Arhiva

Osteoporoza je bolest koja nastaje kao posljedica smanjenja koštane mase i poremećaja građe kostiju, a kao rezultat toga - kosti postaju slabe i podložne prelomima.

Žene češće obolijevaju nego muškarci, a razlozi su brojni.

Ljekari kažu da je najbolja prevencija – redovna fizička aktivnost.

Ortoped dr Dino Pagnacco iz Specijalne bolnice za ortopediju, neurohirurgiju i neurologiju u Risnu objašnjava kako dolazi do ovog oboljenja. " Kost možemo da posmatramo na primjer kao stub zgrade koji ima cement odnosno unutrašnja vlakna iliti armaturu, a između te armature i te kosti postoje koštane ćelije (osteoblasti) koje su međusobno povezane, iako daleko jedna od druge. Do svake te ćelije dođu i kiseonik i hranljive materije. Ta njihova povezanost ide preko nekih tankih vlakana, njihovih ćelijskih produžetaka, na tim ćelijskim produžecima se nalaze receptori, to su kao neki senzori pritiska...Kada je čovjek stalno fizički aktivan, kada se redovno kreće, sile koje prolaze kroz kost prave određena istezanja kosti i ti receptori odnosno senzori stalno šalju ćeliji informacije da je organizam aktivan i da mu je potrebna kost i organizam proizvodi kost. U situacijama kada je čovjek nekativan, stalno sjedi, ne šeta, ne bavi se nikakvom fizičkom aktivnošću, ne kopa, ne penje se uz brdo - izostaju ti stimulusi iz takozvanih senzora i koštana ćelija nema informaciju da treba da proizvodi kost" – objašnjava dr Pagnacco.

Foto: novosti.rs

Razlozi zbog kojih žene češće obolijevaju od muškaraca su brojni, a jedan od njih je - rađanje. " Brojne žene se, recimo, porode nekoliko puta i svako dijete "uzme" određenu količinu kalcijuma. Bave se djecom, domaćim zadacima, kuhinjom, kućnim poslovima generalno...Ne kreću se u mjeri u kojoj se kreću muškarci. Mora se naći vremena da se ima neka fizička aktivnost, makar dva ili tri puta sedmično – brzi hod na primjer, jer to može biti značajna prevencija nastanka osteoporoze. Takođe, postoje određeni hormoni – na primjer hormoni štitne žlijezde koji utiču na metabolizam kostiju. Svaka četvrta žena ima neki oblik poremećaja štitne žlijezde, znala to ona ili ne. Zatim tu su autoimuni Hašimoto tiroiditisi koji itekako utiču na kvalitet kostiju, polni hormoni koji imaju uticaj na koštanu strukturu, zatim menopauza, odstranjivanje materice ili jajnika zbog različitih razloga" – kaže dr Pagnacco.
Snimanje nakon kojeg se može utvrditi gustina kostiju zove se osteodenzitometrija.
"Tačno se vidi da li je smanjenje količine kalcijuma malo – u tom slučaju se radi o osteopeniji ili je veliko i dovodi do osteoporoze te da li ima značajan uticaj na nastanak preloma. Činjenica je da ne možemo svaku ženu uputiti na ovo snimanje, ali takođe moram kazati da svakodnevno u ambulantu dolaze žene sa sličnim problemima. Dovoljno je da jedna starija ženska osoba podigne stvar koja je teška tri ili četiri kilograma, već može da nastane problem. Taj pršljen koji se polomio zapravo i nije polomljen, on se na neki način 'slegao' jer nije imao odgovarajući kvalitet kostiju da ga podrži" – kaže dr Pagnacco.
Prema definiciji Svjetske zdravstvene organizacije – ako je koštana gustina izmjerena na aparatu koji se naziva osteodenzitometar, manja za 2,5 ili više standardnih devijacija u odnosu na prosječnu koštanu gustinu mladih osoba, radi se o osteoporozi.
Procjenjuje se da će osteoporoza u narednim decenijama predstavljati jedan od ključnih medicinskih i društveno-ekonomskih problema na koji se mora obratiti posebna pažnja.
Pošto osteoporoza obično ne daje vidljive simptome dok ne dođe do preloma kosti, važno je porazgovarati sa doktorom na vrijeme.