli državne pomoci ( “Sl. list CG”, broj 12/18), u cilju umanjenja negativnih posljedica nastalih ozbiljnim poremećajem u poslovanju privrednih društava u Crnoj Gori usljed pojave epidemije korona virusa (COVID-19), Vlada Crne Gore donosi Program pružanja podrške privredi i zaposlenima, u cilju ublažavanja negativnih efekata epidemije novog korona virusa COVID19 (u daljem tekstu: Program). Pored podrške preduzećima u ublažavanju posljedica krize, Program ima za cilj očuvanje radnih mjesta u privrednim društvima, kao i ukupnog zdravlja crnogorskih građana. Podrška Vlade Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada) biće usmjerena kroz subvencije preduzetnicima i privrednim društvima registrovanim shodno Zakonu o privrednim društvima („Sl. list RCG“, br. 06/02 i „Sl. list CG“,br. 17/07, 80/08, 40/10, 36/11, 40/11) čiji je rad zabranjen naredbama Ministarstva zdravlja u cilju suzbijanja epidemije, kao i preduzetnicima i privrednim društvima koji su u značajnoj mjeri smanjili obim aktivnosti kao posljedica naredbi Ministarstva zdravlja u cilju suzbijanja epidemije. Program takođe obuhvata subvencije zarada zaposlenih na plaćenom odsustvu, kao i zarada zaposlenih u karantinu i izolaciji.
Programom pružanja podrške privredi i zaposlenima, u cilju ublažavanja negativnih efekata epidemije novog korona virusa COVID19 definisano je 10 mjera i jedna preporuka Vlade Crne Gore, a koje imaju za cilj pružanje 2 podrške privredi i zaposlenima, koji su ugroženi usljed aktivnosti preduzetih u cilju sprječavanja širenja korona virusa. Mjere Vlade definisane kroz ovaj Program kreirane su prema potrebama i primjerene trenutku realizacije i istovremeno predstavljaju početak sveobuhvatnih ekonomskih mjera koje će postepeno biti preduzimane kako bi crnogorska ekonomija nastavila razvojnim putem.
Pored predstavnika Vlade Crne Gore i lokalnih samouprava, prilikom kreiranja mjera konsultovani su i socijalni partneri: Privredna komora Crne Gore, Unija poslodavaca Crne Gore, Unija slobodnih sindikata Crne Gore, Savez Sindikata Crne Gore, zatim crnogorski ekonomisti i univerzitetski profesori. Takođe, predmetni paket podrške zbog posljedica epidemije COVID-19, predstavljen je i u Skupštini Crne Gore. Predmetnim Programom pružiće se podrška za više hiljada preduzetnika, mikro, malih i srednjih preduzeća koja zapošljavaju preko 100.000 zaposlenih. U cilju očuvanja postojećih radnih mjesta, mjerama je planirana podrška u visini od 50-100% bruto zarade za svako zaposleno lice koje je bilo evidentirano u mjesecu februaru 2020. godine.
Istovremeno, predloženim mjerama će se stimulisati novo zapošljavanje kroz subvencionisanje zarada za svakog novog zaposlenog u periodu od 6 mjeseci. Privredni subjekt, za jedan mjesec, može podnijeti zahtjev za isto lice samo u okviru jedne predložene mjere. U cilju obezbjeđivanja likvidnosti privrede kreiraće se nove kreditne linije u okviru hitnih mjera za ublažavanje posljedica izazvanih pandemijom korona virusa na ekonomiju Crne Gore, povraćaj PDV-a realizovaće se u roku od najviše 45 dana, dok se limit carinske garancije za odloženo plaćanje carinskog duga produžava sa 30 dana na 60 dana.
Mjere koje su definisane ovim Programom odnose se na subjekte koji su izmirili poreske obaveze zaključno sa 2019. godinom i koji nijesu prekršili naredbe Ministarstva zdravlja donijete u cilju suzbijanja epidemije korona virusa. Mjere se odnose i na subjekte osnovane u 2020. godini, zaključno sa 15. martom 2020. godine. Sredstva koja država isplaćuje kroz utvrđene mjere za podršku privredi ne mogu biti predmet prinudne naplate. 3 Zahtjevi za subvenciju podnosiće se elektronskim putem posredstvom novog elektronskog servisa „Program za dodjelu subvencije“. Ovaj servis će biti realizovan na portalu Poreske uprave Crne Gore (ePrijava), kojeg privredni subjekti redovno koriste za podnošenje poreskih elektronskih dokumenata.
