Društvo

Ministarstvo socijalnog staranja, brige o porodici i demografije je 11. novembra 2024. godine Inicijativi mladih s invaliditetom Boke (I MI Boke) izdalo dvije licence za obavljanje djelatnosti socijalne i dječje zaštite. Ovim je I MI Boke postala licencirani pružalac usluga personalne asistencije i pomoći u kući za odrasle osobe s invaliditetom (OSI) i djecu s invaliditetom, čime se obezbjeđuje kontinuirano finansiranje ovih usluga iz državnog budžeta, a nadamo se i iz lokalnih.

Do licenciranja I MI Boke, u Crnoj Gori je postojalo svega četiri licencirana pružaoca usluge personalne asistencije, koji nemaju dovoljno kapaciteta da uslugu pruže svim OSI koje ispunjavaju uslove za priznanje prava na njeno korišćenje. Zbog toga su centri za socijalni rad često odbijali zahtjeve OSI za priznanje prava na korišćenje ove usluge, a i u slučajevima gdje su ove institucije OSI priznavale ovo pravo, korisnici/e ga u praksi nisu mogli uživati. Stoga u ovom momentu samo jedna OSI u Crnoj Gori u praksi koristi priznato pravo na uslugu personalne asistencije.

Sa druge strane, licenciranih pružalaca usluge pomoći u kući za odrasle OSI i/ili djecu s invaliditetom nema u svim opštinama Crne Gore, te stoga na području Boke ovu uslugu mogu pružati samo tri licencirana pružaoca. Međutim, ni oni nemaju dovoljno kapacitetada pokriju svo područje i sve korisnike/ce kojima je ova usluga potrebna. Ovo naročito imajući u vidu različit opseg potreba pojedinih korisnika/ca s obzirom na njihovu vrstu i stepen invalidnosti, uzrast i aktivnosti za koje im je potrebna ova usluga.

Podsjećamo, I MI Boke je prve zahtjeve za izdavanje pomenutih licenci Ministarstvu rada i socijalnog staranja podnijela još krajem decembra 2023. godine. Čak i poslije dopune dokumentacije, zahtjevi su bili odbijeni zbog nedostavljanja dovoljnog broja ugovora sa personalnim i asistentima/kinjama u kući, kao i dokaza o pravu korišćenja prostora u kome se usluge pružaju. Zbog toga je I MI Boke u julu 2024. godine podnijela nove zahtjeve sa propratnom dokumentacijom, koji su nakon traženih izmjena i dopuna i obilaska prostora u kome se usluge pružaju usvojeni u oktobru ove godine.

Na ovaj način će se omogućiti kontinunirano pokriće dijela troškova pružanja usluge personalne asistencije i pomoći u kući iz državnog budžeta, ali nadamo se i lokalnih. Naime, Opština Kotor je Programom manifestacija kulture i podrške društvenim djelatnostima za 2024. godinu izdvojila ukupno 39.000,00€ za finansiranje pružanja licenciranih usluga I MI Boke, ali se taj iznos nije mogao povući iz lokalnog budžeta bez izdatih licenci. Sada, nažalost, isti nije moguće iskoristiti do imenovanja predsjednika Opštine koji bi mogao potpisati ugovore o finansiranju ovih usluga s I MI Boke.

Iako država učestvuje u pokriću troškova ovih usluga sa najviše 90%, ali najčešće samo 40%, smatramo da će omogućavanje OSI i djece s invaliditetom da iskoriste ono što im se u prvom koraku pred centrom za socijalni rad i Ministarstvom socijalnog staranja, brige o porodici i demografije nudi, doprinijeti njihovoj samostalnosti i uključenosti u zajednicu. Ovo naročito imajući u vidu da je Ministarstvo krajem septembra utvrdilo uvećane cijene usluge personalne asistencije, koja iznosi 9,33€ po satu, usluge pomoći u kući za OSI i djecu s invaliditetom kojima je potreban prvi ili drugi stepen podrške, koja iznosi 7,41€ po satu i usluge pomoći u kući za OSI i djecu s invaliditetom kojima je potreban treći ili četvrti stepen podrške, koja iznosi 5,38€ po satu.

Pozivamo sve OSI i porodice djece s invaliditetom koje su zainteresovane za korišćenje usluga personalne asistencije i pomoći u kući da nam se obrate, a I MI Boke će im pored pružanja licenciranih usluga pružiti i besplatnu pravnu pomoć u postupcima za priznanje prava na korišćenje ovih usluga. Na osnovu rješenja iz ovih postupaka, OSI i djeca s invaliditetom će imati makar djelimičan ako ne i potpun kvalitet i obim usluge koji im je potreban.

Izvor: I MI Boke