Društvo

 
Organizaciona jedinica za transfuziju krvi Kotor, zahvaljujući stalnim akcijama dobrovoljnog davanja krvi, ima dovoljne količine ove dragcjene tečnosti. To je za Radio Kotor kazala specijalistkinja transfuziologije u Zavodu za transfuziju krvi Crne Gore, doktorka Snežana Filipović, podsjećajući “da krv uvijek treba da čeka pacijenta, a ne pacijent krv”.
 
Ona ističe da je važno edukovati mlade o značaju dobrovoljnog doniranja krvi.
 
,,Često organizujemo predavanja u srednjim školama. Praksa pokazuje da, kada učenici/e srednjih škola počnu davati krv kao maturanti ili na fakultetu kao studenti, oni postaju stalni dobrovoljni donori. Davanje krvi nikome ne škodi, već ima benefite i za davaoca i za pacijenta”, pojašnjava dr Filipović.
 
Kako navodi, statistički podaci pokazuju da je najčešća pozitivna krvna grupa A koju ima oko 41% stanovništva, zatim su u manjim procentima zastupljene krvne grupe O -35%,  B -12% , dok najmanji broj ljudi ima AB krvnu grup, od 2 - 4%. Kada su u pitanju negativne krvne grupe, kaže, sve su rijetke, a najrjeđa je AB.
 
Prilikom čestog davanja krvi, podsjeća dr Filipović, ne može se uspostaviti navika, niti davalac može imati zdravstvene problem.
 
,,Sve jedinice krvi se  najprije obrađuju. Prvo se provjeri krvna grupa, zatim se rade analize na prenosive bolesti, poput side, žutice, sifilisa i tek nakon tih analiza se krv može dati pacijentu. Prilikom davanja krvi davaocu se uzima 450 mililitara, a od te jedinice se mogu liječiti do četiri pacijenta. Muškarci krv mogu dati četiri, a žene tri puta godišnje. Davaoci najprije popunjavaju upitnik koji se odnosi na korona virus i vakcinaciju protiv korona virusa, zatim, popunjavaju upitnik sa pitanjima poput onih - da li su nekada bolovali od neke bolesti i da li su u skorije vrijeme radili tetovažu. Nakon ispunjavanja ta dva upitnika, pristupa se pregledu davaoca. Najprije kontroliše hemoglobin, pa se pregledaju pluća i srca. Tek kad se ispune svi ti uslovi, davaoc može dati krv. Sama procedura davanja krvi traje desetak minuta”, objašnjava dr Filipović.
 
Ona je rekla da krv mogu dati svi zdravi ljudi starosti od 18 do 65 godina, a ne mogu oni koji boluju od hroničnih bolesti (malignih, plućnih i kardiovaskularnih).
 
,,Davalac samo tog dana kada daje krv ne bi trebalo da upražnjava pretjerane fizičke aktivnosti, a sve svakodnevne aktivnosti može da obavlja odmah. Tečni dio krvi se nadoknadi za 48 sati, a crvena krvna zrnca za mjesec dana. Takođe, višestruko davanje krvi ne može negativno uticati na davaoca, već naprotiv, stimuliše se obnavljanje njegove koštane srži. Količina krvi koja se uzima je mala i ne može ni na kakav način remetiti zdravstveno stanje davaoca, ali može dati osjećaj zadovoljstva da ste na taj način nekome pomogli”, navodi dr Filipović.
 
Ona poručuje da se svi oni koji žele da daruju krv, svakog radnog dana mogu javiti u organizacionu jedinicu transfuzije krvi Kotor. 
 
 
Tekst Tamara Vuković
Foto Privatna arhiva