Društvo

Tekst: Biljana Marković

Foto: Radio Kotor / B.M.

Podnošenje hitnog zahtjeva za stopiranje postupka za postavljenje ograde dionicom pored magistralnog puta u Dobroti, na potezu od raskrsnice ka skretanju za Gimnaziju Kotor, do skretanja ka Domu učenika i studenata “Spasić - Mašera”, reagovanje kod nadležnih organa u cilju provjere zakonitosti čitavog tog postupka, kao i “revizija” zaustavne trake ispred vrtića, osnovni su zaključci, odnosno sugestije donijeti na sinjoćnjem zboru građana Mjesne zajednice (MZ) Dobrota I.

Zbor je sazvan radi pribavljanja mišljenja građana o načinu uspostavljanja saobraćajnog reda na magistralnom putu kroz Dobrotu i oko njega, a nakon informacije da Opština Kotor planira postavljanje ograde duž navedene dionice u cilju bezbjednosti pješaka i spriječavanja parkiranja na trotoarskim površinama.

Učesnici skupa, održanog u Domu kulture “Škaljari”, sugerisali su da se uvede zabrana saobraćaja teretnih vozila kroz Kotor u određenom dijelu dana, a u Dobroti preusmijeri na Treći put, uključujući javni međugradski prevoz autobusa.  

Čuli su se i predlozi da javni prevoz za građane Kotora bude besplatan, da se revidira plan postavljanja stubova javne rasvjete u Dobroti, izgradi veliki parking na ulazu u grad, te prilaz groblju na Sv. Matiji.

Obraćajući se u ime Savjeta MZ Dobrota I, predsjednik Vedran Milošević kazao je da je prvenstveno “problematika haosa” u saobraćaju nametnula da se prisutupi održavanju zbora  na tu temu “jer smo svjesni kolapsa u svakom pogledu”.

Ocijenivši da svi učesnici prave veliki problem u saobraćaju, najviše u ljetnjim mjesecima, ističe da u određenim djelovima grada postoje neuralgične tačke, a to su u blizini škola, vrtića, domova zdravlja, bolnica.

“Magistrala je suviše uska da bi konzumirala ogroman broj vozila. Po nekim podacima Kotor ima oko 550 parking mjesta, oko 13.000 registrovanih vozila i oko 2.500 motora.  Samim tim ulice, ceste, prilazi su postali jako uski i nemogući za saobraćaj, tako da provodimo ogromno vrijeme u kolonama čekajući da dođemo od tačke A do tačke B. Da vidimo kako možemo da pomognemo da se taj kolaps počne riješavati. Nije ovo stanje koje je odnedavno, već deceniju i po imamo problem sa ogromnim povećanjem broja vozila registrovanih u Kotoru”, kazao je Milošević, zahvalivši građanima na prisustvu.

Sekretarka MZ Tatjana Crepulja, je podsjetila da je Odlukom o mjesnim zajednicama definisano da zbor može sazvati predsjednik Opštine, Savjet MZ, određeni broj građana, navodeći da je ona, kao odbornica u Skupštini opštine (SO) Kotor iz MZ Dobrota I, odlučila da iskoristi svoje pravo i da ga sazove.

“Nadajući se da prepoznajemo da je situacija vrlo loša, da smo atakovani mora, s puta, parking trotoara i zelene površine, a da prilikom rješavanja tih problema naše potrebe i mišljenje nije konsultovano, ni uvaženo, te sam iskoristila to svoje pravo. Naše potrebe su osnova od kojih bi trebalo da pođe svaka akcija  onih ljudi koje plaćamo i koji bi trebali da rade u našem interesu. Posebno mi je bilo problematično sljedeće -  došlo je do situacije oko stubića na dijelu od raskrsnice do studentskog doma. Bila je situacija u kojoj su na radnom sastanku na licu mjesta učesnici te rasprave bili ljudi od struke iz Opštine i naši mještani i koristnici prostora. Vidjevši da se ja tu nalazim bila sam prozvana - rekli su mi dajte stav Mjesne zajednice. Rekla sam stav MZ- mi nemamo gdje da se sastanemo”, ispričala je ona i zahvalila MZ Škaljari koja je ustupila salu za održavanje zbora.  

Dodaje da već dvije godine MZ nemamo kancelarije, te da su radovi na objektu Slavjanske čitaonice trebali da traju šest mjeseci, a traju dvije godine i neće biti završeni još izvjesan period.

