Društvo

Tekst: Sanja Čavor

Foto: Radio Kotor-S.Č. /NVU “Kreni promijeni”   

Zahvaljujući podršci Evropske unije, kroz projekte „Digitalni inovacioni hub (DIH)” i „Socijalna inkluzija u Crnoj Gori”, kao i inicijativi lokalne samouprave i posvećenih ljudi iz nevladinog sektora, otvorena je prva besplatna radionica za neurofeedback terapiju za djecu sa smetnjama u razvoju, opremljena rijetkom i savremenom opremom kakva je u Crnoj Gori dostupna samo na nekoliko lokacija.

Prostor u Starom gradu u potpunosti je rekonstruisala Kancelarija za međunarodne projekte Opštine Kotor, a neurofeedback uređaji i dodatna oprema obezbijeđeni su zahvaljujući podršci italijanske regije Friuli-Venecija- Đulija.

Nevladino Udruženje (NVU) „Kreni-Promijeni“ prepoznato je kao partner projekta i na konkursu Opštine Kotor dobilo sredstva za zapošljavanje stručnjaka/inja i širenje programa podrške.

Suosnivačica ovog udruženja Nikoleta Milunović kazala je za Radio Kotor da je udruženje oformljeno iz ličnih motiva, s ciljem da se unaprijedi mreža tretmana koji mogu biti dostupni u Kotoru, kako roditelji ne bi morali da napuštaju grad i državu u namjeri da svojoj djeci obezbijede sve neophodne tretmane u drugim institucijama.

“Prostor je otvoren u avgustu prošle godine, a sa terapijama smo počeli u decembru. Dio ovog projekta se završava krajem ovog mjeseca, a mi smo tražili i neku vrstu produženja kako bi djeca uspješno završila ciklus terapija. Opštinska Kancelarija za međunarodne projekte  obezbijedila je dodatnu vrstu podrške, tako da vjerujem da će ovaj vid terapije biti dostupan i u mjesecima koji slijede”, rekla je Milunović.    

U prostoru su dostupne i logopedske, somatopedske, oligofrenološke i defektološke usluge, a posebna pažnja posvećena je edukaciji roditelja, ali i stručnih saradnika/ca.

Defektološkinja Sara Jevtić napominje da neuroffedback  terapija podrazumijeva da se djeci putem elektroda pušta određena frekvencija i na taj način se radi neka vrsta treninga mozga.

“U pitanju je pomoćna terapija koja se koristi kao metod za samoregulaciju sopstvene moždane aktivnosti, kako bi se direktno izmijenili osnovni neuronski mehanizmi kognicije i ponašanja. Prepoznata je kao veoma korisna kod problema sa pažnjom, koncentracijom, doprinosi boljem opštom stanju kod djece koja imaju disleksiju, disgrafiju, disfaziju, kao i djeci iz autističnog spektra. Djeca zauzmu udoban položaj, postavimo elektrode i odaberemo feedbeck koji je njima prijatan i zanimljiv. Sve to prati prijatna muzika, a dok djeca gledaju u ekran, aparat odrađuje svoje”, objašnjava Jevtić, dodavši da polusatne tretmane pohađaju djeca uzrasta od 4 do 12 godina, a mogu i odrasli. 

Terapeutkinja Sandra Čelanović precizira da je na tretmanima do sada bilo ukupno 30 djece.

“Svaki put se raduju dolasku u ovaj prostor. Neki, recimo, vole da slušaju klasičnu muziku i istovremeno crtaju.Ovakva vrsta tretmana se pokazala naročito djelotvornom kod djece sa Daunovim sindromom. Tokom prvih 10 tretmana uglavnom stimulišemo samo temporalne tačke, a kasnije i ostale, u zavisnosti od anamneze i protokola. Važno je znati da je terapija neinvazivna i do danas nismo imali detektovanih štetnih efekata, glavobolja i slično”, saopštila je Čelanović. 

Ono što ovu priču čini posebno vrijednom jeste upravo kombinacija znanja, tehnologije i lokalnog aktivizma, smatra koordinatorka Kancelarije za međunarodne projekte Opštine Kotor Nađa Vukasović.

Ona podsjeća da  je, u okviru projekta „Razvoj digitalnih inovacijskih centara“, vrijednog 154.000 eura, Opština Kotor rekonstruisala dva prostora-jedan za razvoj inovacionog preduzetništva, a drugi, uz ulaganje od 50.000 eura, za rad sa djecom sa smetnjama u razvoju.

Kancelariji za međunarodne projekte odobren je i projekat „Socijalna inkluzija u Crnoj Gori“ (72.000 eura), zahvaljujući kojem je nabavljen Neurofeedback uređaj, a stručni kadar obučen u Hrvatskoj. Time je otvorena prva besplatna soba za ovu terapiju u Crnoj Gori, koja već pokazuje prve pozitivne efekte kod djece sa poteškoćama u pažnji, učenju i emocionalnoj regulaciji.

U partnerstvu sa NVO „Kreni-Promijeni“ i uz dodatnih 20.000 eura podrške Opštine, omogućen je razvoj usluga i edukacija kadra. Nova faza saradnje realizuje se kroz projekat „SEI Montenegro“ (84.000 eura), koji uključuje dodatne obuke, bazenske terapije i kulturno-edukativne sadržaje za djecu iz ranjivih grupa.

Na inicijativu Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti, Ministarstvo javnih radova, otkriva Vukasović,  opredijelilo je milion eura za izgradnju Dnevnog centra za djecu i mlade sa smetnjama u razvoju.

“Opština je obezbijedila lokaciju, dok Kancelarija za projekte nastavlja rad na povlačenju sredstava iz EU fondova za osposobljavanje kadra i razvoj programa. Ulaganja u socijalnu inkluziju direktno doprinose ispunjavanju EU standarda u oblastima socijalne politike, ljudskih prava i pravde, a lokalna zajednica dobija funkcionalne servise koji život čine dostojnijim i pravednijim za sve građane/ke”, poručila je Vukasović.

Neurofeedback nije čudesna mašina, ali svakako jeste metod koji djeci može pomoći da bolje fokusiraju pažnju, smanje anksioznost i unaprijede svakodnevno funkcionisanje.

I, kako kažu roditelji, ono što je do juče bilo nemoguće, sada je terapija koja je dostupna djeci i mladima u Kotoru, na samo nekoliko minuta hoda od kuće.

Marija, majka četvorogodišnjeg dječaka, ističe pozitivne efekte tarpije nakon prvog ciklusa.

“Mom sinu je veoma pomoglo. Primijetili smo poboljšanje u njegovom ponašanju, puno je smireniji, a pažnja znatno bolja. Radujemo se sljedećem ciklusu”, rekla je za Radio Kotor. 

Za neke-put ka novim mogućnostima. Za druge-stručni izazov. Za porodice-nada. Za djecu-mjesto gdje se svaka mala pobjeda slavi, a svaki izazov postaje nova prilika za rast.

A za lokalnu zajednicu, najvažnija poruka-kada se udruže znanje, podrška i vizija, promjene postaju moguće.

Opširnije možete poslušati na linku Jutarnji magazin Grad.