Društvo

Danas su predstavnici Organizacije boraca  NOR-a 1941-1945 (OBNOR Kotor), potomci boraca i poštovaoci sa predstavnicima Opštinskog odbora SNP-a Kotora obilježili 76 godina od oslobođenja od fašizma – najvećeg zla na svijetu.

Ovaj dan, DAN POBJEDE nad fašizmom kao i Dan Evrope obilježava veći di zemalja svijeta. Ovo je dan za vječnu istoriju i pamćenje, jer su narodi Jugoslavije i Crne Gore fašizmu, svojom odlukom rekli NE po cijeni svojih života i kako su tada znali da kažu “Bolje grob nego rob”, na čemu im je cijeli svijet bio zadivljen. Plamen i štafetu otpora i slobodoljublje u do tada porobljenoj Evropi mogao je da prvi upali samo narod koji je neizmjerno volio i cijenio svoju zemlju, i koji nikada nije pristajao na robstva lance.

I kada su građani Crne Gore organizovano i masovno, prvi u Evropi, krenuli na ustanak je početak naše antifašističke revolucije. To je bio znak ohrabrenja za sve narode i narodnosti Jugoslavije, Evrope i svijeta da bez oklijevanja složno i odlučno krenu u odsudnu borbu protiv nemani zvane fašizam, protiv trojnog pakta Njemačka-Italija-Japan, sve do konačnog oslobođenja 9. maja 1945. g.

I ovog puta, kada se cijeli svijet, nesebično bori protiv nevidljivog neprijatelja Covid-19 i građani Crne Gore zbog epidemije Corona virusa, a poštujući mjere Vlade Crne Gore  nijesu organizovano pristupili obilježavanju Dana Pobjede. Ove godine predstavnici boraca Kotora i Opštinskog odbora SNP-a Kotor su pojedinačno, ili u dozvoljenim grupama, pristupili spomen obilježjima na spomeniku u “Parku Slobode” i spomen obilježjima po mjesnim zajednicama naše opštine su u skladu sa preporukama SOBNOR-a Crne Gore organizovali polaganje cvijeća uz spomenik a na spomeniku u “Parku Slobode” položili bukete cvijeća, a na bistama narodnuh heroja Nikole Đurković, Sava Ilića I Mata Maša Brguljana i prvoborca Vlada Avramovića postavili ruže, i poklonili se sjenima poginulih boraca i žrtava fašizma u zahvalnost što su žrtvujući svoje živote nama donijeli slobodu, a koju oni nijesu dočekali. Na taj način, iako bez masovnih pristupa spomenicima čuvaju sjećanja na njihova veličanstvena djela.

Zato hvala palim borcima i herojima, i svima koji ostaviše svoje živote na bojnom polju u antifašističkom NOR-u za veliku pobjedu i slobodu kojoj su težili, a nijesu je dočekali.

Podsjećamo da je II Svijetski rat započeo 1939. g. napadom na Poljsku, kada sa trojnim paktom i na čelu sa Hitlerom kreću u osvajanje svijeta, sa namjerom uništenja nekih naroda među kojima slovenskih naroda, jevreja i roma, kao i svih neistomišljenika. U ovom ratu učestvovala je 61 država sa preko 2 milijarde i 100 miliona stanovnika, a borbe su vođene na teritoriji 40 država.

Podsjećamo da je u tom ratu stradalo preko 70 miliona građana širom svijeta, od toga 31 milion vojnika, a među njima 1,7 miliona Jugoslovena, od čega blizu 40.000 iz Crne Gore. Bilo je oko 100 miliona izbjeglica, a oko 20 miliona djece je ostalo bez jednog ili oba roditelja

Samo na području naše opštine poginula su 524 građanina, od kojih 277 borac i 247 žrtava fašizma, dok na nivou Boke taj broj je znatno veći. Preko 1000 stanovnika je položilo svoje živote, od čega 564 boraca i 400 žrtava fašizma.

Sa ovog područja Boke 9 je boraca proglašeno narodnim herojima, jer su oni bili uzori u ratu i nepokolebljivi i odvažni heroji. Narodnih heroja kao što su: Nikola Đurković, Mato-Mašo Brguljan, Savo Ilić, Mirko Matković, Branko Kovačević, Marko Stanišić, Gligorije-Gligo Mandić, Niko Anđus i Vukica Mitrović svi su svijetli primjeri naše istorije i ljudi bez premca. Njih se moramo sa pijetetom sjećati i čuvati ih od zaborava  kao i sve ostale borce i žrtve fašizma.

Svi oni zaslužuju naš nezaborav, naše pamćenje i poziv i obavezu da čuvamo vrijednosti za koje su se žrtvovali.

Pobjeda nad fašizmom upisana je zlatnim slovima u crnogorskoj- jugoslovenskoj i svjetskoj istoriji i ne može ni od koga biti osporena, jer je bila u svim elementima čista kao suza. Ona je narodna i antifašistička. Crnu Goru i njenu slobodu nećemo dati nikome, da je na bilo koji način skrnavi, jer je to  dug naš prema pretcima i trajna obaveza prema potomcima.

Ovaj jubilej obilježavamo u vrijeme kada se, nakon 41 godine od smrti vrhovnog komandanta Josipa Broza Tita pod čijim je vođstvom i KPJ sa radničkom klasom i svim rodoljubivim građanima Crne Gore i Jugoslavije, prisjećamo njih, kao nosioca borbe protiv fašizma i sa kojim je izvojevana pobjeda. Nakon toga su, u poslijeratnoj izgradnji , dali ogroman doprinos na unutrašnjem i spoljnjem planu razvoja Crne Gore.

Stoga očekujemo da svi u Crnoj Gori, a prije svega mladi, sa više pažnje i interesovanja gledaju i odnose se prema 9-om maju i svim dostignućima NOR-a koji su pretočeni u slobodu, a prava sloboda nema cijenu.

I na kraju borci OBNOR-a Kotora i OO SNP-a Kotora čestitaju 9. maj – Dan pobjede nad fašizmom i Dan Evrope svim građanima Kotora sa željom da se vječno pamte ovi svijetli datumi iz naše istorije i NOB.

Zahvaljujem na pažnji i živjeli!

Kotor, 09. 05. 2021 . g.

Potpredsjednik SOBNOR-a Crne  Gore

Ljubenko Borović