“Sve radove u opštini preduzima Sekretarijat za investicije. Lokalno stanovništvo nije plaćeno da donosi odluke, za to ima ko je plaćen i obučen. Međutim,  ta odluka se u svakom slučaju mora zasnivati na našim potrebama. Dopbrota je jedini dio opštine u kojem ima tri puta i svugdje je haos. Pozvali smo sve aktere u Opštini koji učestvuju u sprovođenju raznih mjera na raznim djelovima naše MZ, niko nije došao”, navela je između ostalog Crepulja. 

Radi efikasnosti odvijanja zbora MZ je pozvala Petra Kneževića iz Centra za razvoj NVO koji je naveo da je u pitanju jedan od rijetkih zborova u Crnoj Gori koji se održava, ne samo radi izbora ili smjene savjeta, nego i radi pribavljanja mišljenja građana o konkretnim pitanjima.

“Danas smo tu u odgovarajućem broju, 56 prisutnih je cifra do koje smo došli. To znači da su odluke koje se ovdje donesu prostom većinom stav ove MZ, što znači da je ovo vaše pravo i mogućnost da direktno utičete na preporuke koje će kasniej biti upućene donosiocima odluka. Na kraju ovog procesa probaćemo zajednički sa kolegama da definišemo osnovne  preporuke, pošto mi ne možemo da donesmo odluku da naložimo Opštini da nešto uradi, ili ne uradi, ali možemo da damo stav MZ”, kazao je Knežević.

Postavljanjem ograde, čulo se, bio bi onemogućen prilaz dostavnih vozila sa robom za tamošne prodavnice, ali i vozilima do porodičnih kuća, kao i zaustavljanje automobila na trotoaru tom potezu gdje se inače nalaze Dom zdravlja i vrtić.    

Ukazano je na problem ponašanja turista koji cestu prelaze na svim pozicijama mimo pješačkih prelaza, te nepoštovanje semaforske signalizacije na poziciji kod Ljetnjeg bazena.

“Gužva kroz Kotor može jednostavo da se riješi – zašto ne postave jednog komunalnog policajca kod bazena, jednog kod Arome. Telefon ili stanica, kada je čep na donjem putu samo javi ovome, stane na semafor, propusti 20,30 automobila s donjeg puta i evo riješava se gužva. Niko takvo gostoprimstvo turistima ne pruža na priobalju kao Kotor da autobusi turiste iskrcavaju na 50 metra od gradskih zidina. To nema nigdje na svijetu. Kada dođe 20, 30 autobusa, što da očekujete nego čepove”, poručio je jedan od prisutnih građana. 

Dodaje da se niko od nadležnih “nije sjetio” da angažuje stručnjaka da ispita statiku postojećih šipova.

“Čekamo li mi da potone riva? Zašto Opština makar od 1. maja do kraja oktobra, ne donese uredbu da se od 8 do ponoći, ili do 23 sata, zabrani teški teretni saobraćaj. Šleperi, cistjerne, kamioni, čitav tranzit ide kroz Kotor. Sve to čini ovaj problem koji imamo”, konstatovao je on.

Problem je, ukazuje, i to što je duž donjeg, priobalnog puta iscrtan parking čime je isti sužen.

“Ko će snositi odgovornost ako neko umre čekajući u koloni od Arome do bazena sat vremena na 40 stepeni, a hitna pomoć ne može da dođe. Ko će snositi odgovornost ako nekome, ne daj bože, izgori kuća, a vatrogasno vozilo ne može da priđe. To su problemi u našoj mjesnoj zajednici, a ovo za stubiće, ljudi su dobili dozvole da mogu da otvore objekte, funkcionišu godinama tako i sada treba neko da spriječi da im dostavno vozilo ne može stati ispred objekta - to je van svake pameti”, poručio je on.

Da se ne poštuje horizontalna saobraćajna signalizacija zauzimanjem parking mjesta predviđenih za osobe sa invaliditetom potencirao je predsjednik skupštine Udruženja paraplegičara Kotor Zoran Radimiri.

Govoreći s aspekta pješaka kao učesnika u saobraćaju, podsjeća da opštinski Savjet za brigu o licima sa invaliditetom već godinu i po ne funkcioniše, jer nema predsjednika.

“Otišao je iz Opštine, nije imenovan drugi i mi ništa ne možemo da riješimo što se tiče naših problema. Prvi problem nam je pristupačnost bolnicama, domu zdravlja, domu kulture, ambulantama. Meni je Dom zdravlja nepristupačan. Direktor Doma zdravlja nam je prije dvije godine izašao u susret, napravio nam je vrata koja se otvaraju na taster, ali uzalud su vrata, ima i rampa, ali ja ne mogu da dođem. Sa sjeverne strane nema šanse, pošto je od Radanovića do Doma zdravlja kolaps na trotoaru i s jedne i s druge strane”, kazao je on, uz predlog da se stubići postave na strani magistrale od Doma zdravlja prema Svetom Matiji kako bi “barem jedan trotoar bio prohodan”.      