Zahtjev će se podnositi upotrebom digitalnog sertifikata uz obavezu prethodnog podnošenja IOPPD obrasca, a za preduzetnike unošenjem traženih podataka i podnošenjem GPPFL/ZPO obrasca. 4 II) Obuhvat podrške u okviru Programa 1. Subvencije za zatvorene djelatnosti Ovom mjerom uređuje se davanje subvencije privrednom subjektu (preduzetnik i privredno društvo) čiji je rad zabranjen naredbama Ministarstva zdravlja u cilju suzbijanja epidemije. Privredni subjekt može dobiti subvenciju, po zahtjevu, za zarade zaposlenih za mjesece april i maj 2020. godine. Iznos subvencije se određuje u odnosu na vrijednost minimalne zarade utvrđene Odlukom Vlade o utvrđivanju minimalne zarade („Sl. list. CG“, broj 33/19), na način da se opredjeljuje iznos poreza i doprinosa srazmjerno ostvarenoj zaradi, a najviše do 100% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu i 100% neto minimalne zarade za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine. Subvencija se daje za preduzetnika i zarade zaposlenih za koje je preduzetnik, koji plaća poreze i doprinose po stvarnom dohotku ili u paušalnom iznosu, podnio GPPFL obrazac za 2018. ili 2019. godinu, odnosno ZPO obrazac za 2020. godinu i izmirio akontacije u 2019. godini. Subvencija se daje za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine, a za koje je podnešen IOPPD obrazac Poreskoj upravi zaključno sa mjesecom za koji se podnosi zahtjev za subvenciju i ako je privredno društvo izmirilo poreske obaveze po osnovu poreza i doprinosa za 2019. godinu.
Pravo na dobijanje subvencije na zaradu imaju i privredni subjekti koji u trenutku podnošenja zahtjeva za subvenciju redovno izmiruju reprogramirane poreske obaveze, shodno Zakonu o reprogramu poreskih potrazivanja ("Sl. list CG", broj 83/16). Dodatno, privredni subjekt može dobiti subvenciju ako ne smanjuje broj zaposlenih u periodu trajanja mjere, u odnosu na broj zaposlenih evidentiran u mjesecu februaru 2020. godine.
Mjera 5. se odnosi na sva privredna društva u djelatnostima čiji je rad zabranjen naredbom Ministarstva zdravlja. Lista osnovnih djelatnosti na koje se odnosi ova mjera se nalazi u Prilogu 1. Mjera se ne odnosi na državne institucije, lokalnu samoupravu i privredna društva u većinskom vlasništvu države ili lokalne samouprave. 2. Subvencije za turistički sektor Subvencija se daje preduzetnicima, mikro, malim i srednjim privrednim društvima, iz oblasti turističke privrede, čiji rad nije zabranjen, ali je u značajnoj mjeri smanjen obim aktivnosti kao posljedica naredbi Ministarstva zdravlja u cilju suzbijanja epidemije korona virusa. Privredni subjekt može dobiti subvenciju, po zahtjevu, za zarade zaposlenih za mjesece april i maj 2020. godine. Iznos subvencije se određuje u odnosu na vrijednost minimalne zarade utvrđene Odlukom Vlade o utvrđivanju minimalne zarade („Sl. Llist CG“, broj 33/19), na način da se opredjeljuje iznos poreza i doprinosa srazmjerno ostvarenoj zaradi, a najviše do 100% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu i 100% neto minimalne zarade za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine. Subvencija se daje za preduzetnika i zarade zaposlenih za koje je preduzetnik, koji plaća poreze i doprinose po stvarnom dohotku ili u paušalnom iznosu, podnio GPPFL obrazac za 2018. ili 2019. godinu, odnosno ZPO obrazac za 2020. godinu i izmirio akontacije u 2019. godini. Subvencija se daje za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine, a za koje je podnešen IOPPD obrazac Poreskoj upravi zaključno sa mjesecom za koji se podnosi zahtjev za subvenciju i ako je privredno društvo izmirilo poreske obaveze po osnovu poreza i doprinosa za 2019. godinu. Pravo na dobijanje subvencije na zaradu imaju i privredni subjekti koji u trenutku podnošenja zahtjeva za subvenciju redovno izmiruju reprogramirane poreske obaveze, shodno Zakonu o reprogramu poreskih potraživanja ("Sl. list CG", broj 83/16).
