Društvo

Svjetski dan hepatitisa pod sloganom "Čekanje nije opcija" obilježava se sjutra (28. jula).

Kako je za Radio Kotor najavila glavna sestra Doma zdravlja Kotor, Biljana Ostojić, tim povodom naši sugađani sjutra od 8 do 14 sati, u savjetovalistu za HIV, imaju mogućnost besplatnog testiranja i savjetovanje.

U nastavku prenosimo saopštenje Instituta za javno zdravlje Crne Gore, koje je proslijeđeno našoj redakciji iz Doma zdravlja Kotor.

Svjetski dan hepatitisa obilježava se 28. jula na dan rođenja dr Baruha Blumberga koji je 1967. godine otkrio virus hepatitisa B, a dvije godine kasnije razvio i prvu vakcinu protiv hepatitisa B. Za svoja dostignuća, nagrađen je Nobelovom nagradom 1976. godine.

Svjetski dan hepatitisa se obilježava sa ciljem podizanja svijesti o virusnim hepatitisima i značaju prevencije, testiranja i liječenja ovih infekcija. Predstavlja priliku da se javnost edukuje i upozna sa naporima koji se širom svijeta ulažu u sprječavanju, kontroli i eliminaciji virusnih hepatitisa, kao i mjerama koje svaki pojedinac može preduzimati kako bi spriječio obolijevanje. Ove godine slogan kampanje je "ČEKANJE NIJE OPCIJA", što je u skladu sa ključnim porukama SZO Virusni hepatitisi predstavljaju grupu zaraznih bolesti poznatih kao hepatitis A, hepatitis B, hepatitis C, hepatitis D i hepatitis E. Ove infekcije pogađaju milione ljudi širom svijeta, izazivaju, u zavisnosti od uzročnika, akutne (kratkoročne) i hronične (dugotrajne) bolesti jetre. Virusi hepatitisa B (HBV) i hepatitisa C (HCV) izazivaju hronični hepatitis koji traje nekoliko decenija i predstavljaju značajan javnozdravstveni problem u svijetu.

Glavni su uzročnici akutnog i hroničnog oboljenja jetre (ciroze jetre i hepatocelularnog karcinoma) i procjenjuje se da godišnje usljed ovih oboljenja umre 1,1 miliona ljudi. Procjenjuje se da u svijetu 296 miliona ljudi živi sa hroničnom HBV infekcijom i 58 miliona ljudi sa hroničnom HCV infekcijom. Smatra se da oko 10% osoba koje žive sa hepatitisom B zna svoj status, od kojih se 22% liječi. Procjenjuje se da 15,2 miliona osoba sa hroničnim hepatitisom C zna svoj status, od kojih se liječi oko 9,4 miliona. HBV i HCV se prenose nezaštićenim seksualnim odnosom sa inficiranom osobom, putem krvi (dijeljenjem zaraženih igala i špriceva i druge opreme za injektiranje, korišćenjem kontaminiranog pribora za tetoviranje i pirsing, kontaktom sa krvlju ili otvorenim ranama inficirane osobe, ubodom kontaminiranom iglom ili povredama oštrim predmetima, dijeljenjem brijača ili četkice za zube sa inficiranom osobom) i sa inficirane majke na dijete tokom porođaja. Okosnica prevencije hepatitisa B je vakcinacija.

Kod nas se sprovodi rutinska vakcinacija odojčadi i vakcinacija po epidemiološkim indikacijama (određenih kategorija koje su u povećanom riziku, kao što su osobe na hemodijalizi, kućni i seksualni kontakti osoba s hroničnom HBV infekcijom, zdravstveni radnici, itd). Opšte mjere prevencije, kako za hepatitis B, tako i za hepatitis C, podrazumijevaju primjenu strategija o sigurnosti krvi, uključujući provjeru svih komponenti krvi koji se koriste za transfuziju, pravilno odlaganje medicinskog otpada, prevenciju prenosa prilikom injektranja droga, tzv. programi smanjenja štete, sigurnije seksualne prakse i ponašanja. Jedini način da se utvrdi da li osoba ima HBV ili HCV infekciju je testiranje.

Osim obaveznog testiranja koje se sprovodi kod dobrovoljnih davalaca krvi, tkiva i organa, testiranje na hepatitis B i hepatitis C se preporučuje kod osoba sa simptomima i kliničkim znacima hroničnog hepatitisa, kao i osobama koje su više pogođene hepatitisom B i C, osobama koje pripadaju populacijama u kojima je registrovana viša prevalencija hepatitis B i C infekcije ili su, usljed rizičnog ponašanja, više izložene ovoj infekciji. Veoma je važno otkriti svoj hepatitis status što ranije, jer rano započinjanje liječenja može poboljšati kvalitet života i produžiti očekivano trajanje života kod hepatitisa B, a kod infekcije hepatitisom C može dovesti i do izliječenja. Takođe, liječenje smanjuje mogućnost prenosa infekcija na neinficirane osobe.

Testiranje i savjetovanje brzim testovima biće obavljeno 28.jula. u :

Institut za javno zdravlje od 8-17h

Drop in centar NVO Juventas od 17 do 21h

Savjetovaliste za HIV Dom zdravlja Herceg Novi od 9-15h

Savjetovaliste za HIV Dom zdravlja Bar od 11-14h

 Savjetovaliste za HIV Dom zdravlja Nikšić od 15-19h

Savjetovaliste za HIV Dom zdravlja Bijelo Polje od 8-12h

Savjetovaliste za HIV Dom zdravlja Berane od 7-15h

Savjetovaliste za HIV Dom zdravlja Kotor od 8-14h

Tekst. Tamara Vuković

Foto: Arhiva Radio Kotora