Majke čija djeca su korisnici vrtića u Dobroti, istakle su da im je prioritet bezbjednost mališana, navodeći da se ispred objekta vrtića nedavno izgradila  zaustavna traka za vozila smatrajući da će ona “napraviti dodatni haos”.

“Ne znam kako je zamišljeno i šta je bio cilj, ali traka završava na izlazu vozila hitne pomoći, znači direktno ugrožavamo trenutak kada vozilo mora brzo da izađe. Nas tamo u podne u jednom trenutku ima 30 koji preuzimamo djecu”, rekla je jedna od njih.

Advokat Milan Vojinović,  pravni zastupnik dijela poslodavaca čiji objekti se nalaze pored dionice magistrale duž koje je planirano postavljanje ograde, je saopštio da je Opština Kotor već raspisala javni konkurs, izabrala izvoača, te da  vrijednost radova iznosi 32 hiljade eura, sa pdv-om.

Po njegovim riječima, Opština Kotor je 11. 09.2025. godine zaključila ugovor sa firmom iz Cetinja za postavljanje zaštitne pješačke ograde, a rok izvođenja radova je 30 dana.

Obratio se, kaže, Opštini da mu dostavi UT uslove i odobrenje za gradnju, ali da se niko nije oglasio, ocjenivši da su građani koji obavljaju privrednu djelatnost  dovedeni pred svršen čin.  

U Dobroti, naveo je presjednik Savjeta MZ Vedran Milošević, imamo “vanrednu situaciju”. Podsjetio je da je u ranijem periodu postojala veza između magistrale i donjeg puta, jer su se na svakih 150 metra nalazile stepenice, odnosno pješački putevi, a od Kavalina do Instituta za biologiju mora na svakih 200 metara česme.

“Naša ideja je da ponovo vratimo te česme. Za koliko će sati, da ne kažem dana biti vandalizovane, vidjećemo. Mi ne možemo više ni more da koristimo. Nekada su bicikl i barka bili način života u Boki. Sada ni jedno ni drugo, biciklista je ugožen od ogormnih vozila i kamiona, u more ne možemo da uđemo od valova. Tu su i tenderi, brodovi, ni u barku se ne može ući. Sve su nam ponte zauzete, što parkiranim vozilima i imamo neograničeni broj apartmana koje izdajemo. Svi koji dođu u apartmane dođu uglavnom iznajmljenim vozilima.  Znači u sezoni imamo enormno povećanje broja vozila, a preko 2.500 registrovanih motora. Na žalost imamo veliki broj udesa dnevno. Mi smo biološki ugoženi, nemamo normalan život. Zato smo ovdje da vidimo da počnemo da rješavamo probleme. Svi moramo da ispatimo u određenom dijelu. Slabo se borimo da zaštitimo opšti, odnosno opštinski interes, a samim tim što štitimo zelene površine puteve, kunete i ostalo, štitimo naš interes”, rekao je Milošević.

Ukazao je da su izgradnjom objekata zatvoreni odvodni kanali za atmosferske vode i tumbini presječeni.       

“Svi tumbini su vodili od brda do mora i za vrijeme Austrougarske rađeni su u visini da austrijski vojnik može da prođe. Ti tumbini su tzv. prihranom plaža, zasipanjem pijeska, koji je uništio floru i faunu…Nemamo više ni jednu živu pontu, nema mačkulja, guljoča. Sada imate tolike valove, toliku eroziju”, kazao je izmeu ostalog Milošević.

Između ostalog, čulo se i mišljenje da najveću gužvu u saobraćaju pravi domicilno stanovništvo.

“Kada idete subotom i nedjeljom kroz tunel nigdje nikoga nema”, rekla je mještanka.

Sa zbora je poručeno da bi se priobalni put od “Arome” do bazena trebao  izuzeti od parkiranja, te da saobraćajna i komunalna policija trebaju postupati “nesektivno” u kažnjavanju i regulisanju saobraćaja.  

Učesnici skupa poručili su da je neophodno pronaći nova mjesta za parking, odnosno parking garažu.

Izvještaj sa zbora će, kako se čulo, biti upućen Opštini Kotor i objavljeni javno.