Društvo

Tekst: Biljana Marković

Foto: Radio Kotor / B.M.

Povodom objave Javnog poziva za raspodjelu budžetskih sredstava namijenjenih finansiranju poljoprivrednih proizvođača u Opštini Kotor za 2025. godinu, Sekretarijat za razvoj preduzetništva, komunalne poslove i saobraćaj danas je u skupštinskoj sali Palate Bizanti organizovao Info dan za registrovane poljoprivredne proizvođače, marikulturiste i ribare.

U skladu sa Odlukom o podsticajima u razvoj poljoprivrede, Opština Kotor će uskoro raspisati Javni poziv za raspodijelu budžetskih sredstava namijenjenih finansiranju poljoprivrednih proizvođača u Opštini Kotor za 2025. godinu.

Prisutnima je skupu predstavljeno za koje vrste podsticaja u poljoprivredi su opredijeljena budžetska sredstva Opštine Kotor za 2025. godinu, te način, uslovi i kriterijumi učešća na javni poziv.

Kako je saopštila sekretarka Sekretarijata za razvoj preduzetništva, komunalne poslove i saobraćaj Suzana Radulović, Odlukom o budžetu Opštine Kotor za 2025. godinu predviđeno je 120 hiljada eura za podsticajne mjere u poljoprivredi, od čega 100 hiljada za konkurs koji će biti raspisan krajem naredne sedmice.

“Info dan je prilika da se zainteresovani budući aplikanti mogu javiti na konkurs i dobiti sve informacije koje su nam u samom postupku bile dilema na koji način da konkurišu. e Bilo bi poželjno da se za svaku informaciju obrate Sekretarijatu, kako ne bi došlo do toga da zbog nekih nejasnoća iz formalnih razloga bude na neki način osporen njihov zahtjev. Mislim da je info dan bio uspješan, dobili su potrebne informacije i ove godine samim tim opredjeljenjem od 100 hiljada eura oni mogu da povlače više sredstava, a to je 10 posto od planiranih sredstava, što je više u odnosu na prošlu godinu”, navela je Radulović za Radio Kotor.

Precizira da će javni poziv biti raspisan naredne sedmice, a trajaće deset dana.

“Ono što je bitno jeste da se nakon današnjeg info dana, koji je naša obaveza prema propisima koje poštujemo, odnosno odluci, donese Program podsticajnih mjera na osnovu info dana koji potpisuje predsjednik Opštine. Nakon toga odmah ćemo pripremiti javni konkurs i pružiti šansu svim poljoprivrednim proizvođačima da se jave za sredstva koja su im neophodna za ovu godinu”, ističe Radulović.

Program se odnosi na oblasti koje su propisane samom odlukom, ali će, kaže, biti prilagođen se u odnosu na zahtjeve iznijete na Info danu.

“Osim mjera koje su bile izražene, odnosno zahtjevane tokom info dana, mi ćemo uvrstiti druge mjere, primjera radi za marikulturu, gdje danas nisam vidjela prisutne, ali još pojedinih podsticajnih mjera, tako da ćemo napraviti da bude zastupljeno interesovanje za sve one koji su predviđeni samom odlukom”, pojasnila je Radulović.

Javni poziv za podršku razvoju poljoprivrede u 2025. godini odnosni se na sljedeće vrste podsticaja: voćarska proizvodnja, podrška razvoju maslinarstva, povrtarska i cvjećarska proizvodnja, podrška razvoju pčelarstva, podrška razvoju stočarstva, podrška razvoju organske poljoprivrede, podrška razvoju ribarstva i marikulture, podrška razvoju i uzgoju i prerade ljekovitog i aromatičnog bilja, podrška učestvovanju i organizovanju sajamskih i sličnih manifestacija, takođe podršku nabavku kolektora za solarnu energiju kao obnovljivog izvora energije u poljoprivredi i podrška razvoju ruralnog i seoskog turizma.

“Dakle, jedanaest vrsta podsticaja. Opština Kotor je Odlukom o podsticajima u razvoju poljoprivrede prepoznala i opredjeljuje svake godine novčana sredstva u razvoj poljoprivrede kako bi se održala poljoprivreda na teritorioji opštine i kako bi se ljudi koji se bave poljoprivredom podržali i motivisali za rad, kao i kako bi se uvećao broj poljoprivrednih proizvođača i ukupna poljoprivredna proizvodnja. To je prepoznato od strane Opštine Kotor kao grana koja ima potencijal i smatramo da investicije u poljoprivredi mogu da vrate bolje, te da se i naš turitzam sa tradicionalnom hranom može održati i unaprijediti. Ono što je ključno trebamo da održimo broj poljoprivrenih proizvođača marikulturista i ribara na našoj teritoriji”, kazala je Radio Kotoru savjetnica u resornom Sekretarijatu Katarina Šovran.

Kako se čulo na skupu predviđen je i obilazak gazdinstava od strane nadležne komisije. Naime, nakon pristiglih zahteva na javni poziv komisija je dužna da izvrši terenske kontrole na svakom gazdinstvu koje je administrativno ispunilo uslove da bude korisnik podsticajnih sredstava.

Izlaskom na teren komisija utvrđuje da li se podaci u zahtjevu podudaraju sa stanjem na terenu, te sačini zapisnik o ispunjavanju uslova i na osnovu toga se potom dodijeljuju sredstva onim poljoprivrednim proizvodačima koji ispunjavaju uslove.