Dodatno, privredni subjekt može dobiti subvenciju ako ne smanjuje broj zaposlenih u periodu trajanja mjere, u odnosu na broj zaposlenih evidentiran u mjesecu februaru 2020. godine. Subvencija se odnosi na preduzeća sa šiframa osnovnih djelatnosti navedenim u Prilogu 2. Svi ostali predstavnici turističke privrede će biti tretirani kroz mjeru za ugrožene djelatnosti. 3. Subvencije za ugrožene djelatnosti Preduzetnici, mikro, mala i srednja privredna društva u djelatnostima čiji rad nije zabranjen, ali je u značajnoj mjeri smanjen obim aktivnosti kao posljedica naredbi Ministarstva zdravlja u cilju suzbijanja epidemije, po zahtjevu, mogu dobiti subvencije na bruto zarade zaposlenih za mjesece april i maj 2020. godine. Iznos subvencije se određuje u odnosu na vrijednost minimalne zarade utvrđene Odlukom o utvrđivanju minimalne zarade („Sl. List CG“, broj 33/19), na način da se opredjeljuje iznos poreza i doprinosa srazmjerno ostvarenoj zaradi, u iznosu od 50% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu, i 50% neto minimalne zarade za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine. Iznos razlike do pune bruto zarade zaposlenog obezbjeđuje poslodavac. Subvencija se daje za preduzetnika i zarade zaposlenih za koje je preduzetnik, koji plaća poreze i doprinose po stvarnom dohotku ili u paušalnom iznosu, podnio GPPFL obrazac za 2018. ili 2019. godinu, odnosno ZPO obrazac za 2020. godinu i izmirio akontacije u 2019. godini. Subvencija se daje za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine, a za koje je podnešen IOPPD obrazac Poreskoj upravi zaključno sa mjesecom za koji se podnosi zahtjev za subvenciju i ako je privredno društvo izmirilo poreske obaveze po osnovu poreza i doprinosa za 2019. godinu. Pravo na dobijanje subvencije na zaradu imaju i privredni subjekti koji u trenutku podnošenja zahtjeva za subvenciju redovno izmiruju 7 reprogramirane poreske obaveze, shodno Zakonu o reprogramu poreskih potraživanja ("Sl. list CG", broj 83/16). Dodatno, privredni subjekt može dobiti subvenciju ako ne smanjuje broj zaposlenih u periodu trajanja mjere, u odnosu na broj zaposlenih evidentiran u mjesecu februaru 2020. godine. Subvencija se ne odnosi na: državne institucije, lokalnu samoupravu i privredna društva u većinskom vlasništvu države ili lokalne samouprave, kao i na privredna društva sa šiframa osnovnih djelatnosti navedenim u Prilogu 3.
Subvencije za novo zapošljavanje Subvencije se daju privrednim subjektima koji: • nijesu smanjili broj zaposlenih u odnosu na februar 2020. godine, • evidentiraju nove zaposlene u periodu od šest mjeseci počev od 1. aprila 2020. godine (a koji nijesu bili evidentirani kao zaposleni kod tog privrednog subjekta u januaru i februaru 2020. godine) i koji su istovremeno bili evidentirani kao nezaposlena lica na Zavodu za zapošljavanje Crne Gore u prethodnom mjesecu u odnosu na mjesec na koji se podnosi zahtjev. Maksimalan broj zaposlenih za koje se može ostvariti subvencija po ovom osnovu jednak je razlici broja zaposlenih u mjesecu za koji se podnosi zahtjev i broja zaposlenih evidentiranih u februaru 2020. godine. Iznos subvencije se određuje u odnosu na vrijednost minimalne zarade utvrđene Odlukom o utvrđivanju minimalne zarade („Sl. list. CG“, broj 33/19), na način da se opredjeljuje iznos poreza i doprinosa srazmjerno ostvarenoj zaradi, u iznosu od 70% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu i 70% neto minimalne zarade. Iznos razlike do pune bruto zarade zaposlenog obezbjeđuje poslodavac. Subvencija za novozaposlene se dobija za period od 6 mjeseci, pod uslovom da se privredni subjekat obaveže da će ove zaposlene evidentirati kao zaposlene najmanje 12 mjeseci nakon isteka predmetne mjere.
