Društvo

Centar za građansko obrazovanje (CGO) objavio je publikaciju “Zaštita novinarskih izvora”, namijenjenu prvenstveno novinarima koji rade u redakcijama za istraživačko novinarstvo, ali i svim novinarima u Crnoj Gori koji su zainteresovanu za ovu temu. Publikacija može biti vrijedna i stručnjacima u oblasti medija i medijskog prava, kao prilog javnoj debati koja već neko vrijeme postoji oko pitanja zaštite novinarskih izvora.

Nezavisni i kompetentni izvori jedan su od preduslova da se mediji bave temama koje pospješuju funkcionalnost demokratije. Zato je bitno da se novinarima obezbijedi pogodan medijski ambijent, gdje neće biti primoravani da otkrivaju svoje izvore i time gube kredibilitet i potencijalne izvore. Važno je da novinarski izvori budu istinski zaštićeni, jer u suprotnom mogu biti odvraćeni od saradnje sa medijima, što se ozbiljno može reflektovati na vitalnu ulogu štampe kao jednog od „čuvara“ demokratije.

Pravo na zaštitu novinarskih izvora treba posmatrati kao preduslov profesionalnog i etičkog novinarstva u cilju nezavisnog i objektivnog informisanja javnosti. Na taj način pravo novinara na zaštitu novinarskih izvora ne treba doživljavati kao privilegiju odnosno novinarsku povlasticu, već kao jednu od medijskih tekovina koje treba da dodatno osnaže istraživačko novinarstvo u cilju korekcije društvenih anomalija.

Autori Siniša Gazivoda, advokat i ekspert za slobodu izražavanja i Nikola Mugoša, doktor evropskog prava daju pregled crnogorskog zakonodavnog okvira, Kodeksa novinara Crne Gore, ali i relevantne međunarodne konvencijske standarde i praksu Evropskog suda za ljudska prava u odnosu na zaštitu novinarskih izvora.

Član 30. Zakona o medijima bio je predmet žustre javne debate između prethodne Vlade i predstavnika medijske zajednice u Crnoj Gori. Relevantni medijski stručnjaci iz Evrope su ranije naglasili da je Zakon usklađen sa regulativom Evropske unije, dok je dio novinarskog esnafa protestvovao zbog činjenice da bi u nekom momentu medijski poslednici morali da na zahtjev državnog tužioca otkriju izvor informacija "kada je to neophodno radi zaštite interesa nacionalne bezbjednosti, teritorijalnog integriteta i zaštite zdravlja". Ova publikacija daje odgovore na neke od otvorenih dilema a kako bi spekulativno tumačenje Zakona svelo na minimum.

CGO nastavlja da doprinosi unaprjeđenju medijskog ambijenta u Crnoj Gori i kroz objavu ove publikacije, kojoj je prethodio vodič “Komentari na portalima – gdje su granice?”, sa fokusom na regulaciju komentara na internet portalima.  

Publikacija je dio projekta projekta „Mediji za mene!“, koji sprovodi Centar za građansko obrazovanje (CGO), uz podršku ambasade Kraljevine Holandije, Ministarstva vanjskih poslova Kraljevine Norveške i Balkanskog fonda za demokratiju Njemačkog Maršalovog fonda SAD (BTD).

CGO