Društvo

Okrugli sto pod nazivom „Poštovanje višejezičnosti od strane javnih emitera u Crnoj Gori“ održan je juče u hotelu “Voco” u Podgorici.

Organizator je bila Građanska alijansa, sa ciljem da se sagleda stanje u lokalnim i nacionalnim javnim emiterima kada je u pitanju izvještavanje i programski sadržaj na manjinskim jezicima.

Ispred Radio Kotora, događaju je prisustvovala novinarka Sanja Čavor. 

Kako je danas istaknuto, uloga medija je značajna po pitanju podizanja svijesti o jednakosti, demokratiji, ali i o manjinskim narodima.

Uvodne riječi imali su Milan Radović, programski direktor NF “Građanska alijansa” i Emir Dacić, direktor Fonda za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava.

Bilo je riječi o tome kako pravilno do izvještavanja i kreiranja programskog sadržaja na manjinskim jezicima, a razgovarano je i o tome kakvi su standardi po ovom pitanju, te koji su identifikovani problemi kod lokalnih servisa i nacionalnog servisa, te kako se mogu riješiti.

Na okruglom stolu je prezentovan Izvještaj o korišćenju jezika manjinskih naroda u programskim sadržajima javnih emitera na nacionalnom i lokalnom nivou, a koji je proizvod višemjesečnog istraživanja čiji je cilj da ukaže na percepciju pripadnika manjinskih nacionalnih zajednica po pitanju sprovođenja javnih politika koje se odnosne na manjinska prava, odnosno da ukaže na stepen zadovoljstva i njihovu percepciju o kvalitetu i nivou zastupljenosti manjinskih jezika, kulture i običaja u programima koje emituju lokalni i nacionalni javni emiteri.

Izvještaj, koji je pripremio Almir Čaušević, predstavila je Amina Murić, zamjenica direktora Građanske alijanse.

Kako je kazala, istraživanje je sprovedeno u periodu od 15. novembra 2021. do 31. maja ove godine.

Zakonodavni okvir Crne Gore, napominje Murić, u velikoj mjeri je usklađen sa međunarodnim standardima  koji štite prava manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica, međutim, neophodno je raditi na ispunjavanju preostalih obaveza iz Evropske povelje o regionalnim i manjinskim jezicima. Ono što je posebno važno, jeste uložiti više napora, te raditi na zaštiti i promociji romskog jezika.  

Kada su u pitanju javni emiteri, ispitanici su kao prvi, drugi ili treći izbor naveli da je RTCG javni emiter kojeg najčešće gledaju (73%), dok se takođe prate i lokalni javni emiteri.

Mnogi lokalni javni emiteri, pojašnjeno je, nemaju redakciju za manjine, programe na manjinskim jezicima, niti redovne emisije koje se bave kulturom i običajima manjinskog naroda, periodično se bave ovim temama i izvještavaju o određenim događajima koji se organizuju u okviru ovih oblasti.

Izuzetak je, iščitavamo u pomenutom izvještaju, Radio Kotor, koji realizuje emisiju „Multikultura“ u okviru zimske programske šeme, petu godinu zaredom, jednom mjesečno (u trajanju od 30 minuta), a koja je posvećena manjinama, sa akcentom na hrvatsku manjinu, prati kulturna dešavanja hrvatske manjine i ujedno kroz portal svakodevno izvještava o manjinama.

Rezultate Agencije za elektronske medije (AEM) u ovoj oblasti predstavila je Sunčica Bakić, pomoćnica direktora AEM za monitoring.

“Svi mehanizmi koje jedna države može da aktivira, odnose se na ciljeve koji za svoju posljedicu imaju pomoć manjinskim zajednicama i njihovo jačanje, uz konstataciju da u Crnoj Gori postoji veoma razvijen regulatorni okvir, kako u opštim, tako i u pojedinačnim aktima, ali u praksi to ne funkcioniše na adekvatan način”, rekla je Bakić.

Okruglom stolu prisustvovali su predstavnici manjinskih naroda,  predstavnici/e nacionalnog i lokalnih javnih emitera i civilnog društva.

Događaj je dio projekta pod nazivom „Do boljeg poštovanja prava na upotrebu maternjeg jezika manjinskih naroda u Crnoj Gori“, uz podršku Fonda za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava.

Opširnije o održanom okruglom stolu možete poslušati u emisiji “Nedjeljni razgovor”, u nedjelju 30. oktobra u 10 sati i 30 minuta, kao i u repriznom terminu, istog dana u 19.30.

Emisiju priprema Sanja Čavor.      

Tekst: Sanja Čavor

Foto: Radio Kotor