“Na teritoriji opštine Kotor, u periodu od kada radim, obišla sam kroz javne pozive veliki broj korisnika podsticajnih sredstava u poljoprivredi. Poljoprivredom se bave uglavnom ljudi na području Dragalja, Krivošija, Risna i Grblja. Veliki je broj gazdinstava, to su uglavnom mješovita gazdinstava za sopstvene potrebe, eventualno ljudi koji prodaju na kotorskoj pijaci svoje proizvode. Oni se obraduju kada dođemo, jer u tome vide da je njihov trud prepoznat, a nama je svakako drago kada uspiju da ostvare pravo na podsticaj u razvoj poljoprivrede, u čemu im administrativno pomognemo”, poručuje ona.

Kada je u pitanju dokumentacija, ono što je predviđeno javnim pozivom koji se trenutno nalazi u nacrtu, jeste potvrda o prebivalištu na teritoriji opštine, uvjerenje Sekretarijata za lokalne prihode, budžet i finansije o izmirenju dugovanja za porez i ostale takse i naknade na dan 01. 01. 2025. godine, predračuni od strane ovalšćenih prodavaca za opremu koja se želi kupiti i rješenje o upisu u registar nadležnog Ministarstva ili Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove u skladu.

Što se tiče registrovanih poljoprivrednih proizvođača u Opštini Kotor, u Registar poljoprivrednih gazdinastava, koji, kaže Šovran, predstavlja bazu resornog Ministarstva radi evidencije poljoprivrednika, trenutno je upisano preko 250 poljoprivrednih proizvođača.

“Takođe postoje i ostali registri kod Uprave za bezbjednost hrane u koji se oni upisuju u odnosu na granu poljoprivrede kojom se bave. Od 2019. godine broj se uvećao. Tada je bilo 55 gazdinstava, sada brojimo 250 na šta su uticali i ovi javni pozivi i mjere koje dodjeljuje Opština, kao i Ministarstvo, takođe i naš kontinuirani rad sa poljoprivrednicima i stalno održavanje kontakta između građana i lokalne samouprave kroz info dane, radionice, izrade flajera”, rekla je Šovran.

Ona podsjeća da je ove godine sproveden popis poljoprivrede u Crnoj Gori, te da se podaci o stanju gazdinstava u svakoj opštini i detaljnom stanju u poljoprivredi mogu naći na web sajtu “Monstata”.

Prisutni poljoprivredni proizvođači na skupu su se interesovali za investicije poput nabavke motornih kosačica, leđnih pumpi, pila za rezanje lišća potrebnog za hranjenje stoke, nabavke opreme za pčelastvo i stočarstvo, nabavke plastenika sa pratećom opremom i rashladnih uređaja za čuvanje mliječnih proizvoda, kao i pumpi za navodnjavanje.

Pored ovoga Šovran navodi i sisteme kap po kap, te nabavke ograde za ograđivanje imanja, trimera i svih mašina i uređaja koji su potrebni za bavljenje poljoprivrednom proizvodnjom.

Takođe je iskazano interesovanje za mogućnost participacije u troškovima adapracije starih objekata koji će se koristitu u svrhu turizma, a što se odnosi na mjeru podršku razvoju ruralnog turizma.

Opština Kotor naime učestvuje u troškovima izrade projektne dokumentacije, to jest glavnog projekta za rekonsktukciju reuiniranog objekta ili ostataka seoske kuće u ruralnim područjima opštine, s tim da namjena objekta može da bude isključivo u turističke svrhe. To su porodična poljoprivredna gazdinstva, odnosno ugostiteljski objekti u ruralnom području sa smještajem za koje je nadležno Ministarstvo.

Korisnici ove mjere mogu biti fizička i pravna lica sa stalnim prebivalištem u Kotoru u trajanju od najmanje pet godina do objave javnog poziva, ili pravna lica čije je sjedište firme u Kotoru, koji posjeduju ili imaju u dugoročni zakup nepokretnu imovinu u ruralnom području opštine, a da su registrovani poljoprivredni proizvođači.

“Ovdje se refundiraju troškovi izrade glavnog projekta dok kod ostalih mjera ne postoji mogućnost refunadacije, već se poljoprivredni proizvodači na javni poziv javljaju sa predračunom od ovlašćenih prodavaca. Nakon uplate dijela novca od strane Opštine Kotor korisnik koji je ostvario pravo na javnom pozivu dodaje svoj dio novca u određenom procentu o kojem je odlučila komisija, te nakon toga vrši uplatu ovlaštenom prodavcu. Nakon toga u obavezi je u roku od mjesec dana od dana realizacije investicije da nam dostavi izvještaj sa pripadajućom dokumentacijom iz koje mi zaključimo da li su sredstava utrošena namjenski ili nisu”, kazala je Šovran.

Žene i mladi dobijaju 60 posto za izradu projektne dokumentacije u mjeri koja se odnosi na podršku razvoju ruralnog turizma, dok kod ostalih mjera, osim u stočarstvu gdje su premije fiksne, dobijaju 80 posto podrške

“To se odnosi na mlade do 30 godina, i 80 posto opredjeljujemo za nabavku sadnica. Smatram da je to bitno jer na taj način obogaćujemo biljni fond na teritoriji opštine”, zaključila je Šovran.