Društvo
DR DAVOR KUMBUROVIĆ: PRAVILA NI U POSTKOVIDU NEMA - I KOD MLAĐIH OSOBA MOŽE POTRAJATI OD PAR MJESECI DO POLA GODINE
Kada sumiramo dosadašnja iskustva u liječenju pacijenata oboljelih od kovida, zaključak je da virus utiče na cjelokupni sistem unutrašnjih organa, a da je postkovid period posljednjih mjeseci sve izraženiji.
Kako je za Radio Kotor kazao direktor Opšte bolnice - kardiolog dr Davor Kumburović, virus u najvećoj mjeri negativno utiče na pluća, a potom i na kardiovaskularni sistem.
“Virus napravi replikaciju kako na plućima tako i na ćelijama srčanog mišića kada za posljedicu u određenom broju slučajeva, a to je od prilike nekih pet odsto, imamo upalu srčanog mišića (miokarditis) ili upalu srčane maramice (pericarditis). Ipak, mnogo češće posljedice koje virus ima po organizam, uočavamo i na bubrezima i jetri. Dosadašnje iskustvo u radu sa pacijentima nam je pokazalo da virus zapravo 'napada' organizam naročito u onoj tački gdje je najslabiji”, pa onda dođe do problema na nekim drugim organima, a sa istima smo, prema dosadašnjem iskustvu od nekih godinu i po, srećom uspijevali da se izborimo” – objašnjava dr Kumburović.
Postkovid period kod pacijenata koji su ovih mjeseci preležali kovid, ističe dr Kumburović, znatno je duži nego što je to ranije bio slučaj.
“Među osobama mlađim od pedeset godina koje su preležale kovid, su i one kojima su se nakon nekog perioda od desetak dana dogodili infarkt miokarda, moždani udar, zadesila ih plućna emobolija i njih je sve više. Tu su i osobe koje se žale na zamaranje, lošu koncentraciju, problem sa pamćenjem… Sve su prilike da će taj postkovid period i u narednom period biti turbulentan” – kaže dr Kumburović. Na pitanje: ko je “skloniji produženom kovidu”, odgovara da pravila nema.
“Nažalost, među onima koji se bore sa određenim zdravstvenim problemima nakon preležanog kovida, ima jako mladih i uslovno rečeno zdravih ljudi poput sportista, koji mahom praktikuju zdrave stilove života. Kod brojnih od njih postkovid period potraje od nekoliko mjeseci do čak pola godine. Ipak, poslije određenog vremena, oni se oporave i postaju funkcionalni, ne u mjeri kako su to bili ranije, ali u svakom slučaju počnu da funkcionišu redovno” – objašnjava dr Kumburović za Radio Kotor.
On dodaje i da se od posljedica izazvanih takozvanim delta sojem virusa, ovih mjeseci, hronični bolesnici mnogo teže oporavljaju nego ranije.
“To je karakteristika ovog virusa – nepredvidivost. Pacijenti koji su preležali kovid prije nekih pola godine, a hronični su bolesnici i pritom su bili hospitalizovani – mnogo su se lakše opravljali u tom periodu, nego oni koji se bore sa virusom ovih mjeseci, kada je dominantan delta soj. Tako govori naša statistika i to je realnost” – kaže dr Kumburović.
On podsjeća da se među najmlađom populacijom bilježi porast oboljelih od kovida, te da su neki od mališana bili i hospitalizovani.
“Bilo je svega četvoro ili petoro djece koja su se liječila u našoj bolnici i svi su bili predškolskog uzrasta. Jedan od malih pacijenata je zbog teže kliničke slike upućen na liječenje u Pedijatrijsku kliniku Kliničkog centra Crne Gore u Podgorici. Među djecom se, dakle, u posljednjem periodu bilježi porast oboljelih od kovida ali su, srećom, uglavnog dobrog opšteg stanja pa, ne iziskuju hospitalizaciju” – kaže dr Kumburović.
Korišćenje suplemenata tokom liječenja od infekcije izazvane kovid virusom, je jako važno, a oni se, ističe, preporučuju za korišćenje i u postkovidu ali i u redovnim uslovima.
“Suplementi su jako važni i u periodu nakon preležanog kovida, kako bismo razbudili imuni sistem i kako bi organizam bio spreman da se odbrani od nekih virusa ili superinfekcije koja može da se javi usljed oslabljenosti imuniteta organizma koji se prethodno borio sa kovidom” – objašnjava dr Kumburović.
Kompleks vitamina B se, objašnjava, koristi kod neuroloških problema jer “hrani naše nerve”, dok se za istu svrhu koristi i magnezijum koji je dobar i za sprovodni sistem srca. Cink i selen takođe jačaju imunitet.
“Svaki od suplemenata ima svoje mjesto i namjenu, a ja ih preporučujem za korišćenje i u redovnim uslovima. Prilikom njihovog korišćenja, naravno, treba konsultovati stručno lice” – zaključuje dr Davor Kumburović.