Pravo na dobijanje subvencija po ovom osnovu ima privredno društvo koje je izmirilo poreske obaveze po osnovu poreza i doprinosa za 2019. godinu. Pravo na dobijanje subvencije na zaradu imaju i privredni subjekti koji u trenutku podnošenja zahtjeva za subvenciju redovno izmiruju reprogramirane poreske obaveze, shodno Zakonu o reprogramu poreskih potraživanja ("Sl. list CG", broj 83/16). Mjera se ne odnosi na privredna društva koja posluju u oblastima: finansijske djelatnosti i djelatnosti osiguranja, snabdijevanja električnom energijom i gasom, telekomunikacija, snabdijevanja vodom, upravljanja otpadnim vodama, kontrolisanja procesom uklanjanja otpada, državne institucije, lokalnu samoupravu i privredna društva u većinskom vlasništvu države ili lokalne samouprave. Ako poslodavac prekine radni odnos sa jednim ili više zaposlenih za koje je, kroz ovu mjeru, dobio subvenciju, broj zaposlenih u privrednom subjektu ne smije biti manji od broja zaposlenih u prethodnom mjesecu. U suprotnom prestaje davanje subvencije za ukupno smanjeni broj zaposlenih i poslodavac je u obavezi da izvrši povrat sredstava za subvencije zarada za smanjeni broj zaposlenih za taj mjesec. 5. Subvencije za zarade zaposlenih na plaćenom odsustvu Preduzetnik i privredno društvo čiji zaposleni koristi pravo na plaćeno odsustvo sa rada po osnovu čuvanja djeteta mlađeg od 11 godina, može, po zahtjevu, dobiti subvenciju na bruto zaradu za te zaposlene. Iznos subvencije se određuje u odnosu na vrijednost minimalne zarade utvrđene Odlukom o utvrđivanju minimalne zarade („Sl. list. CG“, br. 33/19), na način da se opredjeljuje iznos poreza i doprinosa srazmjerno ostvarenoj zaradi, u iznosu od 70% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu, i 70% neto minimalne zarade za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine. Iznos razlike do pune bruto zarade zaposlenog obezbjeđuje poslodavac. Subvencija se daje za preduzetnika i zarade zaposlenih za koje je 9 preduzetnik, koji plaća poreze i doprinose po stvarnom dohotku ili u paušalnom iznosu, podnio GPPFL obrazac za 2018. ili 2019. godinu, odnosno ZPO obrazac za 2020. godinu i izmirio akontacije u 2019. godini. Subvencija se daje za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine, a za koje je podnešen IOPPD obrazac Poreskoj upravi zaključno sa mjesecom za koji se podnosi zahtjev za subvenciju i ako je privredno društvo izmirilo poreske obaveze po osnovu poreza i doprinosa za 2019. godinu. Pravo na dobijanje subvencije na zaradu imaju i privredni subjekti koji u trenutku podnošenja zahtjeva za subvenciju redovno izmiruju reprogramirane poreske obaveze, shodno Zakonu o reprogramu poreskih potraživanja ("Sl. list CG", broj 83/16). Subvencija se ne odnosi na: državne institucije, lokalne samouprave, privredna društva u većinskom vlasništvu države ili lokalne samouprave.
Subvencija se dobija za period ostvarivanja ovog prava zaposlenog, po dostavljenom zahtjevu poslodavca. 6. Subvencije za zarade zaposlenih u karantinu ili izolaciji Preduzetnik ili privredno društvo čiji zaposleni su naredbama Ministarstva zdravlja, u cilju suzbijanja epidemije stavljeni u karantin ili izolaciju, po zahtjevu će dobiti subvenciju na bruto zaradu za te zaposlene. Iznos subvencije se određuje u odnosu na vrijednost minimalne zarade utvrđene Odlukom o utvrđivanju minimalne zarade („Sl. List CG“, broj 33/19), na način da se opredjeljuje iznos poreza na dohodak fizičkih lica i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje srazmjerno ostvarenoj zaradi, u iznosu od 70% iznosa poreza i doprinosa na minimalnu zaradu, i 70% neto minimalne zarade za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine. Iznos razlike do pune bruto zarade zaposlenog obezbjeđuje poslodavac. Subvencija se daje za zarade preduzetnika i zaposlenih za koje je 10 preduzetnik, koji plaća poreze i doprinose po stvarnom dohotku ili u paušalnom iznosu, podnio GPPFL obrazac za 2018. ili 2019. godinu, odnosno ZPO obrazac za 2020. godinu i izmirio akontacije u 2019. godini. Subvencija se daje za zaposlene u privrednom društvu koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine, a za koje je podnešen IOPPD obrazac Poreskoj upravi zaključno sa mjesecom za koji se podnosi zahtjev za subvenciju i ako je privredno društvo izmirilo poreske obaveze po osnovu poreza i doprinosa za 2019. godinu. Subvencija se ne odnosi na: državne institucije i lokalne samouprave. Pravo na dobijanje subvencije na zaradu imaju i privredni subjekti koji u trenutku podnošenja zahtjeva za subvenciju redovno izmiruju reprogramirane poreske obaveze, shodno Zakonu o reprogramu poreskih potraživanja ("Sl. list CG", broj 83/16). Pravo na subvenciju po ovom osnovu se otvaruje najviše za jedan mjesec, i to: mjesec april (u slučaju da je zaposleni u karantinu ili izolaciji boravio pretežno u martu ili aprilu), odnosno za mjesec maj (u slučaju da je zaposleni u karantinu ili izolaciji boravio pretežno u maju).
