Društvo

Javna tribina o Elaboratu procjene uticaja na životnu sredinu za izgradnju hotela „Orahovac”, na katastarskoj parceli 446/1 KO Orahovac 1, opština Kotor održana je danas u Multimedijalnoj sali JU Kulturnog centra „Nikola Đurković“ Kotor.

Tribinu su vodili obrađivači elaborata Aleksandar Duborija i Aleksandra Milković, te predstavnici Agencije za zaštitu životne sredine Milan Vlahović i Maja Peković, a prisustvovali su: predsjednica Skupštine Opštine Kotor Maja Mršulja, predstavnici mjesnih zajednica, institucija i brojni građani, među kojima i nosilac projekta Slaven Milić.

Prema riječima obrađivača Duborije, analizom je utvrđeno da se izgradnjom i funkcionisanjem hotela ne očekuju značajni uticaji na kvalitet vazduha i vode. Lokacija se nalazi u široj zoni zaštite izvorišta Cicanova kuća i Ercegovina, a planirani su sistemi za tretman sanitarnih i atmosferskih voda, koje bi se nakon prečišćavanja, ispuštale u more.

Elaboratom se konstatuje da će buka tokom izvođenja radova privremeno negativno uticati na životnu sredinu, te naglašava potrebu pravilnog postupanja s otpadom i minimalizovanja uticaja na biodiverzitet i pejzaž.

“Međutim, tokom organizacije gradilišta, investitor, odnosno izvođač, moraju voditi računa da se ovi uticaji svedu na najminu moguću mjeru. Projektna lokacija se nalazi u okviru prirodnog i kulturno-istorijskog područja Kotora, koje je kao prirodno i kulturno dobro upisano na listu svjetske baštine UNESCO-a. Za ovaj projekat je urađena procjena uticaja na baštinu i mi smo u okviru ovog dokumenta koristili podatke iz te studije”, kazao je Duborija.

Član Savjeta MZ Orahovac Đorđije Radanović kritikovao je što mještani nijesu bili obaviješteni o izradi plana i projekta od strane nadležnih organa, te izrazio zabrinutost zbog mogućeg uticaja na vodu sa orahovačkog izvorišta, koja snabdijeva oko 6.000 domaćinstava u Kotoru.

“Ovo govorim, vezano za podzemne vode i sjutra vodosnadbijavanje, kako naše MZ, tako i čitavog grada. Takođe, Elaborat ne sadrži rezultate vodoistraženih radova, niti hidrogeološku analizu mikrolokacije, iako se projekat nalazi u trećoj zoni sanitarne zaštite vodoizvorišta, gdje je potrebno dokazati da planirana gradnja ne može uticati na vodoizvorište. Nema procjene stabilnosti terena, erozije i rizika od ispiranja materijala. Obrađivač navodi da su u Elaboratu korišteni podaci za najbliže područje zbog nedostatka same lokacije. Samim tim, procedura nije zasnovana na relevantnim podacima. Mi smo za to da dobijemo najpreciznije informacije, kako bismo imali osnovne, elementarne uslove za normalan život, a to je voda”, upozorio je Radanović.

Predsjednik MZ Dobrota 1, Vedran Milošević, ukazao je na rastući problem saliniteta pitke vode tokom turističke sezone, ističući potrebu za detaljnijim monitoringom uticaja projekata na vodne resurse.

Obrađivač Elaborata je kazao da će sve odgovore zainteresovani dobiti pismeno, te objasnio da su za orahovačka vodoizvorišta relevantna dva dokumenta, jedan izrađen 2006. i drugi iz 2009. godine, a koja koji definišu zonu sanitarne zaštite.

“Voda je izvor života i u našem slučaju to je sistem. Sistem sudova koji se preliva iz jednog u drugi. Problem je da su dva dokumenta o kojima pričate, iz 2006. i 2009. godine, bila relevantna u tom periodu. Problem je što, od tog momenta do danas,  izgrađena je i devastirana ogromna teritorija naše opštine i Boke Kotorske, što je uticalo na, kao što je rekao predsjednik MZ Dobrota 1, na čitavu stranu Vrmca gdje smo izgubili ogroman broj izvorišta i gdje su posebno podzemne intervencije, izgradnja garaža, te miniranje, napravili ogromnu štetu. Nju mi sada živimo. I niko nije odgovoran za one stvari što su se tada dešavale”, kazala je Pobrić.

Predstavnik Agencije za zaštitu životne sredine, Milan Vlahović, pojasnio je da je javnost bila obaviještena putem sajta Agencije, sajta Opštine Kotor i objava u dnevnoj štampi.

„Elaborat ima za cilj da, kroz monitoring i kontrolisane mjere, svede negativne efekte projekata na najmanju moguću mjeru“, rekao je on.

Pročitan je i dio primjedbi NVO „Ekološko društvo Boke Kotorske“, koje je ocijenilo da bi bilo kakvi građevinski radovi mogli ugroziti izvore i osjetljiv hidrogeološki sistem područja.

“Izražavamo strogo protivljenje izgradnji i bilo kakvim građevinskim radovima koji narušavaju postojeći ambijent, koji i ovakav, zbog antropogenog djelovanja, već može da ima značajne štetne posljedice na orahovačke izvore, odnosno na zaštićeno područje. Istraživanjem izvora u Orahovcu bavilo se više geologa, stručnjaka i naučnika, a EPUŽS ne navodi podatke ni o jednom od njih. Hidrogeološki sklop, konfiguracija terena i hidraulički mehanizmi uzajamno povezanog površinskog i podzemnog tečenja podliježu strogim zakonitostima kauzalnosti (uzročno-posljedičnih veza), što čini veoma osjetljivim cijelo područje Orahovca, a naročito zaleđe u samom podnožju strmih kamenih strana”, stoji, između ostalog, u reagovanju koje je potpisala dr Olivera Doklestić, dipl. inž. geologije.

Nosilac projekta i vlasnik zemljišta, Slaven Milić, istakao je da je u UNESCO izvještaju „pogrešno prikazana topografija lokacije“, te naglasio spremnost na saradnju sa Mjesnom zajednicom Orahovac.

„Spreman sam da finansiram nove studije i da, ukoliko dođe do realizacije projekta, zajedno sprovedemo sve mjere zaštite, kako bismo spriječili negativni uticaji na izvorište“, rekao je Milić, dodavši da razumije značaj vodoizvorišta za kotorski zaliv.

Tribina je pokazala veliki interes javnosti i izraženu zabrinutost mještana zbog potencijalnih posljedica izgradnje hotela na vodne resurse Orahovca, dok je agencija najavila pisane odgovore na sve primjedbe.

Rok trajanja javne rasprave i dostavljanje primjedbi i mišljenja u pisanoj formi, na adresu Agencije za zaštitu životne sredine, je do 19. novembra 2025. godine.

Tekst: Nataša Janović

Foto: Radio Kotor/ N. J.