Društvo

 
U okviru manifestacije “Podvodni kulturni predjeli Crne Gore”, sinoć je u Pomorskom muzeju Crne Gore u Kotoru održan panel u okviru kojeg je predstavljena kandidatura “BUDVA-BOKA 2028 Evropska prijestonica kulture”.

Govorili su: pokretač i koordinator kandidature Dušan Kaličanin, glavni državni arhitekta Vladan Stevović i rukovodilac Laboratorije za arheologiju pomorstva, Pomorskog fakulteta Kotor, podvodni arheolog, Darko Kovačević.

Kaličanin je tom prilikom kazao da je suština Evropske prijestonice kulture transformacija, kako arhitektonska, tako i kultrna.

,,Svaka forma transformacije koja koristi kreativnost i kulturu kao alat je dobrodošla. Prijestonica kulture nije cilj, već sredstvo kojim možemo da uradimo one stvari koje bi teže uspjeli i za koje bi nam trebao duži vremenski rok. Savakako, najveći alat koji nudi je podizanje samopoštovanja samih građana i njihove želje da mijenjaju stvari. Kada građani shvate da neke stvari mogu da promijene koje prethodno iz raznih ekonomskih, političkih ili ličnih razloga nisu mogli izvesti, onda počinju zajedno da rade, udružuju se i formiraju nevladine organizacije i neformalne grupa građana kako bi uticali na donosioce odluka. Nakon toga se povezuju sa inostranim partnerima i na kraju, korak po korak, dolazi do toga da većinu stvari mogu da promijene”, kaže Kaličanin.

On ističe da bi se program u godini titule mogao realizovati, potrebno je sprovesti oko 200 projekata koji se odnose na Budvu i gradove Boke.

,,Projekti Evropske prijestolnice kulture mogu da traju i do četiri godine i da se rade u bilo kojoj zemlji svijeta, ali njihova vidljivost i kulminacija moraju biti u Budvi i Boki. Da bi se oni mogli sprovesti, posebno domenu performansnih umjetnosti, kongresnog, naučnog i ozbiljnijeg audio-vizualnog tipa, moramo imati objekte koji mogu da prime veliki broj posjetilaca. Boka je bogata fantastičnim objektima, ali jasno je da, ne samo u Boki, već i u Crnoj Gori ne postoji ozbiljna koncertna dvorana za operske ili baletske događaje. Izgradnja objekta većih kapaciteta  je nešto što Evropska prijestolnica kulture sprovedi u gradu koji se kandiduje. Prevaziđen je koncept da se gradi novi kulturni centar, već se rade neke hibridne forme gdje se izgrađuje objekat koji ima u sebi više sala, kapaciteta 1 000, 500 i 400  posjetilaca koje mogu da se koriste za rad više institucije u isto vrijeme”, objašnjava Kaličanin.

Glavni državni arhitekta Vladan Stevović, navodi da će budvansko šetalište biti rekonstruisano kroz četiri faze do 2028.godine.

,,Za mjesec i po dana biće žiriranje za šest idejnih rješenja koji su ušli u uži izbor. Nakon toga će se raditi studija izvodljivosti u okviru koje će se odlučiti koja će faza i u kom terminu biti realizovana. Budžet Opštine Budva biće fokusiran na građenje infrastrukture za kulturu i komplementarnu infrastrukturu koja će da podrži kulturu. Šetalište bi na taj način bila jedna vrsta komplementarne infrastrukture na kome će se odvijati događaji i manifestacije različitog karaktera. To je moguće realizovati i sadašnjim budžetom Opštine Budva bez pomoći Europske unije. Osim toga, Evropska prijestolnica kulture je poslužila kao dobar alat da se Stari grad Budva u smislu potreba javnog prostora sanira u ovom periodu. Planirali smo da uradimo i nekoliko kulturnih stanica u Starom gradu i na šetalištu. Predviđena je izgradnja nekoliko javnih garaža koje bi bile podrška šetalištu, kako bi se moglo primiti i otpustiti veliki broj posjetilaca. Kompletna infrastruktura koja je planirana biće realizovana, bez obzira da li će Budva biti Evropska prijestolnica kulture ili ne”, objasnio je Stevović.

Rukovodilac Laboratorije za arheologiju pomorstva, Pomorskog fakulteta Kotor, podvodni arheolog, Darko Kovačević, podsjeća da je već pokrenut projekat Podvodni kulturni predjeli Crne Gore, u okviru kojeg je planirano formiranje muzeja za podvodnu arheologiju.

,,Projekat će se odnositi na podvodne i prirodne predjele Crne Gore, sa željom da se naše kolege sa Instituta za biologiju mora Univerziteta Crne Gore uključe, kako bi kroz četiri godine do 2028. prikupili dovoljan broj podataka gdje bi uključili i umjetnički, kreativni, programerski, muzički sektor, kako bi kreirali jedan novi, impersivni muzej. Na taj način bi napravili iskorak u domenu muzeologije i predstavili, ne samo u Crnoj Gori, već i u čitavom region, novi vid prezentacije podmorja. Tada više ne biste morali da stavljate VR naočare da bi posmatrali podmorje, već bi samim ulaskom u muzej bili u jednoj drugoj realnosti u kojoj se stiče iskustvo i znanje”, poručio je, između ostalog, Kovačević.
 

Tekst i foto: Tamara Vuković