11 III) Uputstvo/aplikativni/implementacioni dio Privredna društva i preduzetnici podnose zahtjeve za subvenciju, do 15. u mjesecu za prethodni mjesec, elektronskim putem posredstvom novog elektronskog servisa „Program za dodjelu subvencije“. Ovaj servis će biti realizovan na portalu Poreske uprave Crne Gore (ePrijava), kojeg privredni subjekti redovno koriste za podnošenje poreskih elektronskih dokumenata. Zahtjev se podnosi upotrebom digitalnog sertifikata uz obavezu prethodnog podnošenja IOPPD obrasca, a za preduzetnike unošenjem traženih podataka i podnošenjem GPPFL/ZPO obrasca. Servisna platforma „Program za dodjelu subvencije“ će se sastojati iz dvije funkcionalne cjeline: - Front–end aplikacija putem koje se vrši: autentifikacija podnosioca zahtjeva; izlistavanje zaposlenih koji su evidentirani u mjesecu februaru 2020. godine (na osnovu podataka iz Centralnog registra obveznika i osiguranika – podnešenog IOPPD obrasca); prilaganje neophodne dokumentacije za pojedine mjere podrške; potvrđivanje tačnosti prezentovanih podataka od strane podnosioca zahtjeva i podnošenje zahtjeva za određenu vrstu subvencije. Takođe, u ovom koraku se korisniku odmah pruža informacija o ispunjenosti programom definisanih kriterijuma (zabranjena djelatnost/ugrožena djelatnost/izuzeci definisani programom; izmireni porezi i doprinosi i sl.), odnosno informacija o nepotpunosti ili odbijanju zahtjeva, ako ih isti ne zadovoljava, uz instrukciju za dostavljanje dodatne dokumentacije i podnošenje dopunjenog zahtjeva. - Back-end aplikacija u kojoj se vrši automatska obrada zahtjeva (validnost priložene dokumentacije se provjerava od strane Implementacionog tima, samo za one uslove za koje nije moguća automatska kontrola na Front end-u) generisanje podataka o odobrenim i odbijenim zahtjevima; statistička obrada po različitim, predefinisanim kategorijama; generisanje listi za isplatu subvencija na bazi agregiranih podataka o odobrenim zahtjevima. Detaljni izjveštaj o odobrenim i odbijenim zahtjevima po svim vrstama subvencija u okviru programa generišu se iz aplikacije i odobravaju od strane Ministarstva ekonomije, na osnovu ovlašćenja datog od strane Vlade 12 Crne Gore i dostavljaju Ministarstvu finansija kako bi pristupilo izvršenju predmetnih transfera. Redovna informacija o realizaciji programa se podnosi Vladi Crne Gore. Iznosi za poreze i doprinose uplaćuju se direktno na prelazni račun Poreske uprave, sa računa Trezora, uz dostavu specifikacije Poreskoj upravi. Iznosi subvencije koji se odnosi na neto zarade prenosi se sa računa Trezora na račun banke kod koje zaposleni prima platu, nakon čega banka, po prijemu sistematizovanih listi sa isplatnim datotekama koje sadrže neto iznose i matične brojeve korisnika sredstava, vrši raspodjelu zarada.
ZABRANJENE DJELATNOSTI
Trgovina automobilima i lakim motornim vozilima 4511 Trgovina ostalim motornim vozilima 4519 Trgovina na veliko djelovima i opremom za motorna vozila 4531 Trgovina na malo djelovima i opremom za motorna vozila 4532 Trgovina motociklima, djelovima i priborom, održavanje i popravka motocikala 4540 Trgovina na veliko sirovom, nedovršenom i dovršenom kožom 4624 Trgovina na veliko tekstilom 4641 Trgovina na veliko odjećom i obućom 4642 Trgovina na veliko električnim aparatima za domacinstvo 4643 Trgovina na veliko porculanom, staklenom robom i sredstvima za cišcenje 4644 Trgovina na veliko nameštajem, tepisima i opremom za osvetljenje 4647 Trgovina na veliko satovima i nakitom 4648 Trgovina na veliko ostalim proizvodima za domacinstvo 4649 Trgovina na veliko kompjuterima, kompjuterskom opremom i softverima 4651 Trgovina na veliko elektronskim i telekomunikacionim delovima i opremom 4652 Trgovina na veliko kancelarijskim nameštajem 4665 Trgovina na veliko ostalim kancelarijskim mašinama i opremom 4666 Ostala trgovina na malo u nespecijalizovanim