Društvo

Tekst i foto: Biljana Marković

Preko Ministarstva vanjskih poslova i fondova koje imamo u okviru Ministarstva, nastavićemo da pomažemo i dajemo punu podršku da bi se podržali projekti koji se razvijaju na relaciji Italija - Crna Gora, preko Zajednice Italijana u Kotoru, izjavila je za Radio Kotor ambasadorka Italije u Crnoj Gori Andreina Marsela.

Marsela, koja je sinoć prisustvovala 18. redovnoj Godišnjoj skupštini Zajednice Italijana Crne Gore (ZICG), održanoj u dvorani Crkve Sv. Duha, ocjenila je da je prezentacija ZICG „jasno govori kakve su aktivnosti Italijanske zajednice ovdje“. 

„Kakva je saradnja Italije i Crne Gore, a posebno kakva je saradnja između Kotora, Zajednice Italijana i regije Friuli – Venecija - Đulija i na koji način sarađuju sa Ministarstvom vanjskih poslova Italije i kako se na naki način finansiraju projekti“, saopštila je ambasadorka.

Na skupštini je usvojen predlog izmjene Statuta Zajednice Italijana Crne Gore (ZICG) kojim je predviđena reorganizacija.  

Kako je za Radio Kotor saopštio predsjednik Aleksandar Saša Dender, sjedište Zajednice do sada je bilo u Kotoru, a reorganizacija podrazumijeva formiranje sekcija ZICG u svim gradovima Crne Gore u kojima žive autohtoni Italijani.

„To su gradovi Herceg Novi, Tivat, Budva, Petrovac, Bar, Cetinje, Nikšić i Podgorica. Tako da ćemo raširiti mrežu, jer je puno lakše kada nam ljudi iz tih opština, koji poznaju taj teren, predlažu svoje projekte koje ćemo mi dalje da kandidujemo prema Italiji. Na taj način ćemo, nadamo se, raširiti i bolje povezati naše članstvo“, kazao je Dender.

ZICG trenutno ima 500 članova od kojih je trećina autohtoni članovi oni koji su vjekovima na ovim prostorima, trećina su Itallijani sa italijanskim pasošem, a ostali oni koji vole italijanski jezik i kulturu.

Najvažnije aktivnosti realizovane i protekloj, kao i svim ranijim godinama, odnose se na organizaciju besplatnih kurseva italijanskog jezika u gradovima Crne Gore gdje za to postoji interes.       

„Tokom 18 godina postojanja organizovali smo preko 400 kurseva, sa više od 7.000 polaznika. Zato, ako je, a jeste, italijanski jezik drugi strani jezik koji se govori u Crnoj Gori, to je po malo je i naša zasluga“, smatra Dender.

Što se tiče planova za 2023. godinu, ZICG će nastaviti organizaciju besplatnih kurseva italijanskog jezika, a poseban akcenat biće na radu sa mladima kroz razne kampove koje organizuju, tokom kojih oni upoznaju, ne samo kulturne i prirodne ljepote, prije svega Kotora, ali i ostalih gradova u Crnoj Gori, već se nastava odvija na italijanskom jeziku.

„Kombinacija upoznavanja naših pririrodnih i kulturnih ljepota na italijanskom jeziku je stvarno jedan doprinos da mladi koje interesuje italijanski jezik i na taj način shvate kolika je ta kulturna baština koju Italija ostavlja na ovom prostoru“, navodi Dender.

Restauracija italijanske kulturne materijalne baštine, podsjeća,  jedna je od aktivnosti Zajednice, u okviru čega je tokom prethodnih godina izvršena restauracija troje vrata Starog grada, uključujući i tri lava na gradskim zidinama.

„U planu su i tu ambiciozni projekti sa Opštinom Kotor na čišćenju zidina od prljavštine, da ponovo dobiju onaj sjaj koji su imali nekada. Sada se pravi konstrukcija finansiranja i onda ćemo znati rokove i sve ostalo. Ovo je samo početak jedne prelijepe inicijative koju je pokrenuo gradonačelnik Vladimir Jokić“, saopštio je Dender.

Poručuje da je ključna poruka ambasadorke Italije na Skupštini bila da će dati punu podršku aktivnostima Zajednice Italijana.

„To je najvažnije podrška. Napomenula je da je Italija najvažniji partner Crne Gore na njenom putu prema Evropskoj Uniji i da će i dalje davati podršku, kako Crnoj Gori, tako i Zajednici Italijana, koja je neka vrsta mosta između prošlosti i budućnosti Crne Gore“, naglašava Dender.

Ističe da je italijanska zajednica dobro uklopljena u crnogorsko društvo, te da u tom smislu nema nekakvih problema.

„Problem je finansiranje i možda najvažniji problem što naš školski sistem ne prepoznaje ogromnu kulturnu baštinu i materijalnu i nematerijalnu, koju je ostavila Italija na ovim prostorima. Naša djeca uče o svemu, sa pravom uče recimo o svim ljepotama o kulturnoj zaostavštini, o ljepotama Cr Gore, a ono što je italijanska kulturna baština, a ona je ogromna - cijeli grad Kotor, kotorske zidine, mnoge crkve, palate, sve je to zaostavština Italije, italijanska nematerijalna baština kao što je dijalekt, kao što su karnevali, dakle sve je to zapostavljeno. Ne uči se u školama i naša djeca apsolutno nemaju pojma  o gradu u kome žive, o gradu koji je tri puta upisan na listu Unesko“, zaključio je Dender za Radio Kotor.                      

Na skupštini je usvojen program aktivnosti realizovanih u 2022. godini i finansijski izvještaj, kao i plan i program rada za 2023.

Arhivistkinja Snežana Pejović govorila je o arhivskim dokumentima koji se odnose na groblje Škaljari, a koji su čuvaju u Istorijskom arhivu Kotor.

Nakon radnog dijela uslijedila je promocija knjige: “Garibaldi. Garibaldinci i Crna Gora”, o kojoj su govorili dr Slavko Burzanović, dr Olivera Popović i dr Nebojša Čagorović, 


Promovisana je i knjiga “Italija i Crna Gora. Saradnja i sukobljavanje na prostoru Jadrana u prvoj polovini XIX vijeka”, o kojoj je govorio Joško Katelan.

Izdavač je Zajednica Italijana Crne Gore.

Skupštini su prisustvovali, u ime Opštine Kotor, predjednica Skupštine Maja Mršulja, senator Republike Italije Roberto Menia, predsjednik Narodnog univerziteta Trsta Emilio Fatović, predsjednik Udruženja Istrijana Masimiliano Lakota i drugi.  

U muzičkom dijelu nastupio je Gradski hor „Nikola Đurković“ Kotor.