Društvo

U Crnoj Gori do sada su registrovane 354 vrste ptica, taj broj se stalno mijenja i povećava, a Zakonom o zaštiti prirode, odnosno Listom zaštićenih biljnih i životinjskih vrsta, oko 300 je zaštićenih. To je gostujući u emisji ”Svijet nauke“ kazala projektna koordinatorka i stručna saradnica za edukaciju Centra za zaštitu i proučavanje ptica Crne Gore, Nevena Petković.

,,Među zaštićenim su razne vrste čaplji, detlića, sova, crna i bijela roda, pelikan koji je globalno ugrožena vrsta, šljuke, čigre, grmuše i druge. Centar za zaštitu i proučavanje ptica kao što i ime kaže, najviše se bavi pticama odnosno ornitofaunom u Crnoj Gori, ali osim ptica generalno se bavimo zaštitom prirode, važnih staništa kako za ptice tako i za druge biodiverzitetske grupe, a imamo i sektor za krupne zvijeri”, pojašnjava Petković.

Kada su u pitanju izumrle vrste, kako navodi, to su uglavnom ptice iz grupe lešinara.

,,Razne vrste lešinara već duži vremenski period nisu prisutne u Crnoj Gori, poput bijeloglavog supa, iz prostog razloga što nemaju dovoljno hrane. Oni se hrane kao što im ime kaže lešinama, a zbog smanjenja stočarstva kao tradicionalnog zanimanja, nemaju dovoljnu količinu hrane. Takođe, jedan od razloga je i krivolov, pa njihov opstanak veoma težak. Mi upravo pokušavamo da oformimo jedno hranilišta za lešinare i nadamo se da će to hranište poput onog na Uvcu u Srbiji, vrati lešinare u Crnu Goru. Takođe, crvenokljuna galica se smatrala isčezlom na teritoriji Crne Gore od osamdesetih godina kada je posljednji put uočena na Prokletijama, međutim, u avgustu ove godine smo dobili informaciju da su dvije jedinke viđena na Komovima ”, kaže Petković.

Na području Kotora žutokljunu galicu, vrstu koja podsjeća na vranu sa jako izraženim žutim kljunom, možemo vidjeti u velikim jatima. One se, kako dodaje, ovdje rado hrane različitim vrstama voća i dolaze sa sjevera, kada se tamo smanji temperatura vazduha.

,,Klimatske promjene imaju utjecaj na biodiverzitet. Veoma veliki uticaj imaju na reprodukciju ptica. Sa promjenom temperature njihova učestalost polaganja jaja je drugačija i veliki problem se javljaju kod većih ptica koje polažu manji broj jaja, a manje ptice- pjevačice, su u nekoj boljoj poziciji. Promjena u temperature vazduha, odnosno povećanje temperature utiče i na izvor hrane i ptice moraju tome da se prilagode. Pomjeren je i njihov odlazak na migraciju, prošla zima je bila veoma topla, kao što je i ova sada, tako da neke ptice koje su odavno trebale biti negdje u Africi su i dalje prisutne kod nas”, dodaje Petković.

U Crnoj Gori postoji 10 vrsta sova kao što su: velika ušara, mala ušara, ćuk, gaćasta kukumavka, patuljasta sova, a Centar za zaštitu i proučavanje ptica Crne Gore, svake godine u februaru organizuje i Noć sova (Bubo night).

,,Tada se družimo sa članovima i razgovaramo o sovama Crne Gore, naročito o velikoj ušari,  zajedno se pozicioniramo na prethodno određene tačke i u sumrak osluškujemo da li ćemo se sova oglasiti. Naša organizacija broji oko 200 članova i ovom prilikom pozivam sve zainteresovane građane i građanke koji se za koji vole za prirodu i žele da nauče nešto više o pticama, da posjete naš sajt i informišu se o učlanjenju. Uz članstvo dobiju različite izlete, predavanja, kao i naš časopis “Crvendać” koji izlazi dva puta godišnje, a koji je za sada jedini časopis o biodiverzitetu u Crnoj Gori”- zaključila je Petković.

Opširnije na linku emisije "Svijet nauke".

Tekst: Tamara Vuković

Foto: Radio Kotor