prodavnicama 4719 Trgovina na malo proizvodima od duvana u specijalizovanim prodavnicama 4726 Trgovina na malo kompjuterima, perifernim jedinicama i softverom u specijalizovanim prodavnicama 4741 Trgovina na malo telekomunikacionom opremom u specijalizovanim prodavnicama 4742 Trgovina na malo audio i video opremom u specijalizovanim prodavnicama 4743 Trgovina na malo tekstilom u specijalizovanim prodavnicama 4751 Trgovina na malo tepisima, zidnim i podnim oblogama u specijalizovanim prodavnicama 4753 Trgovina na malo elektricnim aparatima za domacinstvo u specijalizovanim prodavnicama 4754 Trgovina na malo namještajem, opremom za osvetljenje i ostalim predmetima za domacinstvo u specijalizovanim prodavnicama 4759 Trgovina na malo knjigama u specijalizovanim prodavnicama 4761 Trgovina na malo muzickim i video zapisima u specijalizovanim prodavnicama 4763 Trgovina na malo sportskom opremom u specijalizovanim prodavnicama 4764 Trgovina na malo igrama i igrackama u specijalizovanim prodavnicama 4765 Trgovina na malo odjećom u specijalizovanim prodavnicama 4771 Trgovina na malo obucom i predmetima od kože u specijalizovanim prodavnicama 4772 Trgovina na malo kozmetickim i toaletnim proizvodima u specijalizovanim prodavnicama 4775 Trgovina na malo satovima i nakitom u specijalizovanim prodavnicama 4777 Ostala trgovina na malo novim proizvodima u specijalizovanim prodavnicama 4778 Trgovina na malo polovnom robom u prodavnicama 4779 Trgovina na malo tekstilom, odjecom i obucom na tezgama i pijacama 4782 Trgovina na malo ostalom robom na tezgama i pijacama 4789 Ostala trgovina na malo izvan prodavnica, tezgi i pijaca 4799 Željeznicki prevoz putnika, međumjesni 4910 Gradski i prigradski kopneni prevoz putnika 4931 Taksi prevoz 4932 Ostali prevoz putnika u kopnenom saobracaju 4939 14 Pomorski i priobalni prevoz putnika 5010 Prevoz putnika unutrašnjim plovnim putevima 5030 Vazdušni prevoz putnika 5110 Barovi 5540 Ostali smještaj 5590 Djelatnosti restorana i pokretnih ugostiteljskih objekta 5610 Ostale usluge pripremanja i posluživanja hrane 5629 Usluge pripremanja i posluživanja pića 5630 Djelatnost prikazivanja filmova 5914 Organizovanje sastanaka i sajmova 8230 Predškolsko obrazovanje 8510 Djelatnost škola za vozace 8553 Ostalo obrazovanje 8559 Pomocne obrazovne djelatnosti 8560 Stomatološka praksa 8623 Djelatnost dnevne brige o djeci 8891 Izvođačka umjetnost 9001 Pomocne djelatnosti u okviru izvodacke umjetnosti 9002 Umjetnicko stvaralaštvo 9003 Rad umjetnickih ustanova 9004 Djelatnosti biblioteka i arhiva 9101 Djelatnost muzeja 9102 Djelatnost botanickih i zooloških vrtova i nacionalnih parkova 9104 Kockanje i klađenje 9200 Djelatnost sportskih objekata 9311 Djelatnost sportskih klubova 9312 Djelatnost fitnes klubova 9313 Ostale sportske djelatnosti 9319 Djelatnost zabavnih i tematskih parkova 9321 Ostale zabavne i rekreativne djelatnosti 9329 Djelatnost frizerskih i kozmetickih salona 9602 Djelatnost njege i održavanja tijela 9604 Trg. na malo nameštajem 52440 15
TURIZAM
Hoteli i slican smještaj 5510 Odmarališta i slicni objekti za kraci boravak 5520 Djelatnost kampova, auto-kampova i kampova za turističke prikolice 5530 Djelatnost putnickih agencija 7911 Djelatnost tur-operatora 7912 Ostale usluge rezervacije i djelatnosti povezane s njima 7990 Hoteli i moteli, s restoranom 55110 16
DJELATNOSTI KOJE SU IZUZETE IZ PROGRAMA
