Društvo

Povodom Njegoševog dana, državnog praznika kulture, danas je u JU Pomorskom muzeju Crne Gore održano stručno predavanje „Petrovići i Boka“.

U ime Pomorskog muzeja prisutne je pozdravio istoričar umjetnosti Miljan Živković.

Kustos Istorijskog muzeja, Vukadin Nišević, odnoseći se na ovu temu, ističe da je moguće govoriti u više pravaca, o ličnim vezama, ekonomsko socijalnom odnosu i politici područja Boke i Crne Gore, međutim, da se on odlučio dati  prikaz na koji način su vladari dinastije Petrović Njegoš gledali na Boku, odnosno kakvo je ona mjesto zauzimala u njihovim političkim koncepcijama izgradnje crnogorske države.

“Zapitao sam se da li postoji neka dublja povezanost koja uslovljava ovu političku. Tu sam se oslonio na jednog francuskog istoričara -Fernana Brodela, koji je pokrenuo jednu novu temu u istoriji, u metodološkom smislu, i kazao da  događajna istorija, bitke i ratovi….da je sve to varljivo površinski, ne otkriva suštinu promjena u ljudskom društvu, cjelokupnom postojanju civilizacija i ljudskih tvorevina. Okrenuo se  tzv. istoriji dugog trajanja, procesima koji traju milenijumima i vjekovima”, kazao je Nišević objasnivši da u pomenutoj teoriji na prvom mjestu jeste odnos čovjeka prema prirodi i tome koliko geografija i priroda određenog mjesta uslovljavaju i utiču na njegovo kretanje i povezanost društva.

Kako navodi iznad ove “istorije dugog trajanja” bila bi istorija “srednjeg” koja obuhvata sociajalno ekonomske veze na osnovu kojih se mogu naći određene tendencije, pravilnosti , a one nam konačno otkrivaju kako politička dešavanja nisu ništa drugo nego isključivo uslovljena istorijom dugog ili srednjeg trajanja.

“Sve to možemo preslikati na ovaj prostor Boke i Crne Gore”, kazao je Nišević dodavši da je to važno naglasiti jer “nakon ideje o političkom jedinstvu, koju će iznijeti neki vladari iz dinastije Petrović Njegoš, već postoji jedna čvrsta geografska, socijalna i ekonomska povezanost između ova dva prostora i prirodno da će neki vladar koji gradi državu u zaleđu Boke u nekoj svojoj viziji imati Boku kao legitiman cilj svog političkog širenja”.

Stručnim predavanjem se osvrnuo na vladavinu vladika: Danila Petrović Njegoša ( 1696. -1735.), Save Petrović Njegoša ( 1735. -1782.), Vasilija Petrović Njegoša ( 1750 -1766), Petra I Petrović Njegoša ( 1782 -1830), Petra II Petrović Njegoša(1830 – 1851). knjaza Danila I Petrović Njegoša (1851 -1860), knjaza, a zatim i kralja Nikole I Petrović Njegoša ( 1860 -1921), njihovoj vjekovnoj ideji o ujedinjenju Boke i Crne Gore, ali i konkretnim djelovanjima u tom pravcu.   

“Mislim da je značajno isteći ovu koncepciju u misli vladara iz dinastije Petrović Njegoš, tim više što često čujete da je tek 1943. godina kada je Boka ušla u sastav Crne Gore. To je jedan proces koji je trajao dugo godina. Povezanost je mnogo dublja od političke ideje da se samo zaokruži teritorija, ona počiva na privrednim i ekonomskim zajedničkim interesima, na povezanosti stanovništva. Na kraju, danas imamo jednu tvorevinu koja je konačno objedinila te dvije oblasti”, zaključio je Nišević.

Predavanje je organizovano u saradnji sa Narodnim muzejem Crne Gore.

Tekst: Nataša Jotić

Foto: Radio Kotor/ N. J.