Društvo

Nevladina organizacija „ECOM – Udruženje za ekološki konsalting u Crnoj Gori“ po sedamnaesti put organizuje konkurs „Mladi eko-reporteri“ u okviru programa Fondacije za ekološku edukaciju (FEE). Prema riječima direktora Saše Karajovića, konkurs će biti objavljen u srijedu, 20. septembra.

Navodi da na konkursu učestvuju učenici osnovnih i srednjih škola i studenti.

“Škole organizuju učenike na razne načine ili kroz ekološku sekciju, kroz dodatni rad na nekom od predmeta. Negdje su nastavnici vrlo zgono iskoristili da im priprema rada za eko-reportere bude neka vrsta seminarskog rada. Postoji mogućnost da imate i tzv. freelencere i to obično rade stariji, čak to mogu biti studenti ili bivši učenici. Svako ko ima potrebu da sebe iskaže kroz neku od formi, dobrodošao je” – kaže Karajović.

Među kategorijama su: ekološki članci, foto priče, video, priče o zagađenju, biodiverzitetu i slično.

“Postoje pravila koja moraju da se poštuju. Početkom školske godine, odnosno konkursa, mi objavljujemo koja su pravila, poput: ne više od hiljadu riječi, ne duže od 3 minuta, fotografije određene forme, itd. To je moj zadatak kao selektora kada stignu svi radovi krajem februara, početkom marta, da sve pregledam i procijenim ko je ispunio kriterijume da može da ide dalje” – navodi Karajović.

Napominje da na konkurs stiže oko 400 stotine radova, ali da dalje može da prođe stotinjak.

Starosno ograničenje za Mlade eko-reportere je do 25 godina.

“Od naredne godine imamo ideju da uvedemo i neke ekperimentalne forme. Da damo mogućnost mladima da se iskažu kroz recimo podkast, strip, karikaturu. To bi bila otvorena forma koju bi kroz par godina testirali i gledali šta ima najbolju rekaciju. Jedan od predloga jeste da se produži starosna granica sa 25 na 30 godina” – ističe Karajović.
 
Pored konkursa, Mladi eko-reporteri u okviru programa Fondacije za ekološku edukaciju imaju priliku da učestvuju na raznim webinarima i kursevima.

“Okupljamo učenike i nastavnike koji govore na određene ekološke teme. Učenici preko našeg programa dobijaju najave brojnih događaja koji su vezani za temu ekologije.
Ono što ne dobijaju kroz redovno, pa čak i dodatno obrazovanje u našem školskom sistemu, u našem programu dobijaju priliku da čuju ljude koje nije lako obezbijediti. Drago mi je što se na taj način verziraju i da neke stvari usvajaju na stranom jeziku. Imamo i tzv. FEE akademiju. Kroz Fondaciju za ekološku edukaciju imamo određene kurseve koji ih pripremaju kako da urade video rad, odnosno članak ili fotografiju, dobijaju neke zadatke i slično” – kaže Karajović.

Podsjeća da program Mladi eko-reporteri u svijetu postoji 30 godina pod imenom  Young reporters for the enviroment.

“Crna Gora se priključila programu 2007. godine pod imenom Mladi eko-reporteri.  Za proteklih 16 godina eko-reportere sagledavamo kroz nacionalni i međunarodni konkurs. U posljednjih nekoliko godina, kako na svjetskom, tako i na regionalnom i lokalnom nivou, bili smo prinuđeni da eko-reportere angažujemo i na drugi način, da to ne bude samo godišnje takmičenje koje se održava na proljeće, nego da to bude cjelogodišnji rad učenika osnovnih i srednjih škola, kao i studenata.
Crna Gora je počela sa srednjoškolcima i to je funkcionisalo nekoliko godina, a onda smo probali sa osnovcima i pokazao se kao sajajan potez jer su osnovci, čini se, bili posvećeniji.
Kao selektor nacionalne selekcije, odnosno radova koji se šalju na žiriranje, imao sam priliku da sagledam i da vidim kako se mijenja pristup mladih tokom proteklih 16 godina. Ono što je zanimljivo i što su nam uvijek primjećivali na međunarodnom nivou jeste da naši radovi i iz ovog kraja svijeta imaju određenu dozu cinizma. Ja mislim da je to dio mentaliteta, ta žaoka koju  mi volimo da provučemo kroz sve” – navodi Karajović.

Posljednjih par godina on je predsjednik međunarodnog žirija.
“U prilici sam da gledam kako naši radovi stoje na međunarodnom nivou. Sad zaista mogu da vidim kako to izgleda kada se boduje, žirira i ostalo. Naravno da nemam pravo da glasam za naše radove, mada imamo sjajne rezultate, ne samo u vrijeme mog mandata, nego i ranije. Ali je zaista prilika da vidim koliko su naši radovi sasvim na nivou bogatijih, razvijenijih zemalja koje možda imaju pristup daleko posvećeniji imaju možda i bolju opremu i slično” – kaže Karajović.

Značajne su nagrade koje osvajaju crnogorski eko-reporteri kako na nacionalnom, tako i na međunarodnom nivou.

“Ove godine ponovo smo imali sjajne rezultate. Na nacionalnom konkursu stiglo je 270 radova iz 30 srednjih i osnovnih škola. Nakon selekcije ostalo ih je stotinjak. Nacionalni žiri je njih ocjenjivao i dodijelio konačne rangove.  Na međunarodnom takmičenju imali smo 6 radova. U finale ih je prošlo 4, od kojih su dva bila nagrađena. Mi smo ove godine jedina zemlja koja je imala dvije prve nagrade, a bilo je ukupno 10 prvih plasmana” – ističe Karajović.

Nikola Kovač iz kotorske Gimnazije ove godine je osvojio prvo mjesto.

“Prethodnih godina je bio drugi, treći. Kod njega je zanimljivo da je mijenjao kategorije. Pisao je članke, imao je fotografije, foto – priče. Ove godine je bio prvi sa foto pričom „Reciklaža nije blamaža“ i pogodila se sa ovogodišnjom temom zagađenja. Imao je njuh da pogodi pravu temu. A imali smo i prvu nagradu za rad „Strah me je“. U pitanju je članak Brne Sutović iz rožajske Gimnazije” – podsjeća Karajović.

Fondacija za ekološku edukaciju ima ukupno pet programa. Pored Mladih eko-reportera, tu su: Plava zastavica, Zeleni ključ, Eko škola i Učimo o šumama.

Opširnije u emisiji “Ljetnje priče” danas od 17 i 15 na gradskim talasima.

Razgovor možete poslušati i na linku Ljetnje priče. 

Tekst: Irena Mačić
Foto: Radio Kotor