Gajenje žita (osim pirinca), leguminoza i uljarica 111 Gajenje pirinca 112 Gajenje povrca, bostana, korenastih i krtolastih biljaka 113 Gajenje šecerne trske 114 Gajenje duvana 115 Gajenje biljaka za proizvodnju vlakana 116 Gajenje ostalih jednogodišnjih i dvogodišnjih biljaka 119 Gajenje grožda 121 Gajenje tropskog i suptropskog voca 122 Gajenje agruma 123 Gajenje jabucastog i košticavog voca 124 Gajenje ostalog drvenastog, žbunastog i jezgrastog voca 125 Gajenje uljnih plodova 126 Gajenje biljaka za pripremanje napitaka 127 Gajenje zacinskog, aromaticnog i ljekovitog bilja 128 Gajenje ostalih višegodišnjih biljaka 129 Gajenje sadnog materijala 130 Uzgoj muznih krava 141 Uzgoj i drugih goveda i bivola 142 Uzgoj konja i drugih kopitara 143 Uzgoj kamila i lama 144 Uzgoj ovaca i koza 145 Uzgoj svinja 146 Uzgoj živine 147 Uzgoj ostalih životinja 149 Mješovita poljoprivredna proizvodnja 150 Uslužne djelatnosti za gajenje usjeva i zasada 161 Pomoćne djelatnosti za uzgoj životinja 162 Aktivnosti posle žetve 163 Dorada sjemena 164 Lov, traperstvo i odgovarajuce uslužne djelatnosti 170 Gajenje šuma i ostale šumarske djelatnosti 210 Sjeca drveca 220 Sakupljanje šumskih plodova, osim drveta 230 Uslužne djelatnosti u vezi sa šumarstvom 240 Morski ribolov 311 Slatkovodni ribolov 312 Morske akvakulture 321 Slatkovodne akvakulture 322 Vađenje kamenog uglja 510 Vadjenje mrkog uglja i lignita 520 Vadjenje sirove nafte 610 Vadjenje prirodnog gasa 620 Vadjenje ruda gvožda 710 Vadjenje ruda uranijuma i torijuma 721 Vadjenje ostalih ruda obojenih metala 729 Vadjenje gradevinskog i ukrasnog kamena, krecnjaka, sirovog gipsa, krede i škriljca 811 17 Vadjenje šljunka, peska, gline i kaolina 812 Vadjenje minerala za proizvodnju mineralnih dubriva i hemikalija 891 Vadjenje treseta 892 Vadjenje soli 893 Ostalo vadenje ruda i kamena 899 Uslužne djelatnosti u vezi s vađenjem nafte i prirodnog gasa 910 Uslužne djelatnosti u vezi s vađenjem ostalih ruda i kamena 990 Proizvodnja električne energije 3511 Prenos električne energije 3512 Distribucija električne energije 3513 Trgovina elektricnom energijom 3514 Proizvodnja gasa 3521 Distribucija gasovitih goriva gasovodom 3522 Trgovina gasovitim gorivima preko gasovodne mreže 3523 Snabdijevanje parom i klimatizacija 3530 Skupljanje, precišcavanje i distribucija vode 3600 Uklanjanje otpadnih voda 3700 Skupljanje bezopasnog otpada 3811 Skupljanje opasnog otpada 3812 Obrada i odstranjivanje bezopasnog otpada 3821 Obrada i odstranjivanje opasnog otpada 3822 Demontaža olupina 3831 Recikliranje sortiranog otpada 3832 Čišcenje životne sredine i druge aktivnosti u vezi sa upravljanjem otpadom 3900 Razrada gradevinskih projekata 4110 Izgradnja stambenih i nestambenih zgrada 4120 Izgradnja puteva i autoputeva 4211 Izgradnja željezničkih pruga i podzemnih željeznica 4212 Izgradnja mostova i tunela 4213 Izgradnja cjevovoda 4221 Izgradnja električnih i telekomunikacionih vodova 4222 Izgradnja hidroobjekata 4291 Izgradnja ostalih građevina, na drugom mestu nepomenutih 4299 Rušenje objekata 4311 Pripremna gradilišta 4312 Trgovina na veliko vocem i povrcem 4631 Trgovina na veliko mesom i proizvodima od mesa 4632 Trgovina na veliko mlijecnim proizvodima, jajima i jestivim uljima i mastima 4633 Trgovina na veliko pićima 4634 Trgovina na veliko duvanskim proizvodima 4635 Trgovina na veliko šecerom,čokoladom i slatkišima 4636 Trgovina na veliko kafom, čajevima, kakaoom i začinima 4637 Trgovina na veliko ostalom hranom, uključujuci ribe, ljuskare i mekušce 4638 Nespecijalizovana trgovina na veliko hranom, pićima i duvanom 4639 Trgovina na veliko farmaceutskim proizvodima 4646 Trgovina na veliko poljoprivrednim mašinama, opremom i priborom 4661 Trgovina na veliko rudarskim i gradevinskim mašinama 4663 Trgovina na veliko mašinama za tekstilnu industriju i mašinama za šivenje i pletenj 4664 Trgovina na veliko čvrstim, tečnim i gasovitim gorivima i sličnim proizvodima 4671 Trgovina na veliko metalima i metalnim rudama 4672 Trgovina na veliko drvetom, gradevinskim materijalom i sanitarnom opremom 4673 Trgovina na veliko hemijskim proizvodima 4675 18 Trgovina na malo u nespecijalizovanim prodavnicama, pretežno hranom, pićem i duvanom 4711 Trgovina na malo voćem i povrcem u specijalizovanim prodavnicama 4721 Trgovina na malo mesom i proizvodima od mesa u