Društvo

Organizaciona jedinica za transfuziju krvi Kotor zahvaljujući akcijama dobrovoljnih davalaca, ima dovoljne količine jedinica krvi.

To je za Radio Kotor kazala specijalista transfuziologije u Zavodu za transfuziju krvi Crne Gore doktorka Snežane Filipović, ističući “da krv uvijek treba da čeka pacijenta, a ne pacijent krv”.

,,Sve jedinice krvi se  najprije obrađuju,  prvo se provjeri krvna grupa, zatim se rade analize na prenosive bolesti poput side, žutice, sifilisa i tek nakon tih analiza se krv može dati pacijentu. Prilikom davanja krvi davaocu se uzima od 350 do  450 mililitara. Muškarci krv mogu dati četiri , a žene tri puta godišnje. Davaoci najprije popunjavaju upitnik koji se odnosi na korona virus i vakcinaciju protiv korona virusa, zatim popunjavaju upitnik sa pitanjima poput onih - da li su nekada bolovali od neke bolesti i da li su u skorije vrijeme radili tetovažu. Nakon ispunjavanja ta dva upitnika pristupa se pregledu davaoca. Najprije kontroliše hemoglobin, a zatim se pristupa pregledu pluća i srca. Tek kad se ispune svi ti uslovi davaolac može dati krv. Sama procedura davanja krvi traje desetak minuta ”- objašnjava dr Filipović.

Statistički podaci pokazuju, kako dalje navodi, da je najčešća pozitivna - krvna grupa A, koju ima oko 45% stanovništva, zatim su u manjim procentina zastupljene krvne grupe B i O dok, najmanji broj ljudi ima AB krvnu grupu. Kada su u pitanju negativne krvne grupe sve su rijetke, a najrjeđa je AB, dodala je.

Prilikom čestog davanja krvi ne može se uspostaviti navika, niti davalac može imati zdravstvene probleme.

,,Davalac samo tog dana kada daje krv ne bi trebalo da upražnjava pretjerane fizičke aktivnosti, a sve svakodnevne aktivnosti može da obavlja odmah. Tečni dio krvi se nadoknadi za 48 sati, a za 14 dana se potpuno nadoknadi data krv. Takođe, višestruko davanje krvi ne može negativno uticati na davaoca, već naprotiv - stimuliše se obnavljanje njegove koštane srži. Količina krvi koja se uzima je mala i ne može ni na kakav način remetiti zdravstveno stanje davaoca, ali može dati osjećaj zadovoljstva - da ste na taj način nekome pomogli” - navodi dr Filipović.

Nedostatka jedinica krvi nije bilo ni tokom pandemije korona virusa, dalje kaže dr Filipović.

,,Iako postoji  određeni period od dva do dvadeset osam dana, kada ne mogu da daju krv poslije primjene doze vakcine u zavisnosti od toga koju su vakcinu primili  i mjesec dana nakon oporavka od infekcije korona virusom, kada su blagi simptomi, a tri  mjeseca kada je u pitanju upala pluća, tokom pandemije smo imali dovoljno jedinica krvi.

Kada bi svako dao po jednom godišnje krv, imali bi dovoljne zalihe uvijek. Od jedne jedinice krvi liječe se četiri pacijenta, jer se odvajaju određenim fizičkim i hemijskim metodama, tako da pacijent prima samo dio krvi koji mu nedostaje. Na primjer - ako je u pitanju malokrvnost primiće samo crvena krvna zrnca, kod krvarenja dobiće krvne pločice ili krvnu plazmu, u zavisnosti od vrste bolesti”- objašnjava dr Filipović.

Ona je za kraj poručila da se svi oni koji žele da daruju krv, svakog radnog dana mogu javiti u organizacionu jedinicu transfuzije krvi Kotor. 

Tekst Tamara Vuković

Foto Privatna arhiva