Društvo

Roditelji Jovana Grujičića, Nataša i Budimir Grujičić, uz podršku nevladinih organizacija Akcija za ljudska prava (HRA) i Juventas, podnijeli su pritužbu Komisiji za etička pitanja i deontologiju Ljekarske komore Crne Gore na postupanje ljekara i uprave Specijalne psihijatrijske bolnice u Kotoru (SPB) u odnosu na njihovog sina Jovana, navodi se, pored ostalog, u saopštenju organizacije Akcija za ljudska prava (HRA) koje nam je proslijeđeno.

Ovim povodom smo kontaktirali direktora Specijalne bolnice za psihijatriju u Dobroti Petra Abramovića koji nije želio da komentariše situaciju.

Kako se kaže u saopštenju koje nam je proslijeđeno, Jovan Grujičić je bio pacijent Specijalne bolnice za psihijatriju u Dobroti, kada su ga, navode iz Akcije za ljudska prava 26. maja policajci CB Podgorica odveli na ispitivanje. “ Zatim su ga, kako se osnovano sumnja, izložili i mučenju. U međuvremenu je Unutrašnja kontrola rada policije Ministarstva unutrašnjih poslova sprovela istragu u tom predmetu i proslijedila predmet na dalje postupanje Osnovnom državnom tužilaštvu u Podgorici.

Prema dokumentaciji koja je dostavljena Komisiji, CB Podgorica se dopisom od 25. maja 2020. obratio psihijatrijskoj bolnici kako bi odobrili preuzimanje Jovana Grujičića od strane službenika CB „radi prikupljanja prikupljanja obavještenja u prostorijama CB Podgorica u svojstvu građanina na okolnosti više krivičnih djela“. U trenutku kada je ovaj dopis stigao bolnici, Jovan se nalazio na odjeljenju za odvikavanje od psihoaktivnih supstanci, u nadležnosti načelnice odjeljenja dr Sandre Vlahović. Narednog dana, Jovan je odveden iz bolnice, i od tog dana se nalazi lišen slobode, u pritvoru UIKS-a.

Roditelji Jovana Grujičića tvrde da je njihovom sinu u bolnici uskraćena redovna terapija u večernjim satima 25. maja, kao i u jutarnjim 26. maja prije nego je odveden iz bolnice, a da pri tom ni njemu ni majci nije data tačna informacija zašto je to učinjeno. Roditelji tvrde da je Jovan zapravo obmanut, i da mu je rečeno da će 26. maja biti podvrgnut “nekim testovima”. Nataša Grujičić tvrdi da joj je dr Vlahović, koja je liječila Jovana, saopštila da je dobila naređenje i bila prinuđena da Jovanu uskrati terapiju, iako nije bila saglasna sa takvim postupanjem.

Jovan je predat policiji iz bolnice bez prethodne najave, bez primljene terapije i bez terapije koju je trebalo da nastavi da uzima nakon otpuštanja. Sumnjamo da je cilj uskraćivanja terapije i bio da se Grujičić dovede u anksiozno stanje, u kome će biti podložniji pritiscima i ucjenama, i u takvom stanju pristati na davanje lažnog iskaza. Bolnica je tek tri dana pošto je Jovan odveden 29. maja, izdala otpusnu listu u kojoj je naznačeno da se on „administrativnim putem“ otpušta iz ustanove. Uz to, u spisima sudskog predmeta nalazi se i pismo ljekara od 27. maja, koje potpisuju dr Vlahović i dr Đedović, a u kojem, retroaktivno, daju izjavu da su saglasni da se Jovan Grujičić ispita od strane državnog tužioca, jer smatraju da je za to sposoban. Međutim, Jovan Grujičić je već bio ispitan dan ranije, i kako tvrdi, brutalno mučen da bi uveče dao samooptužujući iskaz državnoj tužiteljki.

Smatramo da je propuštanjem da Jovanu Grujičiću obezbijede propisanu terapiju, da ga ne obavijeste o razlozima za uskraćivanje terapije kao i da ga otpuste na policijsko ispitivanje izvan bolnice bez dokazane potrebe, medicinsko osoblje SPB postupilo na štetu pacijenta, urušilo neophodno povjerenje u odnosu ljekar-pacijent i dovelo se u poziciju saučesnika u policijskom zlostavljanju pacijenta, čime je prekršeno više članova Kodeksa medicinske etike i deontologije (Kodeks) (članovi 6, 8, 9, 12, 14, 16, 17).

 Propuštanjem da daju obaveznu terapiju Jovanu Grujičiću, ljekari su direktno prekršili i Zakon o zaštiti i ostvarivanju prava mentalno oboljelih lica (član 4, 5, 12, 14). Osim toga, navedenim postupanjem ljekara prekršen je i Zakonik o krivičnom postupku (član 154.5). Opisano postupanje ljekara psihijatrijske bolnice kosi se i sa međunarodnim standardima, odnosono načelima Rezolucije UN 46/119, Istanbulskim protokolom, deklaracijama Svjetskog medicinskog udruženja itd. Zbog svega navedenog, od Komisije za etička pitanja i deontologiju Ljekarske komore Crne Gore očekujemo da razmotre predmetnu pritužbu i donesu mišljenje u ovom slučaju koje će biti proslijeđeno tužiocu Komore radi vođenja daljeg postupka pred Sudom Komore.

Pacijent Jovan Grujičić i njegova porodica su već izgubili povjerenje u zdravstveni sistem i liječenje u Specijalnoj psihijatrijskoj bolnici u Dobroti. U cilju sprječavanja da i drugi pacijenti dođu u sličnu situaciju, zahtijevamo da se sprovede postupak i ispita etičnost postupanja ljekara ove Bolnice” – navodi se u saopštenju Akcije za ljudska prava proslijeđenom Radio Kotoru.