specijalizovanim prodavnicama 4722 Trgovina na malo ribom, ljuskarima i mjekušcima u specijalizovanim prodavnicam 4723 Trgovina na malo hlebom, testeninama, kolacima i slatkišima u specijalizovanim prodavnicama 4724 Trgovina na malo pićima u specijalizovanim prodavnicama 4725 Ostala trgovina na malo hranom u specijalizovanim prodavnicama 4729 Trgovina na malo farmaceutskim proizvodima u specijalizovanim prodavnicama – apotekama 4773 Trgovina na malo medicinskim i ortopedskim pomagalima u specijalizovanim prodavnicama 4774 Trgovina na malo hranom, pićima i duvanskim proizvodima na tezgama i pijacama 4781 Trgovina na malo posredstvom pošte ili preko interneta 4791 Željeznicki prevoz tereta 4920 Drumski prevoz tereta 4941 Cijevovodni transport 4950 Pomorski i priobalni prevoz tereta 5020 Prevoz tereta unutrašnjim plovnim putevima 5040 Vazdušni prevoz tereta 5121 Vasionski saobracaj 5122 Poštanske aktivnosti 5310 Ostale poštanske i kurirske aktivnosti 5320 Kablovske telekomunikacije 6110 Bežične telekomunikacije 6120 Satelitska telekomunikacija 6130 Ostale telekomunikacione djelatnosti 6190 Centralna banka 6411 Ostalo monetarno posredovanje 6419 Djelatnost holding kompanija 6420 Povjerenicki fondovi (trastovi), investicioni fondovi i slicni finansijski entiteti 6430 Finansijski lizing 6491 Ostale usluge kreditiranja 6492 Ostale nepomenute finansijske usluge, osim osiguranja i penzijskih fondova 6499 Životno osiguranje 6511 Neživotno osiguranje 6512 Reosiguranje 6520 Penzijski fondovi 6530 Finansijske i robne berze 6611 Brokerski poslovi s hartijama od vrednosti i berzanskom robom 6612 Ostale pomocne djelatnosti u pružanju finansijskih usluga, osim osiguranja i penzijskih fondova 6619 Obrada odštetnih zahtjeva i procjenjivanje rizika i šteta 6621 Djelatnost zastupnika i posrednika u osiguranju 6622 Ostale pomocne djelatnosti u osiguranju i penzijskim fondovima 6629 Upravljanje fondovima 6630 Upravljanje ekonomskim subjektom 7010 Veterinarska djelatnost 7500 Usluge održavanja objekata 8110 Djelatnost pozivnih centara 8220 Djelatnost državnih organa 8411 Uredivanje djelatnosti subjekata koji pružaju zdravstvenu zaštitu, usluge u obrazovanju i kulturi i druge društvene usluge, osimobave 8412 Uredenje poslovanja i doprinos uspješnijem poslovanju u oblasti ekonomije 8413 Spoljni poslovi 8421 Poslovi odbrane 8422 19 Sudske i pravosudne djelatnosti 8423 Obezbjedivanje javnog reda i bezbjednosti 8424 Djelatnost vatrogasnih jedinica 8425 Obavezno socijalno osiguranje 8430 Osnovno obrazovanje 8520 Srednje opšte obrazovanje 8531 Srednje strucno i tehnicko obrazovanje 8532 Visoko obrazovanje 8542 Sportsko i rekreativno obrazovanje 8551 Umjetnicko obrazovanje 8552 Djelatnost bolnica 8610 Opšta medicinska praksa 8621 Specijalisticka medicinska praksa 8622 Ostala zdravstvena zaštita 8690 Djelatnosti smeštajnih ustanova s medicinskom njegom 8710 Socijalno staranje u smeštajnim ustanovama za lica s teškoćama u razvoju, duševno obolele osobe i 8720 Rad ustanova za stara lica i lica s posebnim potrebama 8730 Ostali oblici socijalne zaštite sa smještajem 8790 Socijalna zaštita bez smještaja za stara lica i lica s posebnim potrebama 8810 Ostala socijalna zaštita bez smještaja, na drugom mjestu nepomenuta 8899 Održavanje istorijskih lokacija, zgrada i slicnih turistickih spomenika 9103 Djelatnosti poslovnih udruženja i udruženja poslodavaca 9411 Djelatnosti strukovnih udruženja 9412 Djelatnost sindikata 9420 Djelatnost vjerskih organizacija 9491 Djelatnost politickih organizacija 9492 Djelatnost ostalih organizacija na bazi učlanjenja 9499 Djelatnost domacinstava koja proizvode robu za sopstvene potrebe 9810 Djelatnost domacinstava koja obezbjeđuju usluge za sopstvene potrebe 9820 Djelatnost eksteritorijalnih organizacija i tijela 9900 Bankarske organizacije 65121 Delatnost ost. org. na bazi učlanjenja 91330.